نهم ربیع الاول، نه تنها نخستین روز امامت امام عصر (عج) است، بلکه آغاز دوره ای حیاتی و مهم در تاریخ شیعه نیز به شمار می آید. هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هـ.ق، امام حسن عسکری (ع) پس از این که نماز صبح را خواندند، بر اثر زهری که معتمد عباسی به ایشان خورانده بود، به شهادت رسید. این حادثه در شرایطی روی داد که امام حسن عسکری (ع) افزون بر این که مانند پدران خود زمینه را برای غیبت آماده کرده بود، شب پیش از شهادتشان، دور از چشم مأموران خلیفه، نامه های بسیاری مبنی برولایت امام زمان (عج) به شهرهای شیعه نشین فرستادند.

حکومت عباسی از مدت ها پیش بر اساس سخن حضرت رسول اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) مبنی بر این که مهدی فرزند امام حسن عسکری (ع) است، امام یازدهم را زیر نظر داشت و مراقب بود تا فرزندی از ایشان باقی نماند، ولی امام یازدهم با پنهان نگه داشتن خبر ولادت فرزندش این نقشه را باطل کرده بود. پس از شهادت امام (ع) کم کم خبر فرزندی به نام مهدی (عج) پخش شد و تلاش چند باره خلیفه عباسی برای یافتن امام مهدی (عج) به نتیجه نرسید.

مسأله خلافت و امامت در اسلام بر اساس شایستگی افراد بوده و سن و سال هیچ تأثیری نداشته است. پیامبر اکرم( ص) در سال سوم هجرت بعد از دعوت خویشان خود به اسلام، حضرت امام علی (ع) را که نوجوان بود به خلافت و وصایت منصوب کرد؛

بر این اساس روز هشتم ربیع الاول سال ۲۶۵ هجری قمری، امامت حضرت مهدی(عج) آغاز گردید؛ گفتنی است که ولادت امام زمان(عج) در روز جمعه بوده و همچنین آغاز امامت آنحضرت و نیز بنا بر نقلی که از نظر شیعه بسیار مشهور است، ظهور امام هم در روز جمعه خواهد بود.

پیامبر اکرم(ص) ظهور حضرت مهدی(عج) را در روایات گوناگونی خبر داده است و این احادیث را نه تنها راویان و محدثان شیعه نقل کرده اند بلکه محدثان بزرگِ اهل سنت نیز در کتاب های خویش آورده اند.