در جواب این سؤال می توان گفت: ما اگر بخواهیم در هر کاری به نتیجه مورد انتظار برسیم ناچاراً باید تمام شرایط آن را فراهم کنیم. فرضاً اگر بخواهیم درختی بارور داشته باشیم و یا در گلدان بوته گل زیبا و معطری داشته باشیم باید شرایط مناسب رشد آنها را فراهم کنیم، و الا پس از مدتی خشک می شوند و به جای زیبایی گل و طراوت درخت، مشتی هیزم و خار نصیبمان خواهد شد. ازدواج نیز همینطور است. اگر آن طور که عقل و دین به ما گفته اند عمل نکنیم، هرگز به نتیجه نخواهیم رسید و روی آرامش را که ثمره ازدواج است نمی بینیم. مهمترین شرط در ازدواج برای رسیدن به آرامش، عشق و محبت است. آرامش زندگی در سایه عشق تأمین می شود. قرآن نیز پس از اینکه به ثمره ازدواج اشاره می کند شرط آن را مودت و رحمت معرفی می کند. 1 اگر محبت و عشق در میان همسران حاکم باشد، چنان شیرینی و لذتی به زندگی آنان می بخشد که هیچ چیزی را بر آن ترجیح نمی دهند. این محبت و عشق در ابتدای ازدواج به صورت غریزی و فطری حاصل می شود، ولی باید توجه داشته باشیم که این فقط یک جرقه است و باید تقویت شود، و الا مانند گلی که به آن آب ندهند پس از مدتی خشک می شود. مطلب دیگر اینکه محبت و عشق ورزی به همسر کار هرکسی نیست. فقط افراد خود ساخته و با گذشت می توانند چنین صفتی داشته باشند. کسی که دارای صفاتی چون تکبر، خودبینی و زیاده طلبی است، نمی تواند زندگی سالم و لذت بخشی برای همسرش فراهم کند. کسی که در سایه ایمان و عقیده به خدا، توانسته عادت های بد را از خود دور کند و به جای آنها ایثار و تواضع و بردباری را حاکم کند، در زندگی مشترک هم می تواند به موجودی دوست داشتنی تبدیل شود که مایه آرامش خود و همسرش باشد. به همین دلیل اصلی ترین ملاک در انتخاب همسر، ایمان و اخلاق است نه چیز دیگر. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در حدیثی فرمود: بهترین و صالح ترین شما کسی است که نسبت به خانواده و همسرش محبت و دوستی کند و من از همه بیشتر به خانواده ام محبت می کنم. 2 در حدیث دیگری فرمودند: هرچه ایمان انسان بیشتر باشد، محبت و دوستی او به همسرش بیشتر می شود. 3 بنابراین شرط محبت و مهربانی با اهل و عیال، داشتن ایمان قوی و اخلاق نیکوست، چیزی که امروزه کمتر در بین خانواده ها یافت می شود و به همین جهت آمار اختلافات خانوادگی و حتی جدایی بیش از گذشته شده، با اینکه اکثر این آمار به افراد تحصیل کرده مربوط می شود. علت آن این است که در کنار آموختن علم، به پرورش اخلاق خود توجهی نکرده اند بلکه با همان خلق و خوی کودکانه و پرورش نیافته و به صرف یک احساس غریزی با هم ازدواج کرده اند و معلوم است که نمی توانند به آرامش برسند. پس عشق در سایه اخلاق و ایمان بارور می شود و به زندگی شیرینی و آرامش می بخشد، اما عده ای گمان می کنند مادیاتی چون زیبایی ظاهری، پول و شهرت خوشبختی می آورد.
پی نوشت ها
. 1 سوره روم، آیه 12.
. 2 خیرکم خیرکم لاهله و انا خیر لاهلی؛ (الحر العاملی، وسایل الشیعه، ج 20، ص 171).
. 3 کلما ازداد ایمان عبد ازداد حبا للنساء؛ (همان، ص 24).