عقیل برادر امیرالمومنین علی بن ابیطالب
عقیل
عقیل، جعفر و علی، هر سه پسران ابوطالب از یک مادر زاده شدند، بدین صورت که عقیل از جعفر ده سال بزرگتر بود و جعفر نیز از علی ده سال بزرگتر، و مادر آنان فاطمه بنت اسد بن هاشم، عموزاده شوی خود حضرت ابوطالب بوده است.
گویند که حضرت ابوطالب عقیل را بیش از سایر پسرانش دوست می داشت شاهد این مدعی آن است که پیامبر گرامی و عباس عموی ایشان تصمیم گرفتند تا قدری از فشار خشک سالی و گرانی که در مکه بر حضرت ابوطالب آمده بود بکاهند، پس نزد ابوطالب آمدند و به او بیان داشتند که ما آماده ایم تا در این تنگدستی و خشک سالی و گرانی پشتیبان تو باشیم و کودکانت را نزد خویش نگهداریم . حضرت ابوطالب بیان داشت عقیل را برای من بگذارید و هر که را خواستید ببرید.
عقیل، جعفر و علی، هر سه پسران ابوطالب از یک مادر زاده شدند، بدین صورت که عقیل از جعفر ده سال بزرگتر بود و جعفر نیز از علی ده سال بزرگتر.
پس پیامبر گرامی تربیت و حضانت علی علیه السلام را بعهده گرفت و عباس عموی پیامبر(صلی الله علیه و آله)، نگهداری طالب را و حضرت حمزه سیدالشهدا حضانت و نگهداری جعفر طیار شهید موته را برگزید.
در روایتی معتبر آمده است هنگامی که عقیل ازدواج کرد عده ای به او مبارکباد گفته و تعبیری اینگونه بر زبان جاری ساختند و گفتند : در این وصلت همراه با آرامش، پیوستگی بوده و صاحب پسران شوی عقیل در پاسخ گفت این را نگویید؛ پس بدرستیکه پیامبر(صلی الله علیه و آله) از چنین تهنیتی مردم را باز می داشتند و می فرمودند : بگویید خداوند مبارک گرداند تو را برای او، و او را برای تو.
گویا کلمه «بالرفاء و البنین» تهنیتی بوده است که در زمان جاهلیت برای تازه دامادان بکار می گرفتند که پیامبر ضمن انکه از بکار گیری این کلمه نهی فرمودند، امر نمودند که بگویید «بارک الله لها فیک و بارک لک فیها» .
مشابه همین روایت از عقیل آمده است که او زنی از بنی جُشَم را به کابین نکاح درآورد در مبارکی این وصلت، عده ای به او گفتند «بالرفاء و البنین» او گفت: چنین نگویید، گفتند: ای ابایزید چه بگوییم؟ گفت بگویید «بارک الله لکم و بارک علیکم» به ما چنین دستور داده شده است. 3
فرزندان عقیل
عقیل فرزندانی داشت که بزرگتر آنان، یزید بود که کنیه عقیل نیز بسبب نام او ابایزید قرار گرفت.
دیگری سعید که این دو، مادرشان ام سعید بنت عمرو بن یزید زنی بود از بنی عامر.
جعفراکبر پسر دیگر او بود و ابوسعید احول که نامش همین است پسران ام البنین دختر ثغر (اسماء بنت سفیان) بوده اند .
فرزند دیگرش حضرت مسلم است که رشادتهای او را در کوفه بسیار شنیده اید، دیگری عبدالله است و آن یکی عبدالرحمن و عبدالله اصغر که مادر این سه پسر کنیزی به نام خلیله بوده است.
پسر دیگری داشته است به نام علی بن عقیل که آن نیز از کنیزک دیگری بوده است.
و جعفراصغر ، حمزه و عثمان نیز پسران دیگر وی هستند که مادرشان نیز کنیز بوده است.
و محمد و رمله فرزندان دیگر وی هستند باز از کنیزی دیگر.
و ام هانی ، اسماء، فاطمه، ابوالقاسم و زینب و ام نعمان نیز هر یک از مادران دیگر بوده اند.
پیامبر خطاب به علی علیه السلام فرمودند : پس در غم و اندوه او (مسلم بن عقیل)اشکها بر دیدگان مومنین جاری خواهد شد و فرشتگان مقرب بر او درود خواهند فرستاد ، سپس پیامبر گریست تا آنکه اشکهایش بر روی سینه های مبارکش روان گردید سپس فرمود: به سوی خدا شکوه خواهم کرد از آنچه خاندانم پس از من درمی یابند.
دوستی پیامبر با عقیل
پیامبر عقیل را دوست می داشت و علت این دوستی از نظر می گذرد.
1- بدین سبب که پیامبر ابوطالب را دوست می داشت.
2- و دیگر به خاطر قرابت و نزدیکی که با وی داشت .
3- سوم آنکه چون می دانست فرزندانش در راه دوستی حضرت ابا عبد الله حسین بن علی علیهما السلام کشته خواهند شد.
4- و چهارم آنکه می دانست که عقیل در دفاع از حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب در گفتگوها و آورن برهان و دلیل در حقانیت علی فروگذار نخواهد کرد.
5- و چون پیامبر می دانست عقیل در جنگ ها همراه علی خواهد بود.
صدوق روایت می کند که روزی علی علیه السلام به پیامبر اسلام عرض کرد ای پیامبر گرامی آیا عقیل را دوست می دارید؟ حضرت فرمودند آری به خدا قسم؛ به دو جهت او را دوست دارم یکی به خاطر خودش و دیگری به خاطر پدرش ابوطالب که او را نیز بسیار دوست می دارم و بدرستیکه فرزندش در دوستی فرزند تو کشته خواهد شد (مراد شهادت مسلم بن عقیل است در کوفه و در نمایندگی از حضرت حسین بن علی).
پس در غم و اندوه او (مسلم بن عقیل )اشکها بر دیدگان مومنین جاری خواهد شد و فرشتگان مقرب بر او درود خواهند فرستاد، سپس پیامبر گریست تا آنکه اشکهایش بر روی سینه های مبارکش روان گردید سپس فرمود به سوی خدا شکوه خواهم کرد از آنچه خاندانم پس از من درمی یابند. 2
پینوشت
1 – علل الشرایع، الاستیعاب
2 – کنز الفوائد
3 – مسند ابن حنبل