سبک ارتباطی منفعلانه

سبک ارتباطی منفعلانه

انفعال یعنی اهمیت ندادن به نیازها و خواسته های خود و پذیرفتن خواسته های دیگران ، حتی اگر این خواسته ها به ضرر فرد باشند . ویژگی های اساسی افراد منفعل عبارتند از :

 به حقوق فردی خود بی توجه هستند .

 احساسات ، افکار و عقاید خود را بیان نمی کنند .

 به دیگران اجازه می دهند به حریم خصوصی آنان تجاوز نمیاند .

 به دیگران اجازه می دهند به راحتی حقوق و احساسات او را نادیده گرفته و زیر پا بگذارند .

 به ظاهر افرادی متواضع ، صبور ، از خود گذشته  و مهربان قلمداد می شوند ، اما در باطن از این که توسط دیگران مورد سو استفاده قرار می گیرند حقوق شان پایمال می شود ، ناراحت هستند .

 احساس درماندگی ، ناتوانی و بازداری می کنند .

 قادر به پذیرش مسئولیت نیستند .

 مضطرب و نگران هستند .

 نیازها و خواسته های دیگران را بر خواسته های خود اولویت می دهند .

 به دیگران اجازه می دهند برای آنان تصمیم بگیرند .

 اعتماد به نفس ندارند .

پیام ارتباطی : این افراد با رفتارهای خود این پیام را به دیگران منتقل می کنند : « من خوب نیستم ، شما خوب هستید » . این افراد خود را دست کم  می گیرند ، نیازها ، احساسات و افکار خود را بی اهمیت می دانند . از طرف دیگر ، دیگران را افرادی مهم و محبوب به حساب می آورند .

هدف : هدف اصلی افراد منفعل ، راضی نگه داشتن دیگران به هر قیمت ممکن و اجتناب از کشمکش است . این افراد برای جلب رضایت و تأیید دیگران به هر کاری تن می دهند و خود را به رنج می اندازند .

یکی از دلایل رفتار منفعلانه ، عدم آگاهی افراد از حقوق فردی خودشان است . هم چنین آن ها فکر می کنند برای این که مؤدب و مفید باشند ، لازم است تسلیم خواسته های دیگران شوند . برخی از این افراد بیان افکار خود و اتّکا به نفس را ناشایست و نشانه ی بی ادبی می دانند . این افراد می ترسند که اگر ابراز وجود کنند ، ممکن است دیگران او را دوست نداشته باشند .

خصوصیات کلامی و غیر کلامی افراد منفعل :

سرگردانی : کارها را بدون بیان پیشنهاد خاص رها می کنند .

از این شاخه به آن شاخه پریدن : در بیان منظور خود ناتوان هستد و مرتب موضوع را عوض می کنند .

صدای آرام و لرزان : تُنِ صدای آرام و لرزانی دارند و خیلی آهسته و توأم با پوزش طلبی بی جا حرف می زنند .

مِن و مِن کردن : در بیان احساسات و افکار خود صریح نیستند .

اجتناب از تماس چشمی : در هنگام صحبت کردن با دیگران به فرد مقابل نگاه نمی کنند .

وضعیت بدنی نامناسب : قامت خمیده ، حالت بدنی حاکی از خود کم بینی و شانه های افتاده ، سر به زیر .

وقتی دیگران درخواستی از آنان می کنند ، با این نوع جملات پاسخ می دهند : « هر طور صلاح می دانی » ، « برایم فرقی نمی کند » ، « هرچی شما بگویید » .

نتایج رفتار منفعلانه

فرد منفعل به خاطر از خود گذشتگی هایش مورد تعریف و تمجید قرار می گیرد و در صورت شکست ، چون تصمیم گیرنده نبوده ، خود را مقصر نخواهد دانست و دیگران نیز از او حمایت خواهند کرد . غالباً دیگران تقاضاهای غیر منطقی خود را به افراد منفعل تحمیل می کنند . سایر پیامدهای منفی رفتار منفعلانه عبارتند از : مشکلات بین فردی ، عدم اعتماد به نفس ، خود کم بینی ، تن دادن به روابط نارضایت بخش . رفتار منفعلانه باعث می شود تا دیگران ما را موجود ضعیفی بدانند که به سادگی می توان او را فریب داد . در نتیجه ما اغلب از زندگی خود ناراضی هستیم و نمی توانیم به اهداف خود برسیم . دیگران نیز کم تر به ما اعتماد خواهند کرد .

منبع : کتاب مهارت جرأت مندی (ویژه ی دانش آموزان) ـ شهرام محمدخانی

برچسب‌ها: مهارت جرأت مندی