سرنوشت سوریه در گرو جنگ حلب

نبرد مرگ و زندگی در سوریه و خط بطلان بر تروریست‌‌ها

جنگ پیش روی حلب بعنوان نبرد مرگ و زندگی است که می تواند خط بطلانی بر حیات تروریست های سوریه تلقی شود.

گروه بین الملل فرهنگ نیوز، شهر حلب از دیرباز بعنوان بعنوان پایتخت اقتصادی سوریه محسوب می شده است. در خلال جنگ اخیر سوریه، تلاش های بیشماری از سوی گروه های متعدد دولتی و تروریستی برای تصرف این شهر صورت گرفته است. تسلط بر این شهر استراتژیک از جهات مختلف حائز اهمیت می باشد.

نیروهای دولتی در طول یک سال اخیر تلاش وافری جهت پیشروی به این شهر از خود نشان داده اند. هم اکنون سه ضلع نیروهای دولتی، تروریست های داعش و شبه نظامیان ارتش آزاد (مخالفین سکولار اسد) بر سه بخش این شهر اشراف دارند.

رسانه های اپوزیسیون سوریه در روزهای اخیر از موافقت خود با اعلام آتش بس با نیروهای دولتی در مواضع حلب خبر داده اند. خبر فوق توسط مسئولین این گروه به نماینده سازمان ملل ارسال شده است. تحلیل کارشناسان مسائل منطقه بر این باور است که دلیل این امر پیشروی گسترده نیروهای دولتی در زمینه تسلط بر این شهر می باشد. پیروزی نیروهای دولتی در شهر کلیدی حمص و حرکت به سوی حلب فضایی را فراهم ساخته که در صورت شکست تروریست ها در این منطقه معادلات سوریه به نحوی چشمگیر دگرگون خواهد شد.

در رابطه با اهمیت حلب و نقش آن در معادلات آتی سوریه نکات ذیل قابل ذکر است:

الف) حلب در طول سالهای حکومت خاندان اسد بعنوان قلب تجاری سوریه و بزرگترین شهر این کشور تلقی شده است. موقعیت جغرافیایی حلب و قرار گرفتن در مسیر ترانزیت شمال به جنوب این کشور بر نقش راهبردی این شهر افزوده و طرفین درگیر را به تلاشی بیشتر جهت نفوذ در آن ترغیب نموده است. مسیر درعا-دمشق-حمص-حماه-ادلیب-حلب مهمترین جاده موجود در سوریه بوده که شمال به جنوب این کشور را به یکدیگر متصل می نماید. پیروزی نیروهای دولتی در حمص دست برتری را در تحولات منطقه از آن اسد نمود. تسلط بر حلب در چنین فضایی به معنی استیلای کامل نیروهای دولتی بر مهمترین مسیر سوریه می باشد.

علاوه بر اهمیت اقتصادی، تجاری و امنیتی شهر حلب، نزدیکی آن به ترکیه فضا را برای حمایت دوچندان ترک ها از تروریست ها فراهم ساخته که بیرون راندن تروریست ها از این شهر عملا به منزله کاهش نفوذ آنکارا محسوب می شود.

مسیر ترانزیتی فوق علی رغم محدود بودن مساحتش نسبت به وسعت سوریه، بدلیل قرار گرفتن در منطقه خوش آب و هوای مدیترانه قریب به 75 درصد جمعیت سوریه را در خود اسکان داده است. نفوذ اسد در مناطق ساحلی لاذقیه و طرطوس سبب خواهد شد که با آزادسازی حلب، عملا مناطق کلیدی سوریه در دست نیروهای دولتی قرار گیرد.

ب) ورود به حلب به منزله دروازه آزادسازی ادلیب به عنوان آخرین پایگاه مهم تروریست ها در غرب سوریه خواهد بود. خواسته معارضین سکولار اسد مبنی بر پذیرش آتش بس بدان روی از اهمیت برخوردار است که این گروه بر خلاف داعش عمده تمرکز و نفوذش در مناطق غربی و شمالی سوریه است که با سقوط حلب بعنوان مقر فرماندهی آنها و آزادسازی احتمالی ادلیب زمینه اضمحلال و انزوای زودرس این گروه بیش از پیش فراهم خواهد شد.

ج) رسانه های منطقه از ورود ده ها هزار نیروی مسلح از سه طرف درگیر ( نیروهای دولتی، داعش و ارتش آزاد ) به شهر حلب خبر داده اند. گروه های فوق بسیاری از نیروهای خود را از شهرهای دیگر فراخوانده و بسوی حلب عزیمت داده اند. جایگاه استراتژیک حلب و میزان نفوذ هر یک از گروه های فوق عملا آینده جریان های فوق را در سوریه رقم خواهد زد. الحیات جنگ بر سر حلب را جنگ مرگ و زندگی خوانده وخبر از حضور قاسم سلیمانی از ماه جولای تا کنون در حوالی حلب داده است.

حلب شامل بخش مهمی از تجهیزات و امکانات نظامی عظیمی مانند پایگاه هوایی الجراح، فرودگاه بین المللی، پایگاه هلی برد تفتناز، آکادمی مهندسی نظامی می باشد که تسلط بر آنها برای هریک از جریان های فوق الذکر از اهمیت بسزایی برخوردار است.

سناریو های پیش روی حلب:

1. در صورت اشراف تروریست های داعش، عملا این گروه حاکم بر تمامی مناطق شمالی سوریه خواهد شد. در این صورت نیروهای سکولار از میان رفته و دولت و داعشی ها به دو طرف اصلی منازعه تبدیل خواهند شد.

2. با پیروزی احتمالی تروریست های ارتش آزاد در حلب، عرصه بیش از گذشته بر داعشی ها تنگ خواهد شد. تحقق این امر به امیدواری هرچه بیشتر ترکیه، آمریکا و اسرائیل در حمایت از معارضین سکولار منجر خواهد شد که منجر به تضعیف نیروهای دولتی خواهد شد.

3. تسلط نیروهای دولتی بر حلب را می توان محتمل ترین گزینه ممکن دانست که در آن صورت توازن قوا در سوریه کاملا دگرگون خواهد شد. تحقق این امر بر پیشروی نیروهای دولتی افزوده و عملا نیروهای ارتش آزاد را به محاق خواهد برد. تروریست های داعش نیز بیش از گذشته مهار شده و موقعیتشان تضعیف خواهد شد. نکته مهم در این زمینه ناامیدی حامیان غربی و عربی از متحدین خود در سوریه در صورت آزادسازی حلب خواهد بود که می تواند به گفتگوها با دولت منجر شود. تلاش برخی دولت ها جهت بازگشایی سفارت خانه هایشان در دمشق و گفتگوهای پنهان صورت گرفته با دولت جهت ترمیم روابط در این راستا ارزیابی می شود.

4. تداوم وضعیت کنونی بمنزله نفوذ هر سه جریان در حلب خواهد بود که تغییری در معادلات این کشور ایجاد نخواهد کرد.

نتیجه گیری

تحولات آینده در حلب می تواند سرنوشت سوریه را رقم بزند چرا که این درگیری ابعاد استراتژیک گسترده ای داشته که بر جنبه های محلی، داخلی، منطقه ای و بین المللی موثر خواهد بود. استحکام نظامی نیروهای سوری، حضور فعال میلیشیای شبه نظامی حامی اسد و حمایت محور مقاومت از وی موجب شده که در خلال یک سال اخیر تحولات معکوس شده و در راستای تضعیف و انزوای تروریست ها پیش رود. به واقع آزادسازی حلب خط بطلانی بر حیات تروریست های سوریه و استیلای حکومت مرکزی محسوب می شود.