ضحاک بن عبدالله مشرقی از قبیله همدان بود و در میان راه به امام حسین(ع) و یارانش پیوست. او با امام حسین(ع) چنین شرط کرده بود که تا مادامی که آن حضرت یار و یاوری دارد،‌ در کنار او باشد و هنگامی که امام تنها شد بتواند آن حضرت را ترک کند. از این رو در روز عاشورا و در آخرین لحظات به نزد امام(ع) آمد و شرط خود را یادآور شد و امام(ع) او را تصدیق کرد! ضحاک، پیمان شکن به شمار نمی آید تا ملعون شمرده شود و از همه پاداشها محروم شود، زیرا خروج وی از کربلا با اذن امام(ع) صورت گرفته است. در نتیجه می توان در مورد وی چنین گفت که او به دلیل همراهی با امام حسین(ع) و قرار گرفتن در زمره یاران ایشان-ولو که این یاری را به اتمام نرسایند- و نیز به دلیل روایتگری حوادث کربلا، به نسبت اخلاقی قلبی اش مأجور است و پاداش می گیرد، اما نکته قابل توجه این است که وقتی پاداش او را با پاداش دیگر یاران ابی عبدالله(ع) که تا آخرین نفس ایستادگی کردند و در رکاب امام(ع) جان دادند و به فیض شهادت نائل گشتند، مقایسه کنیم در می یابیم که ضحاک و امثال وی چقدر دچار خسران گشتند، و نیز در می یابیم که این داستان می تواند برای ما بسیار عبرت آموز باشد.