جود، بذل و بخشش اندوخته است چه مال باشد و چه علم. ( المفردات فی غریب القرآن، ص 210 ). جواد یعنی  بذل و بخشش کننده، و جیاد جمع آن است و وصف برای خدا، انسان و … واقع می شود. (ر. ک: قاموس قرآن، ج 2، ص 87؛ کتاب العین، ج 6، ص 169).   کرم و کرامت به معنى سخاوت، شرافت، نفاست و عزّت است. در صحاح و قاموس گوید: «الکرم ضدّ اللؤم» یعنى کرم ضدّ لئآمت است پس کریم بمعنى سخى است چنانکه در دو کتاب فوق و اقرب الموارد آمده: «فَإِنَّ رَبِّی غَنِیٌّ کَرِیمٌ»، (نمل: 40)؛ همانا پروردگار من بى نیاز و سخاوتمند است.
در مصباح فیومى و اقرب الموارد آمده: «کرم الشّى ء کرما: نفس و عزّ فهو کریم» بنا بر این کریم به معنى نفیس و عزیز است « فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَ أَجْرٍ کَرِیمٍ»، ( یس: 11)؛ او را به غفران و مزدى شریف و نفیس بشارت ده.
راغب می گوید: کرم اگر وصف خدا واقع شود مراد از آن احسان و نعمت آشکار خداست و اگر وصف انسان باشد نام اخلاق و افعال پسندیده اوست که از وى ظاهر می شود به کسى کریم نگویند مگر بعد از آنکه آن اخلاق و افعالى از وى ظاهر شود و هر چیزی که در نوع خود شریف است با کرم توصیف می شود.
پس در هر جا از قرآن لفظ کریم یا کرامت و یا فعل آن آمد با در نظر گرفتن تناسب محل می شود آن را به یکى از معانى چهار گانه که در اول گفته شد گرفت. (ر. ک: قاموس قرآن، ج 6، ص 103).
 
علامه مصطفوی در التحقیق فی کلمات القرآن الکریم در بیان فرق می نویسد:
تحقیق این است که کرم در مقابل هوان(خواری و پستی) است، همان طور که عزت مقابل ذلّت و کبر(بزرگی) مقابل صغر(مقابل کوچکی ) است.
و ذلّت به ذلیل کردن توسط کسی است که بالاتر از او است، به خلاف هوان که بالاتری دیگری را نمی خواهد. و در عزّت مفهوم استعلاء و تفوق معتبر است اما در کرم نیست.
پس کرامت عزت و توفق درونی چیزی است و استعلاء به نسبت دیگری در آن ملاک نیست.
و أمّا مفاهیمی مانند جود، إعطاء، سخاء، صفح، عظم، نزه، و مرضی بودن و محمود بودن چیزی، و حسن بودن یا مصون بودن  یا غیر لئیم بودن از آثار کرامت و لوازم آن است.
و خصوصیّات و ویژگیهای کرامت به اختلاف مصادیق و موارد مختلف می شود.
(ر. ک: التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 10، ص 45).