قندخون نرمال
سطح ایده آل قند خون چه مقدار است؟
نمودار قند خون، سطح قند خون فرد را در طول روز، از جمله قبل و بعد از غذا مشخص میکند. در صورت نیاز به حفظ مقادیر در حد طبیعی، بهعنوان مثال در افراد مبتلا به دیابت، این نمودار میتواند به فرد مبتلا در مدیریت میزان گلوکز خون کمک کند.
پزشکان از نمودارهای قند خون، برای تعیین اهداف و نظارت بر برنامههای درمان دیابت استفاده میکنند. نمودارهای قند خون، همچنین به افراد مبتلا به دیابت کمک میکند نتایج آزمایش قند خون خود را ارزیابی و نظارت کنند.
سطح قند خون ایدهآل برای فرد، بستگی به روزی دارد که مانیتورینگ انجام میشود و اینکه فرد، آخرین بار چه زمانی غذا یا نوشیدنی خورده است.
نمودار قند خون
نمودارهای قند خون، مرجع بررسی نتایج آزمایش قند خون هستند. بهاینترتیب نمودار قند خون، ابزار مهمی برای مدیریت و کنترل دیابت است.
بیشتر برنامههای درمانی دیابت شامل حفظ سطح قند خون، در محدوده هدف است. این امر به آزمایش مکرر در منزل و دستور پزشک، همراه با درک چگونگی مقایسه نتایج با سطح هدف، نیاز دارد.
پزشکان معمولاً توصیههای قند خون A1C را در نمودارهای قند خون ارائه میدهند. آنها نتایج A1C را بهعنوان درصد و میانگین قند خون، در مقیاس میلیگرم بر میلیلیتر (میلیگرم بر دسی لیتر) ارائه میدهند.
برای کمک به تفسیر و ارزیابی نتایج قند خون، نمودارهای زیر، میزان قند خون طبیعی و غیرطبیعی را برای افراد مبتلا به دیابت و فاقد دیابت ارائه میکنند.
اگرچه پزشک این موارد را بهعنوان راهنما ارائه میدهد، اما برنامه مدیریت گلوکز را بهصورت فردی نیز متمایز میکند که اهداف شخصی کموبیش دقیقی را در بر میگیرد.
آزمایش A1C میانگین قند خون فرد را طی دورهای ۳ ماهه اندازهگیری میکند و بینش گستردهتری در مورد مدیریت کلی سطح قند خون ارائه میدهد.
میزان قند خون مناسب، در اوقات مختلف روز و در هر فرد نسبت به فرد دیگر متفاوت است.
قند خون، اغلب قبل از صبحانه و پیش از وعدههای غذایی در کمترین میزان خود قرار دارد. میزان قند خون، اغلب در ساعات بعد از غذا بیشترین مقدار را داراست.
افراد مبتلا به دیابت، غالباً سطح هدف یا دامنه قابلقبول بالاتری از قند خون، نسبت به افراد فاقد این بیماری دارند.
این سطوح هدف، با توجه به طیف وسیعی از عوامل، متغیر است، که برخی از آنها عبارتاند از:
سن و امید به زندگی
مدتی که شخص مبتلا به دیابت بوده است.
ابتلا به بیماری های قلبی عروقی
هرگونه آسیبدیدگی چشم، کلیه، رگها، مغز یا قلب
عادات شخصی و سبک زندگی
عدم آگاهی نسبت به کمبود قند خون
استرس
بیماریهای دیگر
بیشتر نمودارهای قند خون، میزان توصیهشده را بهصورت یک محدوده نشان میدهند و این، امکان در نظر گرفتن میزانهای متفاوت برای افراد مختلف را فراهم میکند.
تفسیر نتایج
تفسیر سنجش مقادیر قند خون، بیشتر به الگوها و اهداف فردی بستگی دارد و متخصص، در ابتدای درمان دیابت، آنها را مشخص میکند.
برخی از اشکال دیابت موقت مانند دیابت حاملگی نیز توصیههای متفاوتی نسبت به اهداف سطح قند خون دارند.
فردی که هنگام ناشتایی، قند خون بالا یا پایینتر از حد قابلقبول دارد، باید اقدامات زیر را انجام دهد:
تا زمانی که قند خون، به میزان خطرناک نرسد، روشهایی وجود دارد که هنگام بالا بودن مقادیر قند خون، آنها را به محدوده طبیعی برگردانید.
برخی از راههای کاهش قند خون عبارتاند از
محدود کردن مصرف کربوهیدرات، اما بدون اجتناب کامل از خوردن غذا
افزایش مصرف آب برای حفظ آبرسانی و رقیق کردن قند خون اضافی
انجام فعالیتهای بدنی، مانند پیادهروی بعد از غذا، برای سوزاندن قند خون اضافی
خوردن فیبر بیشتر
این روشها جایگزین معالجه پزشکی نیستند، بلکه میتوانند به صورت کمکی در کنار برنامه درمانی دیابت بهکار گرفته شوند. اگر میزان قند خون، نامناسب یا بیش از حد انتظار به نظر میرسد، با پزشک مشورت کنید.
مانیتورینگ سطوح قند خون
نظارت بر میزان قند خون، بخش مهمی از مدیریت دیابت است. بهترین برنامههای نظارت اغلب به مانیتورینگ خود بیمار در خانه و آزمایشهای پزشکی، مانند آزمایشات A1C متکی است.
انواع بسیاری از روشها و دستگاههای مانیتور قند خون، برای نظارت بیمار بر میزان قند خون خود در خانه، در دسترس است. بیشتر مانیتورهای قند خون، از خون بهدست آمده از انگشتان دست و نوارهای آزمایش بهره میبرند و مقادیر قند خون را به صورت میلیگرم بر دسیلیتر ارائه میدهند.
دستگاههای نوین سنجش قند خون، بهجای شمارش گلوکز کل خون، تعداد گلوکز پلاسما را اندازهگیری میکنند.
این امر، امکان خواندن دقیقتر سطح روزانه قند خون را فراهم میکند. همچنین از این طریق مقایسه مستقیم نتایج آزمایشهای صورت گرفته توسط خود بیمار و آزمایشات انجامشده به دستور پزشک، آسانتر میشود، زیرا پزشکان نیز از شمارش گلوکز پلاسما استفاده میکنند.
پیگیری تغییرات روزانه قند خون، میتواند به پزشکان در ارزیابی عملکرد برنامههای درمانی کمک کند تا بتوانند داروها یا اهداف مناسب را مشخص کنند. این مسئله همچنین میتواند به ارزیابی تأثیر رژیم و ورزش کمک کند.
آزمایشات قند خون، در برنامههای درمانی، به نسبت هر فرد و همچنین نوع و مرحله دیابت متفاوت است.
توصیهها درزمینه آزمایش
نوع ۱، بزرگسالان
میزان قند خون، باید حداقل ۲ بار در روز و حداکثر ۱۰ بار بررسی شود. افراد باید آزمایشات خود را قبل از صبحانه، بهصورت ناشتا، قبل از غذا، گاهی ۲ ساعت بعد از غذا، قبل و بعد از فعالیت بدنی و هنگام خواب انجام دهند.
نوع ۱، کودک
میزان قند خون، باید حداقل چهار بار در روز بررسی شود. افراد باید آزمایشات خود را قبل از غذا و هنگام خواب انجام دهند. آزمایشات همچنین ممکن است ۱ تا ۲ ساعت بعد از غذا، قبل و بعد از ورزش و در طول شب انجام شود.
نوع ۲، افرادی که انسولین یا سایر داروهای کنترلی را مصرف میکنند
تعداد دفعات توصیهشده آزمایش بسته به دوز انسولین و استفاده از داروهای دیگر، متفاوت است.
افرادی که میزان بالایی از انسولین مصرف میکنند باید هنگام ناشتایی، قبل از غذا و خواب و گاهی اوقات در طول شب آزمایش انجام دهند. افرادی که انسولین و داروهای دیگر مصرف میکنند تا باید آزمایشهایی را بهصورت ناشتا و هنگام خواب انجام دهند.
افرادی که انسولین پسزمینه مصرف میکنند و روزانه یک بار تزریق انسولین دارند، باید آزمایشهایی را بهصورت ناشتا، قبل از دوز مصرفی و وعدههای غذایی از پیش تعیینشده و گاهی اوقات در طول شب، انجام دهند.
افرادی که داروهای خوراکی غیر انسولین مصرف نمیکنند و یا قند خونشان را از طریق تنظیم رژیم غذایی کنترل نمیکنند، نیاز به آزمایشهای قند خون بسیار کمتری در خانه دارند.
نوع ۲، هنگامیکه خطر کمبود قند خون وجود دارد
اغلب آزمایشهای روزانه لازم نیست. آزمایشات در زمان وعدههای غذایی و زمان خواب، باید منعکسکننده تأثیر طبیعی اتفاقات روزانه مربوط سبک زندگی باشند.
اگر فرد به اهداف تعیینشده میزان قند خون یا اهداف A1C دست نیابد، تا زمانی که این سطح به محدوده طبیعی نرسد، تعداد آزمایشات را باید افزایش دهد.
حاملگی
فرد تحت درمان با انسولین باید آزمایشات را هنگام ناشتایی، قبل از غذا و یک ساعت بعد از غذا انجام دهد. افرادی که انسولین مصرف نمیکنند، باید ناشتا و یک ساعت بعد از غذا آزمایشهایی را انجام دهند.
افراد مبتلابه دیابت حاملگی باید هنگام ابتلا به استرس و بیماریهای جسمی و روحی شدید، مانند افسردگی، آزمایشهای بیشتری انجام دهند.
دستگاههای مانیتور مداوم گلوکز(CMG)، دستگاههایی هستند که بهویژه برای افرادی که در استفاده از دستگاههای سنجش قند خون مشکلدارند، مفید هستند.
CMG دارای سنسوری است که فرد برای اندازهگیری میزان قندخون موجود در بافت، در پوست خود قرار میدهد.
طیف گستردهای از CMG ها برای خرید بهصورت آنلاین وجود دارند.
اگر سطح قند خون، خیلی بالا یا بیش از حد تعیین شده باشد، زنگ اخطار به صدا درمیآید. برخی از CMG ها همچنین طی ساعتها تغییرات سطح قند خون را ردیابی میکنند و نشان میدهند که در حال افزایش است یا کاهش.
فرد باید با در نظرگرفتن میزان قند خون با دستگاه سنجش انگشتی، مقادیر ارائه شده توسط CMG را مرتباً بررسی کند. بهتر است آزمایشها را در مواقعی که سطح قند خون، پایدار است انجام دهید و از انجام آزمایشها بلافاصله بعد از غذا و فعالیتهای بدنی خودداری کنید.
خلاصه
مدیریت میزان قند خون، گام مهمی در جلوگیری از عوارض دیابت است.
اطمینان از قرار داشتن سطح قند خون، در محدوده طبیعی، میتواند مشخصکننده عملکرد درمان باشد.
اگرچه در بسیاری از افراد، خصوصیات فردی دامنه قند خون هدف را مشخص میکند، اما پزشک در ابتدای درمان این اهداف را با استفاده از نمودار قند خون، تعیین میکند و ممکن است با پیشرفت درمان، این اهداف را تغییر دهد.
اگر شخص متوجه علائم کمبود یا بالا بودن قند خون شود، باید به پزشک مراجعه کند.
منبع: سایت راستینه