۱۳۹۴/۱۱/۱۹
–
۷۱۶ بازدید
آیا می شود بگویید در برابر بعضی از دانشجو ها که آدم های بدی هم نیستند و خدا را قبول دارند و گاهی نماز هم می خوانند اما با نظام مخالف بوده و به آن توهین می کنند چه کار باید کرد؟ و آیا در این موارد هم می شود امر به معروف و نهی از منکر کرد؟
از سویی دیگر از آنجا که افراد مخالف از جهت میزان آگاهی، روند تأثیرپذیری، میزان حقیقت طلبی یا حقیقت گریزی، مراتب بسیار متفاوتی دارند. بنابراین هرگز نمی توان انتظار داشت که با ارائه نسخه واحدی، بتوان همه را قانع کرد. بنابراین در برخورد با چنین افرادی باید متناسب با شخصیت و انگیزه مخالفت هر فرد، از روش های مختلف و عوامل تأثیرگذار بر مخاطب استفاده کرد.
در اینجا ما نیز با اشاره به انگیزه برخی مخالفت ها به برخی از روش هایی که در این زمینه کاربرد دارد اشاره می نماییم:
تغافل و چشم پوشی
بعضی به علت مشکل یا مصیبتی که برایشان پیش آمده به جهت کم تحملی اقدام به توهین به مقدسات یا انقلاب اسلامی می نمایند. در برخورد با این گروه باید مدتی سکوت نمود و خود را به تغافل زد زیرا بعد از فروکش شدن خشم و عصبانیت خود آن شخص از عملش پشیمان می شود.
دعوت به تقوای در گفتار
از تقوی به عنوان نیروی باز دارندهی آدمی از زشتیها و منکرات، تعبیر شده است و تقوای کلام به این معناست که انسان چیزی را بیان کند که کاملاً به آن آگاهی دارد و یا به عبارت دیگر از آن یقین دارد و در غیر این صورت انسان متقی چیزی را که به آن یقین ندارد، هرگز بیان نمیکند. نهی قرآن از اینگونه سخنان دلیل محکمی برای رعایت تقوای کلام میباشد.
(((وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً)))[ اسراء (17)، آیه 36.]؛
«از آنچه به آن آگاهی نداری، پیروی مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسئولند».
از اینرو یکی از روش های بازدارنده کسانی که تنها بر اساس شنیدهها و بدون هیچ تأملی به نظام اسلامی توهین می نمایند دعوت به تقوای در گفتار می باشد.
نکته مهم این است در مقابل هر ادعایی که اینگونه افراد طرح می کنند دلیل بخواهیم. البته خود ما نیز باید برای ادعاهای خود باید دلیل منطقی و قانعکننده داشته باشیم.
طبیعتاً اگر اطلاعات ما در آن موضوع کم باشد یا شیوه بحث و گفتوگو و مناظره را به خوبی ندانیم یا از قدرت بیان کافی برخوردار نباشیم بهتر است شخصاً وارد بحث نشویم و او را به فرد دیگری که از عهده این کار بر می آید معرفی کنیم.
تبیین خدمات و آثار
برخی مخالفت ها به جهت عدم اطلاع کافی از عملکرد مسئولین و پیشرفت های نظام مقدس جمهوری اسلامی در عرصه های مختلف بینالمللی، اقتصادی، علمی، فرهنگی، خدماترسانی به مردم و… می باشد، به همین دلیل اگر خدمات صورت گرفته به این گروه از مردم تبیین گردد، ظرفیت اعتمادسازی مردم به نظام و مسئولان، رشد و بالندگی بیشتری یافته و نسبت به آن مخالفت نمی ورزند.[ دکتر محمدرضا شرفی، روشهای کاربردی امر به معروف و نهی از منکر، تهران، ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر، 1387 ش، دوم، ص138.]
مرز بندی میان مسئولین متخلف با اسلام و نظام اسلامی
جای تردیدی نیست که عملکرد پارهای از مسئولان در سطوح مختلف نظام، ناموفق و نادرست بوده است و قابل نقد و تحلیل منصفانه میباشد ولیکن برخی مایلند این نوع رفتارها را به نظام و یا اسلام منتسب نموه و در نهایت موجب دلسردی از نظام اسلامی را فراهم آورند. در حالی که واقعیت امر این است که باید بین اسلام و عملکرد مسلمین و نیز میان اهداف و برنامه های نظام اسلامی و عملکرد برخی از مسئولان نظام، تفکیک قائل شد و هر مسئله را در جایگاه واقعی خود مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.[ همان، ص 138 -134.]
در پایان یادآوری می نماییم بحث و گفتوگو پیرامون مسائل سیاسی باید با استفاده از بیان مؤثر و ملایم، باشد قرآن نیز، رهنمودهای مؤثری و از جمله در آیه زیر ارائه میفرماید:
(((وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذینَ یَمْشُونَ عَلَی الْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً)))[ فرقان (25)، آیه 63.]؛
«بندگان (خاص خداوند) رحمان، کسانی هستند که با آرامش و بی تکبّر بر زمین راه می روند؛ و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام می گویند (و با بی اعتنایی و بزرگواری می گذرند)».
و از بهترین شیوه ها آن است که اجازه بدهیم کسی که اعتراض دارد کاملاً حرف های خودش را بگوید طبیعی است وقتی حرف های خود را مطرح کرد خود به خود تخلیه می شود و آرامش نسبی پیدا می کند و به طور معمول در میان صحبت های فراوان او مواردی پیدا می شود که زیاده روی کرده باشد و ما به طور قانع کننده ای می توانیم جواب او را بدهیم. در این صورت کافی است با آرامی و لبخند از میان حرف های او تنها نسبت به یک مورد اشاره کنیم و به طور منطقی پاسخ بدهیم. با این روش کسی که اعتراض کرده متوجه می شود این طور نیست که همیشه حق با او باشد و حرف های دیگر او نیز بهگونه ای مورد تردید قرار می گیرد آنچه مهم است در گفت و گوهای این چنینی ما عصبانی نشویم و یا صحنه را ترک نکنیم، بلکه با خوب گوش کردن و یک دلیل منطقی، شخصیت خودمان را حفظ کنیم و با رعایت اخلاص و اخلاق برای همگان ثابت شود دفاع از نظام اسلامی برای حفظ عظمت اسلام و استقلال ایران است و همگی به این باور برسیم که «توجیه» نقاط ضعف حماقت است. «تخریب نظام» خیانت است. اما اصلاح وظیفه و رسالت است.