خانه » همه » مذهبی » منظور از این که خداوند فرموده است: رزق و روزی شما و هرآنچه وعده دارید در آسمان است، چیست؟

منظور از این که خداوند فرموده است: رزق و روزی شما و هرآنچه وعده دارید در آسمان است، چیست؟

در آیۀ مورد بحث به یکی از نشانه ‏هاى عظمت پروردگار و قدرت او بر معاد، اشاره شده است که مى ‏فرماید: «روزى شما در آسمان است، و آنچه به شما وعده داده مى ‏شود».[1]

گرچه در برخی از منابع تفسیری «رزق» در این آیه به دانه ‏هاى حیاتبخش باران تفسیر شده است[2] که منبع هر خیر و برکت در زمین است، همان طور که این آیۀ شریفه نیز موافق آن است: «و نیز در آمد و شد شب و روز، و رزق (و بارانى) که خداوند از آسمان نازل کرده و به وسیلۀ آن زمین را بعد از مردنش حیات بخشیده و همچنین در وزش بادها، نشانه‏ هاى روشنى است براى گروهى که اهل تفکّرند».[3]

اما این معنا مى‏ تواند یکى از مصداق هاى روشن آیه باشد، در حالى که گستردگى مفهوم رزق هم باران را شامل مى ‏شود، هم نور آفتاب را که از آسمان به سوى ما می تابد و نقش آن در حیات و زندگى فوق العاده حساس است، و همچنین هوا را که مایۀ حیات همۀ موجودات زنده است.[4]

اینها همه در صورتى است که «سماء» را به معناى همین آسمان ظاهرى تفسیر کنیم، ولى بعضى از مفسّران «سماء» را به معناى عالم غیب و ما وراء طبیعت و لوح محفوظ گرفته‏ اند که رزق های انسان ها از آنجا مقدّر مى‏ شود.[5]

البته جمع میان هر دو معنا ممکن است، هر چند تفسیر اول روشن تر به نظر مى ‏رسد.[6]

و اما جملۀ «ما تُوعَدُونَ» (آنچه به شما وعده داده مى ‏شود) مى ‏تواند تأکیدى بر مسئله رزق و وعدۀ الاهى در این زمینه بوده باشد، و یا به معناى بهشت موعود چرا که در جای دیگر از قرآن مى ‏خوانیم: «نزد سدرة المنتهى، که بهشت موعود در آنجاست»،[7] و یا اشاره به هر گونه خیر و برکت یا عذابى است که از آسمان نازل مى شود، و یا ناظر به همۀ این مفاهیم است؛ چرا که جملۀ «ما تُوعَدُونَ» مفهومش وسیع و گسترده است.[8]

 

[1]. «وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُون»؛ ذاریات، 22.‏

[2]. ر.ک:  قمى، على بن ابراهیم، تفسیر قمى، تحقیق: موسوى جزایری، سید طیب،  ج 2، ص 330، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش؛ ابن عجیبه، احمد بن محمد، البحر المدید فى تفسیر القرآن المجید، تحقیق: قرشى رسلان، احمد عبدالله، ج 5، ص 471، ناشر: دکتر حسن عباس زکى، قاهره، 1419ق.

[3]. جاثیه، 5.

[4]. حسینى همدانى، سید محمد حسین، انوار درخشان، ج 15، ص 467، کتابفروشى لطفى، تهران، چاپ اول، 1404ق؛ مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج 22، ص 335، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.

[5]. ر.ک: مدرسى، سید محمد تقى، من هدى القرآن، ج 14، ص 37، دار محبى الحسین، تهران، چاپ اول، 1419ق.  

[6]. تفسیر نمونه، ج 22، ص 335.

[7]. نجم، 14 و 15.

[8]. تفسیر نمونه، ج 22، ص 335.

 

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد