منظور از سندرم پیش از قاعدگی یا پی ام اس (PMS) چیست؟

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به گروهی از علائم جسمی و رفتاری اطلاق می‌شود که به صورت دوره‌ای و در نیمه‌ی دوم چرخه‌ی قاعدگی اتفاق می‌افتد.

اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی (PMDD) در واقع، همان حالت شدید سندرم قبل از قاعدگی است. علائم شایع آن عبارتند از عصبانیت، تحریک پذیری، افسردگی و تنش درونی شدید تا حدی که منجر به اختلال در فعالیت‌های روزانه می‌شود.

سندرم قبل از قاعدگی خفیف، مشکلی شایع است و در ۷۵ درصد از زنانی که قاعدگی ماهانه دارند، دیده می‌شود، اما فقط ۳ تا ۸ درصد زنان به اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی دچارند. زنان از هر طبقه‌ی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نژادی ممکن است به این سندرم مبتلا باشند.

اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی معمولاً یک بیماری مزمن است و ممکن است تأثیراتی جدی بر کیفیت زندگی یک زن بگذارد. خوشبختانه، انواع درمان‌ها و اقدامات خود مراقبتی علائم این اختلال را در بیشتر زنان کنترل می‌کند.1
 

علائم سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

شایعترین شکایات یا نشانه های سندرم پیش از قاعدگی موارد زیر هستند:
 

تغییرات خلق و اثرات روانی آن

تحریک پذیری

دستپاچگی (نا آرامی)

فقدان کنترل

پرخاشگری

بر آشفتگی

بی خوابی

مشکل در تمرکز

سستی

افسردگی

خستگی شدید
 
احتباس مایعات

ورم

اضافه وزن های ماهیانه

کاهش حجم ادراد

احساس پری و درد در پستانها
 

مشکلات تنفسی

آلرژی ها

عفونت ها 

شکایات چشمی

اختلالات بینایی

التهاب ملتحمه

علائم گوارشی

نفخ کردن

یبوست

تهوع

استفراغ

تغییر اشتها

احساس سنگینی یا فشار در لگن

کمر درد 

مشکلات پوستی

جوش صورت

التهاب پوستی عصبی (التهاب پوست به همراه خارش)

تشدید سایر مشکلات پوستی
 

نشانه های عصبی یا عروقی

سردرد

سرگیجه

سنکوپ (غش کردن)

کرختی، خارش، سوزش یا افزایش حساسیت بازوها و پاها

کوفتگی سریع

تپش قلب.2
 

چه زمانی علائم سندرم پیش از قاعدگی شروع می‌شود؟

علائم مبتلا شدن زنان به سندرم پیش از قاعدگی حدوداً از روز 14 بعد از شروع چرخه قاعدگی آغاز شده و تا یک هفته پس از شروع دوره جدید پریود همچنان ادامه می‌یابد.3
 

آیا مبتلا شدن به سندرم پیش از قاعدگی کاملاً طبیعی است؟

بله، مبتلا شدن برخی از زنان به سندرم پیش از قاعدگی کاملاً طبیعی بوده و فقط چند نمونه تغییر در حالت فیزیکی، عاطفی و رفتاری بدن ایجاد می‌کند.

البته مدیریت و تنظیم این تغییرات در بدن زنان بسیار ساده بوده و روال طبیعی برای شناسایی مشکل سندرم پیش از قاعدگی در بدن زنان به شمار می‌رود. با این حال، بهتر است در مورد تشخیص مشکل PMDD، با دکتر خود مشورت نمایید.3
 

دلایل سندرم پیش از قاعدگی

علت دقیق این سندرم ناشناخته استف بااینحال بنظر می رسد عواملی برروی ابتلا به مشکل سندرم پیش از قاعدگی نقش دارند، این عوامل شامل:

تغییرات دوره ای در هورمون های بدن زنان.

تغییرات شیمیایی در مغز.

افسردگی.

استرس.

رژیم غذایی نامناسب، مصرف الکل و کافئین.4
 

آیا می‌توان علائم سندرم پیش از قاعدگی را با مصرف قرص‌های ضد بارداری کنترل نمود؟

بعضی از زنان ادعا می‌کنند که مصرف قرص‌های ضد بارداری در جلوگیری از افزایش  وزن و کنترل علائم سندرم پیش از قاعدگی بسیار مؤثر بوده و علائم این بیماری را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد؛ ولی برخی دیگر از زنان نیز عقیده دارند که مصرف این قرص‌ها علائم سندرم پیش از قاعدگی را در بدن آن‌ها شدت می‌دهد.

با این حال، اگر فردی قرص ضد بارداری را به طور مرتب مصرف کند، تغییرات هورمونی و کاهش سطح هورمون‌ها در بدن او در هنگام ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی اتفاق نخواهد افتاد، البته تأثیر قرص ضد بارداری در بروز علائم سندرم پیش از قاعدگی در بدن برخی از زنان کم بوده و در برخی دیگر اصلاً تأثیری ندارد.

در بعضی موارد، ترشح هورمون‌های بدن در هنگام مصرف قرص‌های بارداری همچنان ادامه داشته و علائم سندرم پیش از قاعدگی را بدون تغییر در بدن زنان آشکار می‌شود.3
 

سندرم پیش از قاعدگی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟

آزمایش

هیچ آزمایش مشخصی وجود ندارد که بتواند سندروم پیش از قاعدگی (PMS) یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی (PMDD) را تشخیص دهد. علائم این بیماری فقط باید در نیمه‌ی دوم (مرحله لوتئال) چرخه‌ی قاعدگی و اغلب در طی پنج تا هفت روز پیش از قاعدگی رخ دهد. همچنین، باید علاوه بر علائم جسمی با علائم رفتاری نیز همراه باشد.

اگر زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی باشند، نباید این علائم را در روزهای چهارم تا دوازدهم چرخه ی ۲۸ روزه قاعدگی خود تجربه کنند.
 

آزمایش خون

برای تشخیص پی ام اس یا اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی نیازی به آزمایش خون ندارید. ممکن است برای غربالگری و تشخیص سایر بیماری‌ها که باعث ایجاد احساس خستگی مفرط می‌شوند، از جمله کم خونی، از آزمایش شمارش گلبول‌های خون استفاده شود.

تست عملکرد تیروئید نیز کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) یا پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) را تشخیص می‌دهد. علائم و نشانه‌های این دو اختلال، مشابه سندرم قبل از قاعدگی و اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی است.
 

ثبت علائم

ممکن است علائمی که تجربه می‌کنید نشان دهنده‌ی اختلال ناخوشی قبل از قاعدگی باشد، اما گاهی پزشک از شما می‌خواهد که این علائم را به طور روزانه و به مدت دو دوره‌ی کامل قاعدگی ثبت کنید.1
 

درمان سندرم پیش از قاعدگی

پزشک شما می تواند یک یا چند دارو برای درمان و کنترل سندرم پیش از قاعدگی، تجویز نماید. موفقیت درمان دارویی بسته به افراد مختلف متفاوت است. داروهایی که معمولا برای این بیماری توصیه می شوند، شامل:
 

داروهای ضدافسردگی

دارو های مهار کننده انتخابی بازجذب سروتونین(SSRIs) از قبیل فلوکستین (پروزاک، سارافم)، پاروکستین (پاکسیل، پکساوا)، سرترالین (زولفت) و سایر داروهای این خانواده در بهبود علائمی همچون خستگی، هوس های غذایی و مشکلات خواب موثر بوده اند و جزء اولین انتخاب ها برای درمان انواع شدید سندرم پیش از قاعدگی می باشند. این داروها معمولا روزانه تجویز می شوند اما در بعضی زنان مصرف این دارو ها محدود به دوهفته قبل از شروع قاعدگی است.
 

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)

مصرف داروهایی همچون ایبوپروفن یا ناپروکسن در شروع دوره می تواند به بهبود گرفتگی عضلات و ناراحتی پستان ها کمک نماید.
 

دیورتیک ها (Diuretics)

زمانیکه با ورزش و محدود کردن مصرف نمک نمی شود میزان آب اضافی بدن را کاهش داد، از این نوع دارها برای خارج کردن آب حبس شده در بافت های بدن و کاهش نفخ و ورم استفاده می شود.
 

قرص های ضد بارداری (Oral contraceptives)

این داروها تخمک گذاری را متوقف کرده و باعث تثبیت تغییرات هورمونی و در نتیجه بهبود سندرم می شود.
 

مدروکسی پروژسترون استات (Depo-Provera)

در موارد شدید این سندرم از این داروها برای درمان بیماری استفاده می کنند.4
 

برای درمان علائم  سندرم پیش از قاعدگی ، کدام داروهای گیاهی مؤثر هستند؟

به خاطر داشته باشید که مصرف روغن زیتون، عصاره درخت چادری، زعفران و سنتور مؤثرترین داروهای گیاهی هستند که عوارض ناشی از سندرم پیش از قاعدگی را در بدن زنان به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند.

با این حال، قبل از مصرف این مواد گیاهی حتماً با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید، زیرا ممکن است مصرف آن‌ها هم‌زمان با مصرف داروها تداخل پیدا کرده و عوارض جانبی جبران‌ناپذیری را در بدن شما ایجاد کند.3

پینوشتها
1.www.lafarrerr.com
2.www.bpums.ac.ir
3.www.mamanam.com
4.www.rastineh.com