مگر مادر موسی(ع) چطور بود که بهش وحی شد؟

وحی به صورت عام عبارت است از نوعی دریافت پنهانی و درونی از خداوند متعال یا به عبارتی نوعی سریان امر است از جانب خداوند متعال به باطن موجود مادی و متعلق این دریافت یا امر می تواند از امور ادراکی و نظری باشد یا از امور گرایشی و میل درونی. به عبارت ساده تر گاه خدا مطلبی فهمیدنی و دانستنی را به صورت مخفی به وجود موجود زمینی القاء می کند و گاه نیز میل و گرایشی درونی را در درون او برمی انگیزد.این تعریف از وحی افزون بر اینکه وحی مخصوص به انبیاء را شامل می شود، شامل الهامات الهی به اولیاء و افراد مؤمن نیز می شود همچنین می تواند رؤیای صادقانه را هم شامل می شود بلکه فراتر از آن شامل گرایش های غریزی انسانها و حیوانات نیز می شود و حتی شامل خواص طبیعی غیر زنده نیز می شود.« وَ أَوْحى رَبُّکَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذی مِنَ الْجِبالِ بُیُوتًا وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمّا یَعْرِشُونَ؛ و پروردگار تو به زنبور عسل وحى [=الهام غریزى] کرد که از پاره اى کوهها و از برخى درختان و از آنچه داربست [و چفته سازى] مى کنند خانه هایى براى خود درست کن»(نحل/68)
« فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ فی یَوْمَیْنِ وَ أَوْحى فی کُلّ ِ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابیحَ وَ حِفْظًا ذلِکَ تَقْدیرُ الْعَزیزِ الْعَلیمِ؛ پس آنها را [به صورت] هفت آسمان در دو هنگام مقرر داشت و در هر آسمانى کار [مربوط به] آن را وحى فرمود و آسمان [این] دنیا را به چراغها آذین کردیم و [آن را نیک] نگاه داشتیم این است اندازه گیرى آن نیرومند دانا»(فصلت/12)
در این دو آیه از نهادن غریزه لانه گزینی در زنبور و از خواص آسمانها به وحی تعبیر شده است. « وَ إِذْ أَوْحَیْتُ إِلَى الْحَوارِیِّینَ أَنْ آمِنُوا بی وَ بِرَسُولی قالُوا آمَنّا وَ اشْهَدْ بِأَنَّنا مُسْلِمُونَ؛ و [یاد کن] هنگامى را که به حواریون وحى کردم که به من و فرستاده ام ایمان آورید گفتند ایمان آوردیم و گواه باش که ما مسلمانیم»(مائده/111)
در این آیه نیز از الهام به حواریون(اصحاب حضرت عیسی(ع)) تعبیر به وحی شده است که به احتمال زیاد مراد از این الهام و وحی، الهام گرایشی است نه الهام که از مقوله خبری است. اما آن نوع از وحی که به انبیاء(ع) القاء می شد تفاوت اساسی با این گونه از وحی ها دارد وحی اصطلاحی که همان وحی بر انبیاء(ع) است. اولا همراه با آگاهی بسیار بالا نسبت به وحی کننده و مفاد وحی است و ثانیا هیچ شک و شبهه و ابهامی در آن راه ندارد و ثالثا در مسیر هدایت عامه مردم است و رابعا از مقوله اعجاز است و کسی جز پیامبر خدا نمی تواند از آن برخوردار شود.
وحی ای که به معنی الهام است در اثر تهذیب نفس و پاکی دورن برای بسیاری از عرفا و اولیاء الهی حاصل می شود ولی وحی به معنی خاص آن از راه کسب و اکتساب حاصل نمی شود و موهبتی الهی است و هیچ راهی برای کسب آن وجود ندارد.
با این مقدمه روشن می شود که وحی القاء شده به مادر حضرت موسی(ع) نیز از نوع الهام الهی بوده است. حال الهام گرایشی یا الهام که از مقوله دانش است و از این امر معلوم می شود که که مادر موسی(ع) زنی مهذب و پاک نهاد بوده است چون در وحی و الهام علاوه بر قدرت فاعل(خدا) قابلیت الهام گیرنده نیز لازم است و تا قابلیت نباشد کسی از الهامات ربانی برخوردار نمی شود. عقیده متکلمین شیعه است که پدر و مادر انبیاء و ائمه(ع) باید پاک و منزه از عیوب اخلاقی باشند و از حیث نیز باید پاکیزه باشند. چون نطفه از سلب و رحم تأثیر می پذیرد و نطفه انبیاء اگر در سلب و رحم ناپاک قرار گیرد، آلوده می شود واز طرفه خلقیات و ملکات نیز بر اسلاب و ارحام نیز تأثیر می گذارند و خلق و خوی مادر در حال حاملگی و شیردهی بر نوزاد او تأثیر دارد لذا مادران انبیاء و ائمه(ع) باید از حیث اخلاقی و عقیدتی هم پاک باشند. به همین جهت بود که حضرت موسی(ع) در کاخ فرعون شیر هیچ زنی را نخورد تنها شیر مادر خود را قبول کرد. در روایات اهل بیت(ع) نیز فراوان توصیه شده است که نگذارید زنان دیوانه یا سفیه به کودکان شیر دهند و همچنین از ازدواج با دخترانی که پدر ومادرشان بدکاره اند، نهی شده است. حتی از ازدواج با دخترانی که پدر یا مادرشان شرابخوارند هم نهی شده است. از این گونه نهی استفاده می شود که طهارت والدین تأثیراتی روی فرزندان آنها دارد.
بر این اساس معلوم می شود که حضرت موسی(ع) زن بزرگورار والا مقامی بوده است و مورد عنایت ویژه خداوند متعال قرار گرفته است بخصوص که فرزند دیگر او یعنی حضرت هارون(ع) نیز پیامبر بوده است و این گواهی است که ایشان قابلیت ویژه ای برای دریافت فیض الهی داشته است.