ناحیه مقدسه یعنی چه ؟

ناحیه مقدسه به معنای جهت یا مکان مقدس، اصطلاحی رمزگونه بین شیعیان از نیمه اول قرن سوم هجری تا پایان غیبت صغری (329ق) برای اشاره به امامین عسکریین علیهم السلام و امام مهدی عجل الله فرجه و یا برای اشاره به نائبان خاص استفاده می‌شد. در توقیعات این سه امام علیهم السلام همین اصطلاح برای اشاره به امام آمده است. ناحیه مقدسه به معنای جهت یا مکان مقدس، اصطلاحی که از نیمه اوّل قرن سوم هجری به خاطر شرایط سخت سیاسی – اجتماعی شیعیان و محدودیت‌هایی که خلفای بنی عباس در روابط اجتماعی امامین عسکریین ایجاد کرده بودند، توسط شیعیان استفاده می‌شد. شیعیان در این زمان برای نقل مطالب از امام هادی علیه السلام، امام حسن عسکری علیه السلام و امام مهدی علیه السلام یا گفتگو درباره آنان، این اصطلاح را به جای نام امام به کار می‌بردند؛ به همین دلیل، استفاده شیعیان از این اصطلاح برای اشاره به امام مهدی علیه السلام یا نائبان خاصّ ایشان را به دلیل شرایط تقیه دانسته‌اند. این واژه در دوران غیبت صغری به عنوان یکی از القاب امام مهدی علیه السلام به کار رفته است ابوالحسن اربلی واژه ناحیه مقدسه را عنوان رمزی بین شیعیان می‌داند که با آن امام دوازدهم را می‌شناختند. برخی، لفظ ناحیه مقدسه را مختص به امام زمان علیه السلام و به عنوان رمزی بین شیعیان و امام دانسته اند. واژه ناحیه مقدسه در سخن کسانی که به امامین عسکریین علیهما السلام و امام مهدی علیه السلام نامه نوشته‌اند و جواب دریافت کرده‌اند (توقیع)، استعمال شده است.جوامع روایی شیعه در مورد توقیعات با نام «ناحیه مقدسه» وارد شده‌اند. علامه مجلسی کتابی با عنوان توقیعات ناحیه مقدسه جمع‌آوری و در آن توقیع‌های (نامه‌های) صادر شده از طرف امام زمان علیه السلام به شیعیان وجود دارد.
در میان زیارت‌ نامه‌های امام حسین علیه السلام دو زیارت به نام ناحیه مقدسه وجود دارد که یکی را زیارت ناحیه مقدسه مشهوره می‌نامند. زیارت‌نامه مشهور به روایت یکی از نائبان خاص امام زمان علیه السلام درمنابع متعددی از جمله المزار شیخ مفید، المزار الکبیر ابن مشهدی و بحارالانوار وارد شده است. زیارت ناحیه مقدسه غیرمعروفه با عنوان زیارت الشهدا شناخته می‌شود؛ زیرا در این زیارت نام اصحاب و یاران امام حسین علیه السلام ذکر شده است. این زیارت در کتاب‌های بحارالانوار و اقبال الاعمال نقل شده است.
ـــــــــ
برگرفته از :
https://fa.wikishia.net/view/%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D9%87