با تشکر از ارتباط شما با این مرکز به توضیح زیر توجه کنید .
الف. نگهداری از حیوانات خانگی و نیز حیواناتی که فایده ای بر نگهداری آنها مترتب است اشکال ندارد و جایز است.
در روایات وارده از معصومین علیهم السلام بر نگهداری حیوان در خانه توصیه شده است. در روایات حتی بر نگهداری از حیوانات خاصی مانند کبوتر، مرغ، خروس، گوسفند یا بز و یا گاو شیرده سفارش شده است.
البته کسی که اقدام به نگهداری حیوان در خانه می کند بایستی نفقه آن حیوان و وظایفی که از این جهت بر عهده اش می آید را نسبت به آن حیوان انجام دهد.
نگاهداشتن حیوانات در خانه با توجه به روایات:
حضرت رسول(صلّى الله علیه وآله): حیوانات در خانه بسیار نگاه دارید شیاطین به آنها مشغول شوند و طفلان شما را ضرر نرسانند.
حضرت باقر علیه السلام : خوب است حیوانات در خانه نگاه داشتن، مثل کبوتر و مرغ و بزغاله، تا آن که اطفال جنیان با ایشان بازى کنند و با اطفال شما بازى نکنند.
حضرت صادق علیه السلام: کبوتر از مرغان پیغمبران است.
در حدیث دیگر فرمودند: کبوتر در خانه نگاه دارید که دوست داشتنى است، و دعا کرده حضرت نوح است، و هیچ چیز در خانه مثل آن باعث انس نمى شود.
امام کاظم علیه السلام: هر بالى که کبوتر مى زند باعث نفرت و گریختن شیاطین مى شود.
در حدیث دیگر فرمودند: در خانه حضرت رسول (صلّى الله علیه وآله) یک جفت کبوتر سرخ بود.
در چند حدیث منقول است که: کبوتر خانگى یا کبوتر یاهو یاد خدا بسیار مى کنند و اهلبیت را دوست مى دارند و صاحب خانه را دعا مى کنند که خدا شما را برکت دهد.
حضرت صادق علیه السلام: خروس بال گشاده سفیدى که در خانه باشد آن خانه و هفت خانه دور آن خانه را از بلاها نگاه مى دارد، و یک بال زدن کبوتر دو رنگ بهتر است از هفت خروس سفید.
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام: فریاد کردن خروس نماز او است و بال زدنش رکوع و سجود او است.
حضرت صادق علیه السلام: اهل هر خانه که گوسفند نگاه دارند، خداوند روزى آن گوسفند را به ایشان بدهد و روزى ایشان را زیاد کند و فقر از ایشان دور شود.
امام باقر علیه السلام: هر اهل خانه که نزد ایشان گوسفند شیر دهى باشد هر روز دو مرتبه ملائکه به ایشان گویند خدا شما را برکت دهد.
حضرت رسول (صلّى الله علیه وآله) به عمه خود فرمودند: که چه مانع است تو را از آن که در خانه خود برکتى نگاه دارى؟ گفت: یا رسول اللّه برکت کدام است؟ فرمودند: گوسفندى که شیر دهد. هر که در خانه او گوسفند شیرده یا بز شیرده یا گاو شیرده باشد باعث برکت خانه او مى شود. (1)
ب. به طور مسلم حیوانی که فایده ای معقول (مادی یا معنوی) بر نگهداری آن در خانه وجود داشته باشد اشکال ندارد و از نظر شرعی جایز است ولو نام آن جزو حیوانات ذکر شده نباشد. قابل توجه این که ائمه معصومین در صدد این نبوده اند که از بین تمام حیوانات برخی را جدا و انتخاب نموده و به نگهداری آن توصیه نمایند، بلکه با توجه به زندگی مردم آن زمان و نیز حیواناتی بوده که با آنها برخورد داشته اند؛ و الا به عنوان مثال در آن زمان مردم تصوری از امکان نگهداری ماهیان زینتی و انواع پرندگان و… نداشته اند.
3. نگهداری از سگ، مانعی ندارد؛ خصوصا اگر فایده ای مثل نگهبانی، پاسبان گله، صید و شکار، و … بر آن مترتب باشد. البته اسلام توصیه ای به نگهداری سگ در خانه نکرده است، به ویژه که سگ نجس العین است و یک مسلمان بایستی برای عبادت و … احکام طهارت و نجاست را رعایت نماید.
4. آزار و اذیت حیوانات جایز نیست حتی حیوان وحشی. اسلام اجازه نمى دهد کسی حتی سگ هاى ولگرد را مورد آزار و اذیت قرار دهد، مگر این که به صورت خطرى درآیند.
حتی غذا دادن به آنها نیز کار خوبى است و در روایات متعددی به آن اشاره شده است.
پیامبر(ص) در فتح مکه، هنگام آمدن از مدینه به مکه، در کنار آبی سگی ماده را دیدند که عوعو می کرد و به بچه هایش شیر می داد. به یکی از یارانشان دستور دادند که در برابر آن سگ بنشیند تا کسی از سپاهیان متعرض سگ و بچه هایش نشود.(2)
پیامبر(ص) فرمودند: مردی از راهی می گذشت. تشنه شد. چاهی یافت. وارد آن شد و آب نوشید وقتی بیرون آمد، سگی را دید که (از تشنگی) له له می زد و خاک (مرطوب) را می خورد. با خویش گفت: او هم مثل من تشنه است! دوباره وارد چاه شد. کفشش را از آب پر کرد، آن را به دندان گرفت و از چاه بیرون آمد و سگ را سیراب کرد. خداوند نیز از وی سپاسگذاری کرد. پرسیدند: مگر سیراب کردن چارپایان نیز پاداش دارد؟ فرمود: سیراب کردن هر تشنه ای پاداش دارد.
در روایتی دیگر فرمودند: سپاسگذاری خدا از آن مرد آن بود که وی را وارد بهشت کرد. (3)
هرگز عضوهای جانداری را نبرید؛ گرچه آن حیوان سگی درنده باشد.(4)
5. نگهداری ماهی های زینتی در اکواریم مصداق ظلم به آنها نیست و شرعا اشکالی ندارد البته به شرط رسیدگی به انها و تامین غذا و نظافت انها .
6. پرورش و نگهداری کل درگلدان امری مطلوب و بی اشکال است و ظلم به ان گیاه محسوب نمی شود زیرا اصولا برخی گیاهان تنها در گلدان رشد و نمو و حیات دارند و در جنگل نمی توانند رشد و نموی داشته باشند .
__________
(1) حلیة المتقین، ص 452 تا 455؛ بحارالانوار، ج 16، ص 124؛ ج 60، ص 74 و 75؛ ج 61، ص 128 تا 134؛ ج 62، ص 2 تا 30؛ ج 100، ص 64.
(2) کنزالعمال، ج13، ص429؛ مسند احمد، ج4، ص35.
(3) صحیح بخاری، ج3، ص77؛ صحیح مسلم، ج7، ص44.
(4) بحارالانوار، ج42، ص246؛ شرح اصول کافی ،ج6،ص249؛ معجم الکبیر، ج6، ص100.