اهمیت دریافت آهن برای کودکان

دریافت آهن کافی در کودکان اهمیت زیادی دارد، زیرا کمبود آهن می‌تواند باعث تأخیرهای جدی در رشد و تکامل کودک شود و عوارض بلندمدتی داشته باشد. اما عموماً، ‌کودکان سالم و فول‌ترم در سه ماههٔ آخر بارداری، به اندازه‌ای از مادرشان آهن دریافت می‌کنند که تا چهار ماهگی به آهن نیازی نداشته باشند.

وقتی کودک خوردن مواد غذایی کمکی و جامد را شروع می‌کند، یعنی معمولاً در چهار تا شش ماهگی که ذخایر آهن شروع به کاهش می‌کنند، می‌توانید با دادن سرلاک‌های غنی‌شده با آهن، ‌پورهٔ گوشت گاو و دیگر غذاهای غنی از آهن به او کمک کنید که این نیاز را تأمین کند.

اگر کودکتان با شیر مادر تغذیه می‌شود و در چهار ماهگی هنوز مواد غذایی جامد نمی‌خورد، کارشناسان تغذیهٔ کودک توصیه می‌‌کنند که هر روز یک مکمل آهن ۱۱ میلی‌گرمی به او بدهید. دلیل این توصیه آن است که شیر مادر برخلاف شیر خشک حاوی آهن اندکی است و ذخایر آهن رو به کاهش کودک برای جبران کمبود آن کافی نخواهد بود. وقتی کودک خوردن غذاهای غنی از آهن را شروع می‌کند، احتمالاً دیگر نیازی به مکمل آهن نخواهد داشت.

همچنین مهم است که تا یک سالگی به کودک شیر گاو ندهید، زیرا در جذب آهن توسط بدن اختلال ایجاد می‌کند. شیر گاو آهن زیادی ندارد و ممکن است جایگزین غذاهای حاوی آهن شود. همچنین شیر گاو روده‌های کودک را تحریک می‌کند و باعث از دست رفتن آهستهٔ خون و در نتیجه آهن در مدفوع می‌شود.1
 

دلایل فقرآهن در کودکان

کودکانی که شیر مادر را می‌خورند، کمتر به کم خونی مبتلا می‌شوند. مهم ترین دلایل ایجاد فقرآهن در کودکان شامل موارد زیر است.

_رژیم غذایی نامناسب و فاقد مواد مغذی

_از دست دادن خون در دراز مدت و به آهستگی همچون خونریزی دستگاه گوارش

_عدم توانایی بدن در جذب آهن

_تغذیه با شیرمادر، احتمال بروز کم خونی را کاهش می‌دهد.2
 

نحوه مصرف قطره آهن 

نوزادانی که پس از 38 هفته بارداری متولد می شوند،میزان ذخیره آهن آنها در بدنشان تا پایان چهارماهگی کافی است .همچنین شیر مادر دارای مقداری آهن است و کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند ، پس از چهار ماهگی در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند.

بنابراین بعد از این مدت ،پزشکان میزان 1 میلی گرم بر کیلوگرم در روز از مکمل آهن مایع را برای نوزاد توصیه می کنند . این روند تا سن شش ماهگی نوزاد و شروع غذای کمکی ادامه دارد. پس از پایان شش ماهگی و شروع تغذیه با غذای مکمل ، پزشک میزان مورد نیاز آهن را تجویز می کند. 

در نوزادانی که علاوه بر شیر مادر از شیرخشک نیز تغذیه می کنند ، اگر میزان مصرف شیر مادر از شیرخشک غنی شده از آهن بیشتر باشد،باید طبق دستورالعمل داده شده برای نوزادانی که تنها از شیر مادر تغذیه می کنند رفتار کنید.

در نوزادانی که تنها با شیرخشک تغذیه می شوند می بایست از زمان تولد تا یکسالگی از شیرخشک غنی شده با آهن ،دارای 4 تا 12 میلی گرم آهن، استفاده کنید.

و اما در نوزادان نارس که دارای ذخیره آهن کمتری هستند و چون نیاز به آهن بیشتری برای شد دارند باید پزشک با توجه به شرایط جسمی نوزاد، میزان آهن مورد نیاز را تجویز کند.

برخی از کودکان از خوردن قطره آهن سرباز می زنند و در این مواقع مادرها احساس نگرانی می کنند . اغلب این قطره ها ، طعم دار هستند و کودکان مشکلی با خوردن آن ندارند .بنابراین با آرامش کامل باید هرروز این قطره ها را به نوزاد بدهید زمان مصرف مکمل قطره آهن برای کودکان باید با زمان شیر دادن به نوزاد تداخل نکند به طور مثال یک ساعت بعد از شیر دادن به نوزاد و یک ساعت قبل از آن به نوزاد قطره آهن بدهید.هرگز قطره آهن را با شیر مخلوط نکنید زیرا شیر از جذب آهن جلوگیری می کند.3
 

معرفی برخی از انواع قطره آهن

این قطره انواع مختلفی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از
 

قطره سیدرال

این قطره یک مکمل حاوی آهن است که برای جبران کمبود آهن بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطره ساخت کشور ایتالیا می‌باشد و به رشد ذهنی و شناختی کودک کمک می‌کند. میزان مصرف این قطره باید توسط پزشک تجویز شود.

مزایای قطره سیدرال این است که طعم خوبی دارد و باعث سیاه شدن دندان‌ها نمی‌شود. برای این که قطره بهتر جذب شود، می‌توانید آن را بین دو وعده شیردهی به کودک خود بدهید. نحوه مصرف قطره سیدرال به این صورت است که می‌توانید آن را مستقیما در دهان کودک بچکانید و یا آن را با آب مخلوط کرده و به کودک بدهید.
 

قطره آیروویت

این قطره علاوه بر درمان کم خونی در کودکان، برای زنان باردار نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر آهن، این قطره شامل اسید فولیک و ویتامین b12 هم می‌شود. ممکن است که این قطره با داروهایی دیگری همچون آسپرین تداخل ایجاد کند.

به همین دلیل بهتر است که پزشک را در جریان داروهای مصرفی قرار دهید. میزان مصرف این قطره با توجه به شرایط جسمی افراد، فرق می‌کند و باید توسط پزشک تجویز شود.

این قطره می‌تواند باعث سیاه شدن دندان‌ها بشود. برای جلوگیری از این عارضه می‌توانید آن را با آب مخلوط کرده و یا در انتهای حلق بچکانید. از عوارض نادر قطره آیروویت می‌توان به کاهش وزن، ورم، اسهال، خارش پوست، بی‌اشتهایی و واکنش‌های آلرژیک اشاره کرد.
 

قطره فروگلوبین از انواع قطره آهن

این قطره یک مکمل ایرانی است که به تامین آهن بدن کمک می‌کند. قطره فروگلوبین علاوه بر آهن حاوی ویتامین c نیز می‌باشد و این ویتامین به جذب بهتر آهن کمک زیادی می‌کند.

این قطره طعم خوبی دارد و به همین دلیل یکی از محبوب‌ترین قطره های آهن می‌باشد. میزان این قطره باید توسط پزشک تعیین شود و در صورتی که طبق دستور پزشک مصرف شود، عارضه خاصی به همراه ندارد.2
 

مراجعه به پزشک برای بررسی آهن بدن کودک

پزشک در مراقبت سلامت در ۱۲ ماهگی، سطح آهن بدن کودک را با یک آزمایش خون بررسی خواهد کرد. سطح آهن کودکان زودرس زودتر و در حدود شش ماهگی بررسی می‌شود. اگر نتیجهٔ آزمایش کمبود آهن را نشان دهد، پزشک ممکن است افزایش سطح آهن با مواد غذایی یا با مکمل را توصیه کند.

یک یا دو ماه بعد از آن، ممکن است یک آزمایش خون دیگر انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود سطح آهن به جایی که باید رسیده است.

اما «فقط محض احتیاط» و چون کودک یکی از بستگانتان به کودکش قطره می‌دهد، به کودک خودتان قطره آهن ندهید، چون شرایط کودکان با یکدیگر فرق دارد و پژوهش‌ها نشان داده‌ که سطح آهنِ خیلی بالا بالقوه مضر است.

اگر نگران سطح آهن بدن کودکتان هستید با پزشک او صحبت کنید. او می‌تواند به سادگی میزان هموگلوبین کودک را ارزیابی کند و در صورت نیاز میزان مناسب مکمل را تجویز کند.

همچنین در مورد مکمل‌های آهن این را بدانید که اگر کودک مقدار زیادی از آنها را بخورد، می‌تواند باعث آسیب به کبدش شود. بنابراین، اگر کودک یا هر عضوی از خانواده‌تان در هر زمانی به مکمل آهن نیاز دارد، اطمینان حاصل کنید که مکمل‌ها را در جایی دور از دسترس کودک نگه می‌دارید و دز توصیه‌شده توسط پزشک را رعایت می‌کنید.1
 

جلوگیری از سیاه شدن دندان ها

 در پاسخ به سوال پرتکرار شما کاربران از بخش بارداری و نوزاد نمناک باید بگوییم که قطره آهن باعث پوسیدگی دندان در کودکان نمی شود و تنها موجب تغییر رنگ و سیاه شدن دندان ها می شود .

بنابراین با رعایت اصول بهداشتی مانند استفاده از مسواک انگشتی و یا پارچه نخی برای تمیز کردن دندانها می توان از تغییر رنگ دندانها پیشگیری کرد.

همچنین می توانید قطره را در انتهای دهان نوزاد ریخته و سپس کمی به او آب دهید . بعد از اتمام دوره مصرف قطره آهن، سیاهی دندان ها معمولا برطرف می شود.3

پینوشتها
1.www.madarsho.com
2.www.honarehzendegi.com
3.www.namnak.com