هموروئید یا بواسیر به چه معناست؟

به زبان ساده واریس سیاهرگ‌های مخرج یا مقعد را بواسیر یا هموروئید گویند. منظور از واریس گشاد شدن و پیچ در پیچ شدن سیاهرگ‌ها در بدن است. همچنین بواسیر به شرایطی گفته می‌شود که سیاهرگ‌های اطراف و داخل راست روده و مقعد برجسته و متورم شوند.

بواسیر می‌تواند هم در داخل مقعد ایجاد شود که به آن بواسیر یا هموروئید داخلی گفته می‌شود و هم در خارج و پوست اطراف مقعد ایجاد شود که به آن بواسیر خارجی می‌گویند.

علائم بواسیر (هموروئید)

علائم هموروئید معمولا به محل آن بستگی دارد. شایع‌ترین علائم و نشانه‌های هموروئید شامل موارد زیر است:

خونریزی بدون درد در طی حرکات روده (ممکن است مقادیر کمی از خون قرمز روشن را در مدفوع یا توالت مشاهده کنید)

خارش یا سوزش در منطقه مقعد

درد یا ناراحتی در مقعد

تورم در اطراف مقعد

توده‌ای در نزدیکی مقعد که ممکن است حساس یا دردناک باشد

انواع بواسیر

بواسیر با توجه به محل تشکیل آن و درجه آن تقسیم‌بندی می‌شود. در ادامه به انواع هموروئید و درجه‌بندی آن اشاره می‌کنیم.

هموروئید داخلی: این نوع بواسیر در داخل رکتوم قرار دارد. شما معمولا نمی‌توانید بواسیر داخلی را ببینید یا احساس کنید و به ندرت ناراحتی ایجاد می‌کند. اما فشار یا سوزش در هنگام عبور مدفوع می‌تواند به سطح التهاب آسیب برساند و باعث خونریزی شود.

هموروئید خارجی: این نوع بواسیر زیر پوست در اطراف مقعد تشکیل می‌شود. هنگام تحریک، بواسیر خارجی می‌تواند خارش یا خونریزی داشته باشد.

درجه‌بندی بواسیر

بواسیر درجه ١: در این نوع بواسیر سیاهرگ‌ها گشاد شده‌اند ولی هرگز از مخرج خارج نمی‌شوند و تنها علامت آنها خونریزی است.

بواسیر درجه ٢: سیاهرگ‌های گشاد شده در زمان دفع از مخرج خارج می‌شوند؛ اما با پایان اجابت مزاج خودبه‌خود به داخل مخرج برمی‌گردند.

بواسیر درجه ٣: توده‌های بواسیری با دفع از مخرج خارج می‌شوند ولی خودبه‌خود به داخل مخرج باز نمی‌گردند بلکه با کمک دست به داخل مخرج بازگردانده می‌شوند. 1

علت هموروئید چیست و چه عواملی باعث بواسیر می شود؟

کارشناسان مطمئن نیستند که علت هموروئید چیست. عوامل احتمالی برای بیماری هموروئید عبارتند از:

• اعمال زور و فشار حین دفع مدفوع
• عوارض ناشی از یبوست مزمن
• نشستن مدت طولانی به خصوص روی توالت
• سابقه خانوادگی بواسیر در زنان و مردان خانواده

عوامل خطر هموروئید چیست ؟

بواسیر می‌تواند به صورت ژنتیکی از والدین به فرزند منتقل شود، بنابراین اگر والدین شما بواسیر داشتند، به احتمال زیاد گرفتار این مشکل خواهید شد. بلند کردن مداوم وسایل سنگین، چاقی یا فشار ثابت روی بدن می‌تواند خطر بواسیر را افزایش دهد.

ایستادن بیش از حد و بدون استراحت و نشستن باعث بواسیر می‌شود. اسهال می‌تواند خطر بواسیر و عوارض بواسیر و گشادی مقعد را افزایش دهد.

اگر حامله هستید احتمال ابتلا به بواسیر نیز بیشتر است. هنگامی که رحم بزرگ می‌شود، روی رگ روده بزرگ فشار آورده و باعث برآمدگی آن می‌شود. بارداری می‌تواند علت بواسیر در زنان باشد و درمان بواسیر در زنان حامله ضروری است. 2

تشخیص بواسیر

معاینه دیجیتال: پزشک شما دستکش به دست می‌کند و به انگشت خود ماده روان‌کننده می‌زند و داخل روده شما را معاینه می‌کند. او هر چیز غیر عادی، مانند توده ای که رشد کرده است را احساس می‌کند.

معاینه بصری: از آنجا که بواسیر داخلی اغلب بسیار نرم است و در طول معاینه رکتوم احساس نمی‌شود، پزشک ممکن است قسمت پایین روده بزرگ و مقعد شما را با آنوسکوپ، پروکتوسکوپ یا سیگموئیدوسکوپ معاینه کند.

در موارد زیر پزشک ممکن است بخواهد کل روده شما را با استفاده از کولونوسکوپی معاینه کند:

علائم شما نشان دهند که ممکن است بیماری گوارشی دیگری داشته باشید.

عوامل خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ داشته باشید.

میانسال باشید و اخیرا کولونوسکوپی انجام نداده باشید.

درمان‌های خانگی

شما اغلب با درمان‌های خانگی می‌توانید درد خفیف، تورم و التهاب بواسیر را تسکین دهید.

غذاهای پرفیبر بخورید. میوه، سبزیجات و غلات سبوس‌دار بیشتری بخورید. انجام این کار باعث می‌شود مدفوع نرم شود و حجم روده افزایش یابد. این مسئله به شما کمک می‌کند تا از تنگی و کششی که می‌تواند علائم بواسیر موجود را بدتر کند جلوگیری شود. کم کم فیبر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از بروز مشکل گاز و نفخ جلوگیری شود.

از درمان‌های موضعی استفاده کنید. از کرم هموروئید بدون نسخه و یا شیاف حاوی هیدروکورتیزون استفاده یا پدهای حاوی فندق افسونگر یا ماده بی‌حس‌کننده استفاده کنید.

مرتباً در حمام گرم یا حمام سیتز (یا استحمام نشیمن) خود را خیس کنید. ناحیه مقعد خود را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دو تا سه بار در روز در آب گرم خیس کنید. حمام سیتز از توالت معمولی مناسب‌تر است.

از داروهای تسکین‌دهنده درد خوراکی استفاده کنید. برای رفع ناراحتی خود می‌توانید از استامینوفن (تیلنول و غیره)، آسپرین یا ایبوپروفن (ادویل، مورتین IB و غیره) به طور موقت استفاده کنید.

با این روش‌های درمانی، علائم بواسیر اغلب طی یک هفته از بین می‌روند. در صورت عدم تسکین، یا شدیدتر شدن درد یا خونریزی، در یک هفته به پزشک خود مراجعه کنید.

داروها

اگر بواسیر شما فقط ناراحتی خفیف ایجاد می‌کند، پزشک ممکن است کرم‌های بدون نسخه، پمادها، شیاف‌ها یا پدها را به شما پیشنهاد دهد. این محصولات حاوی موادی مانند فندق افسونگر یا هیدروکورتیزون و لیدوکائین هستند که می‌توانند به طور موقت درد و خارش را تسکین دهند.

بیش از یک هفته از کرم ضد استروئیدی بدون نسخه استفاده نکنید مگر اینکه توسط پزشکتتان تجویز شود زیرا این داور می‌تواند پوست شما را نازک کند.

ترومبکتومی بواسیر خارجی

اگر لخته خون دردناک (ترومبوز) در بواسیر خارجی ایجاد شده باشد، پزشک شما می‌تواند هموروئید را بردارد، که می‌تواند موجب تسکین سریع شود. این روش که تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، اگر در طی ۷۲ ساعت پس از ایجاد لخته انجام شود، مؤثر است.

روش‌های کم‌تهاجمی

برای خونریزی مداوم یا بواسیر دردناک، پزشک ممکن است یکی از روش‌های کم‌تهاجمی موجود را توصیه کند. این معالجه می‌تواند در مطب پزشک یا بیمارستان به صورت سرپایی انجام شود و معمولاً نیازی به بیهوشی نیست.

بستن باند لاستیکی: پزشک شما یک یا دو باند لاستیکی ریز را در اطراف پایه بواسیر داخلی قرار می‌دهد تا گردش خون را قطع کند. بواسیر در مدت یک هفته پژمرده می‌شود و می‌افتد.

بستن باند هموروئید می‌تواند ناراحت‌کننده باشد و باعث خونریزی شود، که ممکن است ۲ تا ۴ روز بعد از عمل شروع شود اما بندرت شدید می‌شود. گاهی اوقات، عوارض جدی‌تر نیز می‌تواند رخ دهد.

تزریق (اسکلروتراپی): پزشک شما برای کوچک کردن بواسیر، محلول شیمیایی را در بافت بواسیر تزریق می‌کند. در حالی که تزریق باعث ایجاد درد ناچیز یا بدون درد است، ممکن است نسبت به بستن باند لاستیکی تاثیر کمتری داشته باشد.

انعقاد (مادون قرمز، لیزر یا دو قطبی): تکنیک‌های انعقادی از لیزر یا نور مادون قرمز یا گرما استفاده می‌کنند. آن‌ها باعث سفت شدن و کوچک شدن هموروئید داخلی که باعث خونریزی می‌شود خواهند شد. انعقاد عوارض جانبی کمی دارد و معمولاً ناراحتی کمی ایجاد می‌کند.

روش‌های جراحی

فقط درصد کمی از مبتلایان به بواسیر نیاز به عمل جراحی دارند. اما اگر روش‌های دیگر موفقیت‌آمیز نباشد یا بواسیر بزرگی داشته باشید، پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را توصیه کند:

برداشتن بواسیر (هموروئیدکتومی): با انتخاب یکی از تکنیک‌های مختلف، جراح شما بافت اضافی که باعث خونریزی می‌شود را برمی‌دارد. این عمل جراحی را می‌توان با بی‌حسی موضعی همراه با آرام‌بخش، بی‌حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام داد.

هموروئیدکتومی مؤثرترین و کامل‌ترین روش برای درمان بواسیر شدید یا عودکننده است. عوارض آن می‌تواند شامل مشکل موقتی در تخلیه مثانه باشد که می‌تواند منجر به عفونت ادراری شود. این عارضه عمدتاً در پی بی‌حسی نخاعی رخ می‌دهد.

اکثر افراد بعد از عمل درد دارند، داروها می‌توانند درد را از بین ببرند. خیساندن در حمام گرم نیز می‌تواند کمک کند.

روش استپلینگ بواسیر: این روش که به آن هموروئیدوپکسی بسته گفته می‌شود، جریان خون به بافت بواسیر را مسدود می‌کند. این روش معمولاً فقط برای بواسیر داخلی استفاده می‌شود.

روش استپلینگ معمولاً درد کمتری نسبت به هموروئیدکتومی دارد و بازگشت سریع به فعالیت‌های روزانه را ممکن می‌سازد. با این حال، در مقایسه با هموروئیدکتومی، استپلینگ با خطر بیشتری از عود و پرولاپس رکتوم همراه است، که در آن بخشی از روده بزرگ از مقعد بیرون می‌زند.

عوارض این روش می‌تواند شامل خونریزی، احتباس ادرار و درد و همچنین به ندرت یک نوع عفونت خونی خطرناک برای زندگی (سپسیس) باشد. در مورد بهترین گزینه درمانی برای خود با پزشک مشورت کنید. 3

پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.darmankade.com
3.www.rastineh.com