هنر و تاثیرات آن در پرورش خلاقیت کودکان
هنر خلاقیت در کودکان
هنر یک ابزار است که به وسیله آن رشد و شکوفایی خلق میشود و به واسطه خلق این رشد و شکوفایی، کودک میتواند احساس بالنده تری را تجربه کند.
احساسات بالنده در واقع وجه ایی از خود شکوفایی در انسان است که از طریق هنر و کسب تجربه و مهارت در آن به دست میآید؛ زیرا هنر در ذات خود منبعی از کشف حقایق ماوراء است. در واقع هر انسانی به واسطه هنر میتواند دستآوردی از دنیایی خارج از دنیای مادی داشته باشد.
کودکان میتوانند با کسب هنر، منبعی از فهم و درک و شعوری که خارج از علم، مهارت های فیزیکی و دانستن های تکراری است به دست آورند. در واقع کودکی که موسیقی میداند یا نقاشی را به طور حرفه ایی به عنوان یک مهارت می آموزد، میتواند آواز بخواند و به عنوان یک هنر در راستای بهره مندی از هنر آن را تبدیل به حرفه خود نیز کند، دستآورد های کاملا متفاوتی از دیگر کودکان اطراف خود دارد.1
والدین و استفاده از نقش هنر در رشد کودک
والدین باید روشهایی مانند روشهای زیر را برای تقویت حضور هنر در زندگی کودکان به کار بگیرند:
پرهیز از امر و نهی کردن
اگر در تربیت کودک خود مدام مسیرهای درست را برای او تعیین کنید، او را امر و نهی کنید یا لقمههای حاضر و آماده را در دهانش بگذارید، خلاقیت او را مخدوش خواهید ساخت. سعی کنید به کودک اجازه فکر کردن، قضاوت کردن و تصمیمگیری بدهید. در این صورت، کودکی خلاقتر خواهید داشت که بهتر از دیگران فکر میکند.
تهیه امکانات
اگر دوست دارید به نقش هنر در رشد کودک میدان بدهید و اثرگذاری هنر در زندگی فرزندتان را بالا ببرید باید ابزارهای لازم را هم برای او تهیه کنید. برای مثال، مداد رنگ، کاغذ و مقواها برای کاردستی، چسب و … تهیه کنید و به او اجازه بدهید که از این وسایل استفاده کند و استعدادهایش را در خلق آثار هنری شکوفا کند.
حتما لازم نیست، وسایل گران و پرزرق وبرق خریداری کنید. همین که به او اجازه بدهید با وسایل مختلف کاردستی درست کند یا با ابزارها و وسایل مختلف کار کند، او را خلاقتر خواهد کرد. البته بعضی از فعالیتها نیاز به نظارتتان دارد. مثلا کار کردن با قیچی حتما باید با حضور بزرگترها باشد و برای همه سنین هم توصیه نمیشود.
سوال نپرسیدن
یکی دیگر از موارد نقش هنر در رشد کودک این است که به او اجازه میدهد تا کبوتر فکرش را به پرواز دربیاورد. پس بهتر است در این روند اختلال ایجاد نکنید و مثلا با دیدن نقاشیهای کودک از او نپرسید که موضوع آن چیست. بهتر است به جای اینکه او را محدود به این کنید که برایتان توضیح بدهد چه منظوری داشته و…، خودتان شروع به تفسیر شخصی کار او کنید.
بگویید که نظر شما چیست و کار هنری که انجام داده است در دنیای شما به چه معناست. از او دعوت کنید که همین کار را در مواجهه با هر چیز داشته باشد. به او یاد بدهید که هر کس نظر و عقیدهای دارد و دیدگاههای افراد بسیار متنوع و متفاوت است.2
نقش هنر در پرورش خلاقیت | تقسیم بندی های اصلی هنر
آموزش هنر به کودک مهم ترین راه پرورش خلاقیت او می باشد. یکی از تقسیم بندی های اصلی هنر، تقسیم آن به هنر های تجسمی، نمایشی، موسیقی، ادبیات، سینما و معماری است. هر کدام از آن ها به نحوی می توانند در خلاقیت کودک موثر باشند. در ادامه نقش هنر های مختلف در پرورش خلاقیت کودک را شرح می دهیم.
هنر های نمایشی
تئاتر جزء هنر های نمایشی هستند. هنرهای نمایشی قدرت، چابکی و انعطاف پذیری را در کودک افزایش می دهد. همچنین باعث افزایش اعتماد به نفس و مهارت های حل مسئله می شود و کار گروهی را به بچه ها آموزش می دهد. می توانید هنگام انجام هنرهای نمایشی، با کودک بازی مجسمه شدن را انجام دهید و از او بخواهید ناگهان متوقف شود و تکان نخورد. سپس از او بخواهید که خود را به شکل اشیا یا حیوانات مختلف در بیاورد.
اجرای نمایش یا تئاتر، باعث می شود که کودک تصور کند که فرد دیگری است و این اتفاق، ساختار مغز را قدرتمند می کند. شخصیت پردازی و ساخت یک شخصیت دیگر در درون خود، برای کودک بسیار مفید است.
بازی های نمایشی باعث افزایش مهارت زبان کودکان، توسعه دایره واژگان و مهارت داستان گویی می شود. یکی از بازی های معروفی که همه ما تجربه آن را داریم، خاله بازی است که به کودک کمک می کند تا خود را در نقش و جایی که نیست تصور کند و قوه تخیل خود را بکار بیندازد.
سینما
حتما در برخی اوقات کودک را به سینما ببرید. هنر سینما تقریبا جدیدترین نوع هنر است که امروزه تبدیل به یک صنعت بزرگ شده است. آشنایی کودک با یک روایت بلند باعث تقویت نظم دهی و ساختار مغز می شود. همچنین به دلیل اینکه کودک باید صبر کند تا یک ماجرای طولانی تمام شود، هدفمندی و صبر را نیز در این جریان آموزش می بیند.
کنجکاوی در مورد آخر فیلم، حدس زدن ادامه فیلم، قرار گرفتن به جای شخصیت ها و تلاش برای الگوبرداری از آنها، به تقویت قوه تخیل کودک کمک می کند.
هنر های تجسمی
نقاشی یکی از هنر های تجسمی است که در کودکان به عنوان یک ابزار مهم در تقویت خلاقیت شناخته می شود. فضای نقاشی را به کودک بدهید و نقاشی های او را با خود او تفسیر کنید. همچنین میتوانید به کمک روانشناسی کودک، تفسیر نقاشیهای کودک را کشف کنید. هر کشف کودک را تشویق کرده و او را به ادامه مسیر ترغیب کنید. برای انجام تفسیر نقاشی های کودک خود کلیک کنید.
مجسمه سازی نیز یکی از هنر های تجسمی است که کودک می تواند با استفاده از خمیر بازی یا گل، مهارت کشف ایده ها و به ابداع رساندن آن ها را یاد بگیرد.
همچنین اسباب بازی هایی که در آن ساختن هدف اصلی است، هم می تواند جزء این دسته هم جزء هنر معماری باشد. اسباب بازی های خانه سازی، ساختن ماشین یا یک لوگو خاص، به افزایش خلاقیت کودک کمک می کند.
موسیقی
اعمالی مثل شمارش ضرب ها، کلیدهای موسیقی و نت خوانی ها که بر پایه ریاضی استوار است، می تواند توانایی محاسباتی و یادگیری نظم را به کودک آموزش دهد. همچنین موسیقی می تواند مهارت های خواندن کودکان را نیز افزایش دهد. در کل موسیقی باعث شادی کودک می شود. کودک صداهای مختلفی که از ابزار یا سازهای مختلف به دست می آورد قوه تخیل او را پرورش می دهد.
ادبیات
یکی از مهم ترین و ضروری ترین کارها برای رشد خلاقیت و تفکر کودک، کتاب است. با کتاب خواندن برای فرزندتان، می توانید تصویر سازی های ذهنی او را پرورش دهید. کتاب های بزرگ و رنگی برای کودکان ارجحیت دارد. هنگام خواندن کتاب، سعی کنید برای شخصیت های مختلف کتاب صدا سازی کنید.
برای کودکان خود داستان بگویید و از شخصیت های واقعی و فضای خانه برای تصویر سازی ذهنی او استفاده کنید. هرچه شخصیت ها و فضاها آشناتر باشند، درک کودک از داستان بیشتر می شد. همچنین می توانید از کودک بخواهید گاهی برای شما داستان تعریف کند.
برای او شعر بخوانید. ضرب المثل ها، استعاره ها و تشبیهاتی که در شعر وجود دارد، مغز کودکان را غافلگیر می کند و با تصویرهایی مواجه می شوند که هرگز ندیده بودند.
جریان تعاملات زبانی در مسیر های عصبی مغز کودک، می تواند به رشد خلاقیت کودک کمک کند. همچنین ریتمیک بودن اشعار برای کودک و همراهی آن با موسیقی برای کودک بسیار جذاب و مفید خواهد بود.3
پینوشتها
1.www.injamax.com
2.www.koodaket.com
3.www.honarehzendegi.com