ولایت و غدیر در سایر مذاهب اسلامی
۱۳۹۳/۰۵/۱۶
–
۳۲۶ بازدید
ولایت و غدیر از مهمترین امور مسلمانان است چرا در سایر مذاهب مهجور تلقی شده است.
حدیث غدیر به حدی متواتر است که هیچ کسی نمیتواند در صدورش تشکیک کند.( غزالی، ابوحامد؛ سرّالعالمین و کشف ما فی الدارین، مکتبة ثقافة الدینیة فی النجف الاشرف، چاپ دوم 1385، ص 21.) آنقدر نقل شده که به جرأت میتوان گفت؛ هیچ حادثه تاریخی در اسلام به این حدّ از تواتر نرسیده است. علامه امینی حدود یکصد و ده نفر از صحابه را نام میبرد که این حدیث را نقل کردهاند.( الغدیر، ج صفر، ص 161) افرادی مثل؛ امیرالمؤمنین علی (علیهالسّلام)، فاطمه زهرا(علیها السلام)، امام حسن(علیهالسّلام) و امام حسین(علیهالسّلام)، سلمان فارسی، مقداد، اسماء بنت عمیس، ام هانی، جابر بن عبدالله انصاری، ابوبکر بن ابیقُحافه، عمر بن خطّاب، عثمان بن عفان، اسامه بن زید، ابوهریره، اُبیّ بن کعب، عایشه، عمر و بن عاص و …در میان اهل تسنن نیز این حدیث تواتر دارد و بزرگان حدیث اهل سنت آن را نقل کردهاند. دانشمندانی مثل ابوعیسی ترمذی،(ترمذی، ابوعیسی محمد بن عیسی؛ سنن ترفدی«ترمذی»؛ تحقیق احمد محمد شاکر، نشر دارالفکر، بیروت، ج5، ص 591، ح3713.) ابوجعفر طحاوی،(طحاوی، احمد بن محمد؛ مشکل الاثار، نشر مجلس دائرة المعارف، حیدرآباد هنر، چاپ اوّل، 1333ه، ج2، ص 308.) احمدغزالی،(سرّالعالمین و کشف ما فی الدارین، ص 21) ابن کثیر شافعی،(ابن کثیر، عماربن ابی الفداء، البدایة و النهایة؛ داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1413ه، ج 5، ص 228.) ابن حجر عسقلانی،(ابن حجر، احمد بن علی، فتح الباری فی شرح صحیح البخاری؛ تحقیق محمد فواد عبدالباقی و دیگران، دارالمعرفة، بیروت، ج7، ص 74) محمد آلوسی،(آلوسی، شهاب الدین محمد، روح المعافی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، داراحیاء تراث العربی، بیروت، چاپ چهارم، 1405، ج6، ص 195. ) ابن ابی الحدید،(ابن ابی الحدید مدائنی، عزالدین ابوحامد؛ شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، دار احیاء الکتب العربی، قاهره، چاپ اول، 1378ه، ج9، خطبه 154، ص 166.) و نیز تعداد زیاد دیگری از بزرگان حدیث اهل سنت که این حدیث را از طرق متعددی نقل کرده و در کتب خود ذکر کرده اند که به بعضی از کتب آنان اشاره می شود:اخبارالدول وآثارالاول:ص102.أربعین الهروی:ص12.أرجح المطالب:ص36و56 و58 و67 و203 و338 و339 و389 و581-545 و681 .أسباب النزول:ص135.أسد الغابه:ج1ص308و367.ج2ص233.ج3ص92و93و274و307و321.ج4ص28.ج5ص6و205و208. الامامه و السیاسه:ج1 ص109. أنساب الاشراف:ج1 ص156. البدایه و النهایه:ج5 ص208-213و227و228- 7ص338و344-349. بلاغات النساء:ص72. تاریخ بغداد:ج8ص290-ج7ص377-ج12ص343-ج14ص236. التاریخ الکبیر:ج1ص375-ج2قسم2ص194. تاریخ الخلفاء:ص114و158و179. تفسیر الثعلبی:ص78و104و181و235. تفسیر الطبری:ج3ص428. تفسیر فخر الرازی:ج3ص636. التمهید(باقلانی):ص171. الجمع بین الصحاح:ص458. حیاه الصحابه:ج2ص769. حلیه الاولیاء:ج5ص26و363-ج6ص294.الخصائص:ص4و49و51. خصائص النسائی:ص21و40و86و88و93و94و95و100و104و124. الخصائص(السیوطی):ص18. الخطط والآثار(مقریزی):ص220. الدر المنثور:ج2ص259و298. دول الاسلام(ذهبی):ج1ص20.
ذخائرالعقبی:ص67و68. روضات الجنات(زمجی):ص158. سنن ابن ماجه:ج1 ص43. سنن النسائی:ج5 ص45. سنن المصطفی صلی الله علیه و آله:ج1ص45. السیره النبویه(زینی):ج3 ص3. الشرف الموبد(نبهانی):ص58و113.
شواهد التنزیل:ج1ص158و190. صحیح الترمذی:ج1ص32-ج2ص298-ج5ص633. صحیح مسلم:ج4ص1873. الصواعق المحرقه:ص25و26و73و74. طبقات ابن سعد:ج3ص335. العقد الفرید:ج5ص317. عمده الاخبار:ص191. الفصول المهمه:ص23و24و25و27و74. الفضائل(ابن حنبل):ج1ص45و59و77و111-ج2ص560و563و569و592و599-ج3ص27و35. فضائل الصحابه:ج2ص610و682. الکفایه:ص151. کفایه الطالب:ص13و17و58 و62 و153و285و286. کنز العمال:ج1ص48-ج6ص397-405-ج8ص60-ج12ص210-ج15ص209. الکوکب الدری:ج1ص39. مجمع الفوائد:ج9ص103-108و163. مختلف الحدیث(ابن قتیبه):ص52و276. مروج الذهب:ج2ص11. مستدرک الحاکم:ج3ص109و110و118و371و631. مسند ابن حنبل:ج1ص84و119و180-ج4ص241و281و368و370و372-ج5ص347و366و370و419-494-ج6ص476.
مسند الطیالسی:ص111. مصابیح السنه:ج2ص202و275. معارج النبوه:ج1ص329. المعارف(ابن قتیبه):ص58. معالم الایمان(دباغ):ج2ص299. المعتصرمن المختصر:ج2ص301و332. معجم البلدان:ج2ص389.
المعجم الصغیر:ج1ص64و71. المعجم الکبیر(طبرانی):ج1ص149و157و390-ج5ص196. مقاصد الطالب:ص11. مقتل الحسینعلیه السلام(خوارزمی):ص47. مقصد الراغب:ص39. المنار:ج1ص463. مناقب الائمه باقلانی):ص98. المناقب(ابن جوزی):ص29. المناقب(ابن مغازلی):ص16و18و20و22و23و24و25و224و229. المناقب(عبدالله شافعی):ص106و107و122. منتخب کنز العمال:ج5ص30و32و51. المواقف:ج2ص611.
موده القربی:ص50. نزهه الناظرین:ص39. النهایه(ابن الأثیر):ج4ص346. نهایه العقول:ص199. الوفیات(ابن خلکان):ج1ص60-ج2ص223. ینابیع الموده:ص29-40و53- 5و81و120و129و134و154و155و179-187و206و234و284. الاصابه:ج1ص372و550-ج2ص257و382و408و509-ج3ص512-ج4ص80. الاستیعاب:ج2ص460. أشعه اللمعات فی شرح المشکاه:ج4ص89و665و676. تفریح الأحباب:ص31و32و307و319و367. التمهید و البیان(أشعری):ص237. الفتوح(ابن الأعثم):ج3ص121. التمهید البیان(أشعری):ص237. ثمار القلوب(ثعالبی):ص511.
الأعتقاد(بیهقی):ص182. تاریخ دمشق:ج1ص370-ج2ص5و85و345-ج5ص321. الجمع بین الصحاح:ص458. الشفاء(قاضی عیاض):ج2ص41. أسنی المطالب:ص4و221. انسان العیون:ج3ص274.
الأنوار المحمدیه:ص251. بلوغ الأمانی:ج1ص213. البیان والتعریف:ج2ص36. التاج الجامع:ج3ص296. تجهیز الجیش:ص135و292. ذخائرالعقبی:ص67و68. الحاوی للفتاوی:ج1ص79و122.
الریاض النضره:ج2ص169و170و217و244و348. السیره الحلبیه:ج3ص274و283و369. شرح المقاصد:ج2ص219. فرائد السمطین:ج1ص56و64و65و67و68و69و72و75و76و77.
العثمانیه:ص145. مرقاه المفاتیح:ج1ص349-ج11ص341و349. مصابیح السنه:ج2ص202و275. المورود فی شرح سنن أبی داود:ج1ص214.
نتیجه:
تواتر حدیث غدیر چنانچه گذشت نزد بزرگان اهل سنت به مثابه روز روشن است و کسی نمی تواند آنرا انکار کند؛ چنان که حافظ ذهبی در کتاب سیر اعلام النبلاء به متواتر بودن حدیث غدیر اعتراف کرده، میگوید: «هذا حدیث حسن عال جداً و متنه متواتر».(سیر اعلام النبلاء، الذهبی(748)، شمس الدین محمد بن احمد، ج8، ص335. موسسه الرساله، 1413) آنچه مهم است این است که بسیاری از علمای اهل سنت حدیث غدیر را قبول دارند اما متاسفانه با این وجود باز هم بعضی از آنان به خود نیامده و با توجیهات و تاویلاتی عجیب و ساده در پی کتمان واقعیت بر آمده اند جالب اینکه در کلماتشان کلمات متناقض و نامربوطی دیده می شود که هر خواننده ای را به تعجب و تفکر در آن بر می انگیزاند.
ذخائرالعقبی:ص67و68. روضات الجنات(زمجی):ص158. سنن ابن ماجه:ج1 ص43. سنن النسائی:ج5 ص45. سنن المصطفی صلی الله علیه و آله:ج1ص45. السیره النبویه(زینی):ج3 ص3. الشرف الموبد(نبهانی):ص58و113.
شواهد التنزیل:ج1ص158و190. صحیح الترمذی:ج1ص32-ج2ص298-ج5ص633. صحیح مسلم:ج4ص1873. الصواعق المحرقه:ص25و26و73و74. طبقات ابن سعد:ج3ص335. العقد الفرید:ج5ص317. عمده الاخبار:ص191. الفصول المهمه:ص23و24و25و27و74. الفضائل(ابن حنبل):ج1ص45و59و77و111-ج2ص560و563و569و592و599-ج3ص27و35. فضائل الصحابه:ج2ص610و682. الکفایه:ص151. کفایه الطالب:ص13و17و58 و62 و153و285و286. کنز العمال:ج1ص48-ج6ص397-405-ج8ص60-ج12ص210-ج15ص209. الکوکب الدری:ج1ص39. مجمع الفوائد:ج9ص103-108و163. مختلف الحدیث(ابن قتیبه):ص52و276. مروج الذهب:ج2ص11. مستدرک الحاکم:ج3ص109و110و118و371و631. مسند ابن حنبل:ج1ص84و119و180-ج4ص241و281و368و370و372-ج5ص347و366و370و419-494-ج6ص476.
مسند الطیالسی:ص111. مصابیح السنه:ج2ص202و275. معارج النبوه:ج1ص329. المعارف(ابن قتیبه):ص58. معالم الایمان(دباغ):ج2ص299. المعتصرمن المختصر:ج2ص301و332. معجم البلدان:ج2ص389.
المعجم الصغیر:ج1ص64و71. المعجم الکبیر(طبرانی):ج1ص149و157و390-ج5ص196. مقاصد الطالب:ص11. مقتل الحسینعلیه السلام(خوارزمی):ص47. مقصد الراغب:ص39. المنار:ج1ص463. مناقب الائمه باقلانی):ص98. المناقب(ابن جوزی):ص29. المناقب(ابن مغازلی):ص16و18و20و22و23و24و25و224و229. المناقب(عبدالله شافعی):ص106و107و122. منتخب کنز العمال:ج5ص30و32و51. المواقف:ج2ص611.
موده القربی:ص50. نزهه الناظرین:ص39. النهایه(ابن الأثیر):ج4ص346. نهایه العقول:ص199. الوفیات(ابن خلکان):ج1ص60-ج2ص223. ینابیع الموده:ص29-40و53- 5و81و120و129و134و154و155و179-187و206و234و284. الاصابه:ج1ص372و550-ج2ص257و382و408و509-ج3ص512-ج4ص80. الاستیعاب:ج2ص460. أشعه اللمعات فی شرح المشکاه:ج4ص89و665و676. تفریح الأحباب:ص31و32و307و319و367. التمهید و البیان(أشعری):ص237. الفتوح(ابن الأعثم):ج3ص121. التمهید البیان(أشعری):ص237. ثمار القلوب(ثعالبی):ص511.
الأعتقاد(بیهقی):ص182. تاریخ دمشق:ج1ص370-ج2ص5و85و345-ج5ص321. الجمع بین الصحاح:ص458. الشفاء(قاضی عیاض):ج2ص41. أسنی المطالب:ص4و221. انسان العیون:ج3ص274.
الأنوار المحمدیه:ص251. بلوغ الأمانی:ج1ص213. البیان والتعریف:ج2ص36. التاج الجامع:ج3ص296. تجهیز الجیش:ص135و292. ذخائرالعقبی:ص67و68. الحاوی للفتاوی:ج1ص79و122.
الریاض النضره:ج2ص169و170و217و244و348. السیره الحلبیه:ج3ص274و283و369. شرح المقاصد:ج2ص219. فرائد السمطین:ج1ص56و64و65و67و68و69و72و75و76و77.
العثمانیه:ص145. مرقاه المفاتیح:ج1ص349-ج11ص341و349. مصابیح السنه:ج2ص202و275. المورود فی شرح سنن أبی داود:ج1ص214.
نتیجه:
تواتر حدیث غدیر چنانچه گذشت نزد بزرگان اهل سنت به مثابه روز روشن است و کسی نمی تواند آنرا انکار کند؛ چنان که حافظ ذهبی در کتاب سیر اعلام النبلاء به متواتر بودن حدیث غدیر اعتراف کرده، میگوید: «هذا حدیث حسن عال جداً و متنه متواتر».(سیر اعلام النبلاء، الذهبی(748)، شمس الدین محمد بن احمد، ج8، ص335. موسسه الرساله، 1413) آنچه مهم است این است که بسیاری از علمای اهل سنت حدیث غدیر را قبول دارند اما متاسفانه با این وجود باز هم بعضی از آنان به خود نیامده و با توجیهات و تاویلاتی عجیب و ساده در پی کتمان واقعیت بر آمده اند جالب اینکه در کلماتشان کلمات متناقض و نامربوطی دیده می شود که هر خواننده ای را به تعجب و تفکر در آن بر می انگیزاند.