«البِشرُ فِى وَجهِ المُؤمِنِ یوجِبُ لِصَاحِبِه
الجَنَةَ، وَ البِشرُ فِى وَجهِ المُعانِدِ المُعادِى یقِى صَاحِبهُ عَذابَ
النّارِ» ؛ «خوش رویى با انسان مؤمن، براى شخص بهشت را به ارمغان مى ‌آورد
و خوش رویى با دشمن انسان ‌هاى ستیزه جو، صاحبش را از عذاب
آتش نگاه مى ‌دارد». [1]
2. «خِیارُکُم، اَلینُکُم مَناکِبَةً، وَ اَکرَمُهم
لِنِسائِهِم» ؛ «گزیده ‌ترین شما کسى است که متواضع ‌تر
باشد، و حرمت همسر خویش را بیشتر گزارد». [2]
3. «مَا یضنَعُ الصَائمُ بِصِیامِهِ اِذا لَم یصُن
لِسانَهُ وَ سَمعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ» ؛ «اگر روزه شخص، زبان و
گوش و چشم و اندام ‌هاى او را از گناه باز ندارد، به چه کارش
آید؟». [3]
4. «مَن اَصعَدَ اِلَى اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ،
اَهبَطَ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اِلَیهِ اَفضَلَ مَصلِحَتِهِ» ؛ «هر کس
عبادت خالصانه خود را به سوى خدا روانه سازد، خداى عز و جل برترین و شایسته ‌ترین
مصلحت وى را برایش فرو مى ‌فرستد». [4]
* * *
عباراتى که از این پس، آورده مى ‌شود،
تقطیع شده بخش آغازین خطبه معروف حضرت زهرا علیهاالسلام در ماجراى غصب فدک است که
در آن به فلسفه بعضى احکام اشاره فرموده است:
5. «فَرَضَ اللّهُ الإیمانَ تَطهیراً لَکُم مِنَ
الشِّرکِ» ؛ «پس خداوند ایمان را واجب گردانید براى پاک شدنتان از شرک».
6. «وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً مِنَ الکِبرِ» ؛ «و
نماز را واجب گردانید براى دور کردن شما از خودپسندى و نخوت».
7. «وَ الزَّکاةَ تَزکِیةً لِلنَّفسِ وَ نِماءً فِى
الرِّزقِ» ؛ «و زکات دادن را براى پاکیزه کردن جان و افزون روزى».
8. «وِ الصَّیامَ تَثبیتاً لِلاخلاصِ» ؛ «و
روزه را براى استوار کردن اخلاص».
9. «وَ الحَجَّ تَشییداً لِلّدینِ» ؛ «و حج را
براى بر پا داشتن دین».
10. «وَ العَدلَ تَنسیقاً لِلقُلوبِ» ؛ «و عدل
را براى آراستن و پیوستن دل ‌ها».
11. «وَ اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ» ؛ «و
پیروى از ما را براى ایجاد نظم در امت».
12. «وَ اِمامَتَنا اَماناً لِلفُرقةِ» ؛ «و
امامت ما را براى ایمنى از تفرقه و پراکندگى».
13. «وَ الجِهادَ عِزاً لِلاسلامِ» ؛ «و جهاد
را براى عزت و سرافزارى اسلام».
14. «وَ الصَّبرَ مَعونَةً عَلى استیجابِ الاَجرِ» ؛
«و شکیبایى را براى نیل به اجر و پاداش الاهى».
15. «وَ الامرَ بِالمَعروفِ مَصلِحَةً لَلعامَّةِ» ؛
«و امر به معروف را براى سود و مصلحت مردم».
16. «وَ بِرَّ الوالِدَینِ وِقایةً مِنَ السَّخَطِ» ؛
«و نیکى به پدر و مادر را براى محفوظ ماندن از خشم پروردگار».
17. «وَ صِلَةَ الارحامِ مَنماةً لَلعَدَدِ» ؛
«و پیوند خویشاوندى را وسیله ‌اى براى افزودن خیر و برکت».
18. «وَ القِصاصَ حِقناً لِلدِّماءِ» ؛ «و قصاص
را براى پیشگیرى از ریختن خون ‌ها».
19. «وَ الوَفاءَ بِالنَّذرِ تَعریضاً لِلمَغفِرَةِ» ؛
«و به جاى آوردن نذر را براى رسیدن به آمرزش خدا».
20. «وَ تَوفِیةَ المکاییلِ وَ المَوازینَ تَغییراً
لِلبَخسِ» ؛ «پُر دادن پیمانه ‌ها را براى جلوگیرى از کم فروشى».
21. «وَ النَّهىَ عَن شُربِ الخَمرِ تَنزِیهاً عَنِ
الرِّجسِ» ؛ «منع شرابخوارى را براى پاکى از پلیدى ‌ها».
22. «وَ اجتنِابَ القَذفِ حِجاباً عَنِ اللَّعنَةِ» ؛
«دورى کردن از قدف را براى ایمنى از نفرین الاهى».
23. «وَ تَرکَ السَّرِقَةِ ایجاباً لِلعَفَّةِ» ؛
«و دزدى نکردن را براى ایجاد عفت و امنیت».
24. «وَ حَرَّم الشِّرکَ اِخلاصاً لَهُ
بِالرُّبُوبِیةِ» ؛ «و شرک ورزیدن را حرام نمود تا ربوبیت و پروردگارى ‌اش خالص
گردد». [5]
 

[1] . مستدرک الوسایل، ج 12، ص 243.

[2] . امالى الصدوق، ص 402.

[3] . بحارالانوار، ج 93، ص 295.

[4] . تنبیه الخواطر، ص 108.

[5] . الاحتجاج، ج 1، ص 134.

 
برگرفته از کتاب:
فاطمة الزهراء (سلام‌الله‌علیها) پاسخ‌ها و پیام‌ها