چالاکی و سستی در قرآن و حدیث با چه واژه هایی بیان شده است؟

چالاکی در زبان عربی به ” النشاط” و ” الانتباه”، ترجمه می شود. سستی هم به معنای ” رخوة ” و ” الکسل” است.

کسالت ونشاط در قرآن:

در قرآن کریم از منافقینی یاد می کند که یکی از صفات بارز آنان، داشتن کسالت در هنگام اقامه نماز است. خداوند می فرماید:” همانا منافقین با خدا مکر و حیله می کنند و خدا نیز با آنها همین معامله را می فرماید و چون به نماز مى‏ایستند با حال بى میلى و کسالت و ریا کارى به این کار اقدام می کنند‏.”[1] در آیه دیگر خداوند به فرشتگانی قسم می خورد که با نشاط کار می کنند. می فرماید:” و ( قسم به) فرشتگانى که ارواح مؤمنان را با مدارا و نشاط جدا مى‏سازند”.[2]

کسالت و نشاط در احادیث:

در حدیث مشهور “جنود عقل و جهل” ، امام صادق (ع) می فرماید:” از جمله سربازان عقل نشاط است که ضدّ آن (یعنی سرباز جهل)، کسالت و بی حالی است.”[3] در روایت دیگری می فرماید:” بر تو باد که از کسالت دوری کنی؛ زیرا کسالت و سستی به همراه نا آرامی و غم، تو را از بهره های دنیوی و اخروی ات محروم می کند.”[4]

کسالت ونشاط در برخی از آثار ادبی:

حافظ:

در مذهب طریقت خامی نشان کفر است

آری طریق دولت، چالاکی است و چستی

سعدی:

ندانی گه غله برداشت
ن

که سستی بود، تخم ناکاشتن

خواجه عبداﷲ انصاری: در جوانی مستی ، در پیری سستی ، پس خدا را کی پرستی.”

[5]

برای اطلاع بیشتر به سؤال 5092 (سایت: 5327)، (کسالت و نشاط در برنامه های اسلام ) رجوع کنید.