چندبار امیدوشتقات آن در قرآن آمده
۱۳۹۲/۰۶/۳۱
–
۹۵۵ بازدید
باسلام چندبار امیدوشتقات آن در قرآن آمده؟درچندآیه ازقرآن امیدآمده است ؟باتشکر
درجواب شماسوال کننده محترم باید عرض کرد. مراد از آیات امید، آن دسته از آیاتی است که در آن از رحمت خداوند نسبت به بندگانش سخن رفته است و از این رو موجب امیدواری بندگان گناهکار می باشد .از آیات متعددی به عنوان مصداق آیات امید نام برده شده است. آیات موجب امیدواری بندگان به رحمت الهی را آیات امید گویند.
: درقرآن کریم 28آیه وجوددارد که درآن ریشه ی «رجو» درمشتقات ومعانی متعددبه کاررفته است.آنچه ازترجمه های متعددوتفاسیر برمی آیداین است که دراکثر این آیات از رجاءمفهوم امیدوامیدواری حاصل میشود .مثلا درسوره شریفه بقره آیه 218می فرماید«همانانیکه ایمان آورند وآنان که مهاجرت کرده اند ودرراه خداجهادنموده اند به رحمت الهی امیدوارندوخداوند آمرزنده مهربان است . درجایی دیگرمی فرماید«ولایإس من روح الله الا القوم الکافرون » ازرحمت خدابه غیرازمردمی که کافرند مایوس نمیگردند. بنابراین لازم است لازم است که شخص باایمان ازرحمت خدامایوس نباشدوازعذاب خدانیز ایمن نشود،همچنانیکه می فرماید «یحذرالاخره ویرجورحمه ربه» ازآخرت می ترسند وبه رحمت پروردگارش امیددارند .
امید در قرآن کریم به امور گوناگونی تعلق گرفته است :
۱ . امور عادی و دنیوی :
گاهی متعلَّق امید، امری دنیوی است، چنان که یعقوب ( علیه السلام) امید داشت خداوند همه فرزندان وی را نزد او جمع آورد [ ۵۵ ] و موسی ( علیه السلام) امید داشت آتشی بیاورد تا خانواده وی خود را گرم کنند [ ۵۶ ] [ ۵۷ ] و همسر فرعون امید داشت موسی(علیه السلام) برای وی و فرعون سودی داشته باشد . [ ۵۸ ]
۲ . امور معنوی و الهی :
در آیات فراوانی امید به امور معنوی و الهی تعلق گرفته است؛ مانند: امید به آخرت [ ۵۹ ] ، عفو الهی [ ۶۰ ] ، رحمت حق [ ۶۱ ] [ ۶۲ ] ، رستگاری [ ۶۳ ] [ ۶۴ ] ، پوشاندن گناهان و وارد کردن به بهشت [ ۶۵ ] ، هدایت یافتگی [ ۶۶ ] [ ۶۷ ] ، تقوا [ ۶۸ ] ، شکر گزاری [ ۶۹ ] ، تعقّل [ ۷۰ ] تفکّر [ ۷۱ ] ، تذکّر [ ۷۲ ] ، یقین به لقای الهی [ ۷۳ ] ، تسلیم [ ۷۴ ] ، منع کافران از آسیبرساندن به مؤمنان [ ۷۵ ] ، پیروز کردن مؤمنان [ ۷۶ ] ، نابود ساختن دشمنان و جانشین کردن مؤمنان در زمین [ ۷۷ ] ، توبه الهی [ ۷۸ ] ، هدایت الهی [ ۷۹ ] ، برخورداری از نعمتهای خداوند [ ۸۰ ] و ایجاد دوستی بین مؤمنان و دشمنانشان . [ ۸۱ ]
در برخی آیات نیز به راضی شدن رسول اکرم ( صلی الله علیه وآله ) [ ۸۲ ] و رسیدن ایشان به مقام محمود که مقام شفاعت است [ ۸۳ ] اظهار امید شده است .
۳ . لقای خداوند : در آیاتی، امید به لقای الهی تعلق گرفته اس ت؛ م انند ۵ سوره عنکبوت [ ۸۴ ] و ۲۱ سوره احزاب . [ ۸۵ ]
در مورد این که کدام آیه امیدآورترین آیه می باشد اقوال مختلفی نقل شده است که برخی از آنها ذکر می شود :
۱. زمر، آیه ۵۳ : قُل یا عبادی الذین أسرفوا علی أنفسهم لا تقنطوا من رحمة الله … ؛
۲. بقره، آیه ۲۶۰ : … أوَلم تؤمن قال بلی … ؛
۳. ضحی، آیه ۵ : و لَسوفَ یعطیکَ ربُّک فَتَرضی ؛
۴. نساء، آیه ۴۸ : إنَّ اللهَ لا یغفِرُ أن یشرَک به … ؛
۵. نور، آیه ۲۲ : و لا یأتَلِ اولوا الفضلِ منکم و السَّعَةِ … ؛
۶. توبه، آیه ۱۰۲ : و آخَرونَ اعتَرَفوا بِذُنوبِهم خَلَطوا عَمَلاً صالحاً و آخَرَ سیئاً … ؛
۷. احقاف، آیه ۳۵ : فهل یهلَکُ إلّا القومُ الفاسقون … ؛
۸. رعد، آیه ۶ : و إنّ ربّک لَذو مغفرةٍ للنّاس علی ظلمهم … ؛
۹. بلد، آیات ۱۵ و ۱۶ : یتیماً ذا مَقربة، أو مسکیناً ذا مَتربة ؛
۱۰. إسراء، آیه ۸۴ : قُل کُلٌّ یعمَلُ علی شاکلته ؛
۱۱. سبأ، آیه ۱۷ : و هل نُجازی الّا الکفور ؛
۱۲. طه، آیه ۴۸ : إنّا قد أوحِی إلینا أنّ العذابَ علی مَن کَذَّبَ و تولّی ؛
۱۳. شوری، آیه ۳۰ : و ما أصابکم مِن مُصیبةٍ فَبِما کَسَبَت أیدیکم و یعفو عن کثیرٍ ؛
۱۴. أنفال، آیه ۳۸ : قُل للذین کفروا إنْ ینتَهوا یغفَر لهم ما قد سَلَفَ ؛
۱۵. بقره، آیه ۲۸۲ ( آیه دَین ) : یا أیهاالذین آمنوا إذا تداینتم بِدَینٍ … .
: درقرآن کریم 28آیه وجوددارد که درآن ریشه ی «رجو» درمشتقات ومعانی متعددبه کاررفته است.آنچه ازترجمه های متعددوتفاسیر برمی آیداین است که دراکثر این آیات از رجاءمفهوم امیدوامیدواری حاصل میشود .مثلا درسوره شریفه بقره آیه 218می فرماید«همانانیکه ایمان آورند وآنان که مهاجرت کرده اند ودرراه خداجهادنموده اند به رحمت الهی امیدوارندوخداوند آمرزنده مهربان است . درجایی دیگرمی فرماید«ولایإس من روح الله الا القوم الکافرون » ازرحمت خدابه غیرازمردمی که کافرند مایوس نمیگردند. بنابراین لازم است لازم است که شخص باایمان ازرحمت خدامایوس نباشدوازعذاب خدانیز ایمن نشود،همچنانیکه می فرماید «یحذرالاخره ویرجورحمه ربه» ازآخرت می ترسند وبه رحمت پروردگارش امیددارند .
امید در قرآن کریم به امور گوناگونی تعلق گرفته است :
۱ . امور عادی و دنیوی :
گاهی متعلَّق امید، امری دنیوی است، چنان که یعقوب ( علیه السلام) امید داشت خداوند همه فرزندان وی را نزد او جمع آورد [ ۵۵ ] و موسی ( علیه السلام) امید داشت آتشی بیاورد تا خانواده وی خود را گرم کنند [ ۵۶ ] [ ۵۷ ] و همسر فرعون امید داشت موسی(علیه السلام) برای وی و فرعون سودی داشته باشد . [ ۵۸ ]
۲ . امور معنوی و الهی :
در آیات فراوانی امید به امور معنوی و الهی تعلق گرفته است؛ مانند: امید به آخرت [ ۵۹ ] ، عفو الهی [ ۶۰ ] ، رحمت حق [ ۶۱ ] [ ۶۲ ] ، رستگاری [ ۶۳ ] [ ۶۴ ] ، پوشاندن گناهان و وارد کردن به بهشت [ ۶۵ ] ، هدایت یافتگی [ ۶۶ ] [ ۶۷ ] ، تقوا [ ۶۸ ] ، شکر گزاری [ ۶۹ ] ، تعقّل [ ۷۰ ] تفکّر [ ۷۱ ] ، تذکّر [ ۷۲ ] ، یقین به لقای الهی [ ۷۳ ] ، تسلیم [ ۷۴ ] ، منع کافران از آسیبرساندن به مؤمنان [ ۷۵ ] ، پیروز کردن مؤمنان [ ۷۶ ] ، نابود ساختن دشمنان و جانشین کردن مؤمنان در زمین [ ۷۷ ] ، توبه الهی [ ۷۸ ] ، هدایت الهی [ ۷۹ ] ، برخورداری از نعمتهای خداوند [ ۸۰ ] و ایجاد دوستی بین مؤمنان و دشمنانشان . [ ۸۱ ]
در برخی آیات نیز به راضی شدن رسول اکرم ( صلی الله علیه وآله ) [ ۸۲ ] و رسیدن ایشان به مقام محمود که مقام شفاعت است [ ۸۳ ] اظهار امید شده است .
۳ . لقای خداوند : در آیاتی، امید به لقای الهی تعلق گرفته اس ت؛ م انند ۵ سوره عنکبوت [ ۸۴ ] و ۲۱ سوره احزاب . [ ۸۵ ]
در مورد این که کدام آیه امیدآورترین آیه می باشد اقوال مختلفی نقل شده است که برخی از آنها ذکر می شود :
۱. زمر، آیه ۵۳ : قُل یا عبادی الذین أسرفوا علی أنفسهم لا تقنطوا من رحمة الله … ؛
۲. بقره، آیه ۲۶۰ : … أوَلم تؤمن قال بلی … ؛
۳. ضحی، آیه ۵ : و لَسوفَ یعطیکَ ربُّک فَتَرضی ؛
۴. نساء، آیه ۴۸ : إنَّ اللهَ لا یغفِرُ أن یشرَک به … ؛
۵. نور، آیه ۲۲ : و لا یأتَلِ اولوا الفضلِ منکم و السَّعَةِ … ؛
۶. توبه، آیه ۱۰۲ : و آخَرونَ اعتَرَفوا بِذُنوبِهم خَلَطوا عَمَلاً صالحاً و آخَرَ سیئاً … ؛
۷. احقاف، آیه ۳۵ : فهل یهلَکُ إلّا القومُ الفاسقون … ؛
۸. رعد، آیه ۶ : و إنّ ربّک لَذو مغفرةٍ للنّاس علی ظلمهم … ؛
۹. بلد، آیات ۱۵ و ۱۶ : یتیماً ذا مَقربة، أو مسکیناً ذا مَتربة ؛
۱۰. إسراء، آیه ۸۴ : قُل کُلٌّ یعمَلُ علی شاکلته ؛
۱۱. سبأ، آیه ۱۷ : و هل نُجازی الّا الکفور ؛
۱۲. طه، آیه ۴۸ : إنّا قد أوحِی إلینا أنّ العذابَ علی مَن کَذَّبَ و تولّی ؛
۱۳. شوری، آیه ۳۰ : و ما أصابکم مِن مُصیبةٍ فَبِما کَسَبَت أیدیکم و یعفو عن کثیرٍ ؛
۱۴. أنفال، آیه ۳۸ : قُل للذین کفروا إنْ ینتَهوا یغفَر لهم ما قد سَلَفَ ؛
۱۵. بقره، آیه ۲۸۲ ( آیه دَین ) : یا أیهاالذین آمنوا إذا تداینتم بِدَینٍ … .