سلیم بن قیس هلالى عامرى کوفى از اصحاب خاص امیرالمؤمنین(ع)، امام حسین(ع) است. او متوفاى سال 76 ه.ق مى باشد. کتاب او اولین کتاب حدیثى و تاریخى نگاشته شده شیعه است.
تایید کنندگان این کتاب:
– امام سجاد و امام باقر(ع) راجع به آن فرمودند: «صدق سلیم رحمه اللّه هذا حدیثنا کلّه نعرفه».[1]
– علامه مجلسى در روضة المتقین مى فرماید: شیخ کلینى و شیخ صدوق حکم به صحت کتاب سلیم کرده اند. گرچه متن خود کتاب دلالت بر صحت آن دارد.[2]– صاحب وسائل الشیعة شیخ حر عاملى آن را از کتاب هاى معتبر مى شمارد.[3]– آیت اللّه مرعشى نجفى(ره) مى گوید: این کتاب از قدیمى ترین و صحیح ترین کتاب ها نزد شیعه است، بلکه برخى از اهل سنت نیز حکم به صحت آن کرده اند.[4]
– آیت اللّه خوئى در معجم الرجال الحدیث به بررسى چند جانبه آن پرداخته اند.[5]اما برخى از علماى بزرگ مثل شیخ مفید آن را تضعیف کرده اند نه اینکه کلیت آن را نفی کنند. شیخ مفید ره در این زمینه می‌فرماید: تکیه بر «کلیه روایات» مندرج در این کتاب صحیح نمی‌باشد بلکه باید پس از تحقیق فقط به روایات معتبر آن تمسک جست. این معنا غیر از رد این کتاب است بلکه شیخ مفید معتقد به ضعف برخی روایات آن می‌باشد. [6]
جمع این دو نظریه به این است: اصل کتاب سلیم بن قیس مورد تأیید اهل بیت بوده، ثابت است. اما احتمال کاستی و یا فزونی درآن منتفی نمی‌باشد و در موارد مشکوک باید به سایر منابع معتبر مراجعه نمود.
————————————————
[1] . بحارالانوار ـ ج 1، ص 76 و ج 23، ص 124، وسائل الشیعه، ج 18، ص 72.
[2] . روضه المتقین، ج 14، ص 372.
[3] . وسائل الشیعه، ج 20، ص 36 ـ 42.
[4] . مقدمه احقاق الحق، ج 1، ص 55.
[5] . ج 8، ص 216 ـ 225.
[6] . تصحیح اعتقادات الامامیه، ص 149.