کتب حدیثی واصولی اهل سنت از قرار ذیل است هیچ کدام از کتب حدیثی اهل سنت به ویژه در مورد روایات فقهی برای ما معتبر و قابل استناد نیست اما از نظر خود اهل سنت صحیح بخاری ومسلم از جایگاه ویژه ای برخوردارند .مهمترین جوامع اهل سنت عبارتند از جامع صحیح بخاری، تالیف ابوعبداللّه محمدبن اسماعیل بخاری (متوفی 256) و جامع صحیح مسلم تألیف ابوالحسین مسلم بن حَجّاج نیشابوری (متوفی 261) و جامع ترمذی، تألیف ابوعیسی ترمذی (متوفی 279) .
از قرن پنجم به بعد، یعنی دوره ای که در آن محدّثان با استفادۀ مستقیم از تألیفات دورۀ قبل ، جوامع حدیث بزرگی فراهم آوردند، جوامع متنوعی تألیف شد. نوعی از این تألیفات ، عنوان عمومی «الجمع بین الصحیحین » را دارد که در آنها احادیث صحیحین یکجا جمع شده است . برخی از آنها نام خاصی دارند اما در مجموع ، بر دو قسم اند:
بخشی از آنها جامعِ مجموع احادیث صحیح بخاری و صحیح مسلم است و غالباً احادیث مکرر، حذف شده است . از جملۀ این نوع کتابها الجمع بین الصحیحین تألیف محمدبن فتوح حُمیدی (متوفی 488) و الجمع بین الصحیحین تألیف عبدالحق بن عبدالرحمان اشبیلی معروف به ابن خرّاط (متوفی 581) است .
بخش دیگری از این کتابها، جامع مشترکات و متّفقات صحیح بخاری و صحیح مسلم است ، نظیر مفیدُالسامِع و القاری فیمااتَّفَقَ علیه مسلم و البخاری تألیف احمدبن عبدالرحمان بن محمد مقدسی (متوفی 758)، اللؤلؤ و المرجان فیمااتّفق علیه الشیخان تألیف محمدفؤاد عبدالباقی ، و زادالمُسلم فیمااتّفق علیه البخاری و مسلم تألیف محمد حبیب اللّه شنقیطی (متوفی 1363). برخی از این نوع کتابها، مانند الجمع بین الصحیحین اثر حمیدی ، به شیوة کتابهای مسند تدوین شده اما اکثر قریب به اتفاق آنها بر پایۀ ابواب و موضوعات فقهی مرتب شده است .
عده ای از محدّثان از جمع بین کتب سته(بخاری، مسلم، ترمذی، ابوداود، نسایی، ابن ماجه-موطاء) جوامع بزرگتری به وجود آوردند. در این کتابها برای آسانی کار، مجموع احادیث جوامع پیشین ، به شکل کامل یا ناقص و غالباً با حذف مکررات ، یکجا جمع شده است . از جمله مهم ترین آنهاست :
1) التجرید لِلصحاح الستة یا التجرید للصحاح و السنن ، تألیف رزین بن معاویه عَبدَری سَرَقُسطی اندلسی (متوفی 535)، که نخستین کوشش در جمع کردن روایاتِ صحاح سته در قالب تألیفی واحد به شمار می رود.
2) جامع الاصول من احادیث الرسول ، تألیف ابن اثیر جزری (متوفی 606)، ابن اثیر در این تألیف ، کتاب رزین بن معاویه را مبنا قرار داده با این تفاوت که همۀ روایاتِ صحاح سته را در نظر گرفته و مکررات را حذف کرده است.
از نوعی دیگر از این کتابها با عنوان ، «مجامع » یا «المصنفات الجامعة » یاد شده. در این جوامع با استفاده از مجموع یا برخی از صحاح سته ، مسندها و سایر کتب حدیثی تدوین شده که برخی از انان عبارتند از:
1) مصابیح السنة تألیف ابومحمدحسین بن مسعود معروف به بَغَوی فَرّاء (متوفی 516) که شامل گزیده ای از احادیث صحاح سته و چند اثر حدیثی مهم دیگر است.
2) جامع المسانید و الالقاب تألیف عبدالرحمان بن علی معروف به ابن جوزی (متوفی 597)که بعدها محب الدین طبری (متوفی 649) آن را به شکل جدیدی مرتب کرد.
3) جامع المسانید و السنن الهادی لِاَقْوَم سَنَنٍ تألیف ابوالفداء عمادالدین بن کثیر دمشقی (متوفی 774) که به تصریح مؤلف جامع احادیث کتابهای مهم از جمله صحاح سته ، مسانید احمدبن حنبل ، ابوبکر بزّاز، حافظ ابویعلی و معجم بزرگ سلیمان بن احمد طَبَرانی (متوفی 360) است . وی از دیگر منابع حدیثی نیز در تألیف این اثر استفاده کرده به طوری که به ندرت حدیثی مربوط به ضروریات دین در آن نیامده است.
4) الجامع الکبیر یا جمع الجوامع تألیف جلال الدین عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی (متوفی 911). این کتاب جامع احادیث صحاح سته ، مسند احمدبن حنبل ، موطّأ مالک و حدود هفتاد مأخذ حدیثی دیگر است.
5) الجامع الصغیر من حدیث البشیر النذیر تألیف همو که به تصریح نویسنده اش گزیده ای است از جمع الجوامع . سیوطی در این کتاب به نقل احادیث کوتاه نبوی به ترتیب حروف الفبا اکتفا کرده است .
6) الفتح الکبیر فی ضمّ الزیادة الی الجامع الصغیر تألیف یوسف نبهانی که به نوشتۀ مؤلف ، دو کتاب الجامع الصغیر و زیادة الجامع در آن یکجا گرد آمده است.
7) کنزُالعُمّال فی سُنن الاقوال و الافعال تألیف علی بن حسام الدین متقی (متقی هندی ؛ متوفی 975) که بر مبنای جمع الجوامع تألیف شده اما به این صورت که ضمن حفظ نظم الفبایی ، بر اساس موضوعات فقهی مرتب شده است.
8) الجامع الازهر فی حدیث النبی الْاَنْوَر تألیف عبدالرئوف مُناوی (متوفی 1037). این جامع با هدف نقض ادعای سیوطی مبنی بر اینکه با تألیف جمع الجوامع همة احادیث نبوی را گرد آورده .
9) جامع الاحادیث تألیف احمد عبدالجواد که بزرگ ترین دایرة المعارف حدیثی اهل سنّت به شمار می رود و بر اساس الجامع الصغیر و زوائد آن ، الجامع الکبیر سیوطی ، الجامع الازهرِ مناوی و کنزالعمالِ متقی هندی و بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است.
10) بحرالاسانید تألیف حسن بن احمد سمرقندی (متوفی 491) .
کتاب‌های اصولی اهل سنت:
1. الرسالة اثر شافعی؛
2. العمد ، اثر قاضی عبد الجبار معتزلی؛
3. المعتمد ، اثر ابوالحسن بصری معتزلی؛
4. البرهان ، اثر عبدالملک بن عبدالله جوینی؛
5. المستصفی ، اثر ابوحامد غزالی؛
6. المحصول ، اثر فخرالدین رازی؛
7. الاحکام فی اصول الاحکام ، اثر ابوالحسن آمدی؛
8. المنهاج ، اثر بیضاوی شافعی.