کتاب شریف نهج البلاغه با همه ارزش و اعتبار علمی و حدیثی که دارد همه مطالب خطبه ها یا نامه های حضرت (علیه السلام) را نیاورده است. در نامه ششم هم سید رضی (رحمت الله علیه) بخش هایی از نامه را ذکر نکرده اند.
این نامه در پاسخ به معاویه است و روش استدلال و مناظره مکتوب امام (علیه السلام) بر اساس باورها و مقبولیت های طرف مقابل است. زیرا معاویه به ولایت امام علی (علیه السلام) و نصب الهی و ابلاغ رسول خدا(صل الله علیه و آله) اعتقاد ندارد و تنها در شعارهای خود بیعت مردم و شوراهای مسلمین را مطرح می کند. امام هم در استدلال خود در این نامه با معاویه، معیارهای مورد قبول خود معاویه را مطرح نموده و می فرماید: اگر بیعت را قبول داری همان مردمی که با ابوبکر، عمر و عثمان بیعت کردند با من نیز بیعت کردند و اگر شورا را قبول داری شورای مهاجر و انصار مرا برگزیدند.
چون معاویه خلافت حضرت علی (علیه السلام) را نمی پذیرفت، امام برای اثبات حقانیت خود، تکیه بر مسلّماتی کرد که او قبول داشت؛ چرا که معاویه و دیگر مخالفان قبول حلّ و عقد (پذیرش از سوی علمای امت) را برای ثبوت امامت و خلافت کافی می دانستند . در نتیجه با منطق خودش به آنها پاسخ می دهد.
بنابراین حضرت علی (علیه السلام) در این نامه با توجه به معیارها و ملاکاتی که معاویه برای خلافت قبول دارد. یعنی بیعت مردم و نظر شورا، با او احتجاج کردند و فرمودند: طبق این معیارها که تو قبول داری من خلیفه ام و تو باید بپذیری و این نامه در مقام اثبات و بر حق بودن خلفای قبلی، منصوب نبودن امام از جانب خداوند، و یا حقانیت مذهب اهل سنت نیست و حضرت (علیه السلام) نظرات و اعتقاد خود را نسبت به امامت و رهبری خود و سایر ائمه معصومین (علیهم السلام) را به طور ضمنی در همین نامه و در جاهای دیگر نهج البلاغه از جمله خطبه های 1و 2 و144 و97 و 120و93 نهج البلاغه مشروحاً بیان فرموده‌اند.
برای مطالعه بیشتر به کتاب شرح نهج البلاغه ابن میثم بحرانی (ج 4، ص 498 به بعد)، شرح ابن ابی الحدید (ج 14، ص 36)، شرح نهج البلاغه اثر علامه مجلسی، ج 3، ص27 و … .