ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
بخاطر گستردگی جواب، مناسب است به منابع مطالعاتی ذیل برای تاریخ عباسیان (کتابها و مقالات) مراجعه شود:
1- «اسلام در ایران،شعوبیه؛نهضت مقاومت ملی ایران علیه امویان وعباسیان»مولفان:دکترره ناث وپرفسور گلدزیهر،ترجمه:محمودافتخارزاده –حسین عضدانلو ناشر:مولف،چ اول؛1371
نویسندگان ضمن احترام وتجلیل از اسلام وعقاید اسلامی به مخالفت با پان عربیسم وتعصب جاهلانه ای که اعراب دارند؛می پردازند،سیمای خلافت این دو سلسله را بیان می دارندوسعی دارند بگویند:اسلام واقعی در زمان خلافت امویان وعباسیان،نه ان اسلامی بوده که پیامبر (ص)آورده بوده وخلیفه تنها یکی وبرمدار آ« که رسول اله (ص)در غدیر مشخص نمود؛باید باشد.وستمی که که در طی دوران خلافت این دو سلسله بر فرهنگ وتمدن بالای ایرانی رفته است؛نمایان می سازد.کتاب گزارش وار وتحقیقی است وتاریخ حوادث رخ داده ذکر شده است پایه اصلی کتاب فعالییت ها واقدامات ایرانیان در برخورد با اعراب می باشدوبحث تحقیقی،مفصلی در باره شهربانو همسر امام حسین (ع) داردواز اقدامات شعوبی ایرانیان بر علیه امویان وعباسیان،روی آوردن به شعر پارسی برای مقابله با اعراب می نویسد واز فردوسی طوسی به عنوان نویسنده مسلمان وشیعی یاد می کند وشاهنامه را پاسخی دندان شکن به پان عربیسم اموی وعباسی می داند.کتاب 495صفحه دارد.این کتاب مکمل،کتاب«دو قرن سکوت»می باشد.
2- حکومت عباسیان در پیشگاه تاریخ»-پژوهشی مستند پیرامون خلافت عباسیان از ابتدا تا زمان مامون- نویسنده:معتمد خراسانی،ناشر سازمان چاپ ونشر هجرت،تهران،62.
کتاب 269 صفحه دارد..در ابتداشمه ای کوتاه از خلافت وجنایات بنی امیه بیان می دارد.. بنی عباس از تجربیات دوران حکومت اموی درس جسته،با استفاده از مخالفت ایرانیان وعلویان،باخشونت و تظاهربه فسق وجور بهره برده وبه خلافت می رسند.
کتاب برخی از اظهارات شرق شناسان را از جمله براون وگوبینو را در مورد حس سلطنت طلبی ایرانیان وعشق به اهل البیت (ع)را بازتاب می دهد.کتاب ،داستان وار وحکایتی است وخواندن آن حوصله ی چندانی نمی خواهد؛مطالب زاِید وحاشیه ای هم نداردواز منابع معتبری استفاده نموده است.
3- «تاریخ ایران پس از اسلام» نویسنده:عبدالحسین زرین کوب ،امیر کبیر،تهران،80،سپهر،چ نهم.
این کتاب،یک مقدمه ی 150 صفحه ای داردکه درآن نویسنده به مهم ترین واساسی ترین کتب تاریخی اسلام می پردازدوآن ها را نقد می نماید.زرین کوب عقیده داردبرای شناخت تاریخ ایران ما باید تاریخ اسلام وخلافت اسلامی را بشناسیم،چون پاره ای از خلافت اسلامی،بخصوص خلافت عباسیان مربوط به تاریخ ایران می شود. مثلااو کتاب الامامه والسیاسه…ابن قتیبه دینوری را دایره المعارف تاریخی برمی شمارد،که متضمن اخبار روایات بسیار مختلف استت ووو.
4- «تاریخ خلافت عباسی:از آغاز تا پایان آل بویه» نویسنده:احمدرضا خضری ناشر،سمت،تهران،78.
موضوعات کتاب:1- عباسیان132-656هجری.2-کشورهای اسلامی،132-656هجری 3-ایران،تاریخ دیلمیان.320-447هجری قمری.
کتاب 174صفحه دارداز منابع معتدد ومعتبری استفاده نموده ومشتمل بر5فصل است یک کتاب درسی،دانشگاهی است ودسته بندی جامعی در هرفصل دارد.
فصل اول:به معرفی عباسیان و چگونگی روی کارامدن انها می پردازدکه همان قصه تکراری است.
فصل دوم:خلافت در دوره ی سلطه ی ایرانیان نام گرفته وجزییات بیشتری از انتقام جویی عباسیان از امویان وکشتار آنان بیان می داردواقداماتی که برای انحصار قدرت عباسیان در برابر علویان راشرح می دهدوبه توصیف قیام های ایرانیان علیه عباسیان می پردازدوعملکرد ایرانیان را در مقابل خیانت به ابو مسلم بیان می داردوتک تک خلفای عباسی با اتفاقات مهم وشورش هایی که در زمان آنها روی می دهد نوشته است.وو.این کتاب به توصیه ستاد انقلاب فرهنگی نگاشته شدهوبه عنوان کتاب درسی برای دانشجویان رشته ی الهیات،گرایش تاریخ وتمدن ملل اسلامی،در مقطع کارشناسی بوده است وبه نظر می آید بهتر از کتاب دولت عباسیان سهیل طقوش باشد.
5-«محاضرات تاریخ الام الاسلامیه-الدوله العباسه-» نوشته ی:محمدخضری بک(مفتش وزرات معارف،مدرس تاریخ اسلامی در دانشگاه مصر)چ مصر،مکتبه التجار الکبری.
کتاب عربی و511صفحه دارد. واز ابتدای زندگی عباس(عموی پیامبر)آغاز می شودواورا از سادات وعقلای بنی هاشم والبته از دوستان ابوسفیان و…وبه معرفی فرزندان ونوادگان عباس می پردازدوچگونگی شکل گیری خلافت بنی عباس راشرح می دهد.
درص 9 می نویسد:«پس از 6سال که از خلافت عثمان می گذشت بعضی می خواهندحکومت رااز عثمان به علی انتقال دهند؛لذا این فکر را القاءمی کنندکه عثمان خلاف کاراست ودر بلاد اسلامی این امر را انتشار می دهند وامور غیر صحیح رابه عثمان نسبت می دهندو عاقبتت او را به ستم می کشند وباب فتنه وانقسام را باز می کننداز مدت خلافت علی (ع)فقط جنگ هایی که کرده است متذکر می شود وبعد ازشهادت یا ترور به طور گذرا از معاویه وبرتری بنی امیه می نویسد.
بحث اصلی کتاب،حکومت بنی عباس می باشدکه از تشکیل جمعیت سری(مخفی)که عباسیان برای به دست آوردن خلافت در دوران خلافت بنی امیه آغازکردند،می باشد،فعالیت دعاه را با اسامی انان ذکر می نمایدوفعالیت ابو مسلم را درخراسان تشریح می نماید.
6- «تحول مبانی مشروعیت خلافت از آغاز تا فروپاشی عباسیان»-با رویکردی به آرا اهل سنت-نویسنده:دکتر حاتم قادری،انتشارات بنیان،چ اول،75.
این کتاب 9فصل داردریالدر مقدمه ی آن نویسنده انگیزه وفرضیات خود را درنگارش کتاب که نخست پایان نامه ی دکتری او بوده،شرح می دهد؛روش خودرا در ابتدای هر فصل در نگارش آن توضیح می دهدومنابعی را استفاده نموده؛ذکر می کند.
درفصل نخست می نویسد:«درباب کتابنامه منابع مربوط به تاریخ اسلام جنبه های مختلف آن،هیچ پژوهش گری بی نیاز از اثر«کلود کاهن»به نام«درامدی برتاریخ اسلام درقرون وسطی»[1]نیست.در این فصل پاره ای ازمهم ترین منابع اسلامی ونویسندگان آن را معرفی می نماید-(نه به شیوه ی دکتر زرین کوب در مقدمه ی تاریخ ایران)-
فصل دوم،ضروت ومشروعیت حکومت در اسلام را مطرح می نماید.فصل ششم،عباسیان،نحوه ی استقرار وانتقال قدرت به آنها را شرح می دهد،نویسنده تفاوت امویان وعباسیان را در این می داند که امویان مشخصا از خواست الهی به صورت تقدیرتاریخی در توجیه مشروعیت خود بهره می گرفتند،ولی عباسیان به وراثت برحق از پیامبر اکرم(ص)استنادمی نمودند.وضعیت نصب وعزل یا قتل بعضی از خلفای عباسی را شرح می دهدالی اخر.
7- «دول الاسلام»نویسنده ابن العبری.ترجمه:عبدالحمید آیتی.تهران.شرکت علمی وفرهنگی.
کتاب 10 دولت را مطرح می سازد که از اولین آنها دولت آدم (ع)می باشددومین دولت،دولت داوران پس از اولیا می باشدونهمین دولت،دولتی که از پادشاهان مسیحی،یونانی به پادشاهان مسلمان(عباسیان)می رسد؛می باشد.حجم بیشتر کتاب،همین دولت دهم می باشدوبه شرح وقایع ونام امرای این دولت می پردازدو543 صفحه دارد.
8- «تاریخ امم والملوک»نویسنده:محمدبن جریرالطبری،تصحیح1879م،موسسه الاعلمی للمطبوعات،بیروت لبنان،8جلد.
ج ششم کتاب درباره ی خلافت عباسیان است.از خلافت ابی العباس عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس شروع وسبب خلافت وی را شرح می دهد.خلافت را ارثی از جانب پیامبر(ص)که به فرزند عباس می رسدتلقی می کندوهمواره فرزندان عباس انتظار چنین روزی را می کشیدند.حوادث را با ذکر سنه ی آن می نویسد و به قتل ابومسلم خراسانی نیز می پردازد.
9- «التنبیه والاشراف»نویسنده:المسعودی،وفات345،ناشردارصعب،بیروت،لبنان،یک جلد،
کتاب مبدا دعوت بنی عباس را از سنه ی 100هجری می داندوخلاصه وار خلفای بنی عباس را نام می برد.
10- «اخبار الدوله عباسیه»مولف:ناشناس، قرن سوم،تحقیق:دکتر عبدالعزیز الدوریریالعبدالجبارالمطلبی،دارالطلیعه للطباعه والنشر،بیروت،1871م،یک جلدی.
کتاب به شیوه ی روایی می باشدودارای مقدمه واز زندگی عباس عموی پیامبر(ص)شروع می شودوبه نظر می اید بسیاری از کتاب های تاریخ عباسیان از روی این کتاب نوشته ویا استفاده شده باشد.
11-«شیعه و زمانداران خودسر»مولف:محمد جواد مغنیه.مترجم:مصطفی زمانی.تحقیق،تحصیح:محمدباقر مقدسیان،کاظم ملایی.ناشرانتشارات برگ شقایق.چ اول.81
کتاب 405ص دارد وشامل 6بخش وچندین مقدمه وخاتمه ای در اخراست.بخش جهارم به بنی عباس تعلق داردبنی عباس از نارضایتی مردم علیه بنی امیه بهره جسته به قدرت می رسندکتاب با استفاده از حکایت های تاریخی زمانداران عباسی واعمال خشونت بار وناعادلانه انان به تحلیل قضایا وشرایط پیش رو می پردازدوچگونگی اسوءاستفاده عباسیان از وجود شعراءرا بیان می دارد.نویسنده لبنانی است ومتولد1904م بوده ودر ابتدای کتاب زندگی نامه او امده است.
12- «دولت عباسیان»مولف:محمد سهیل طقوش.ترجمه:حجت اله جودکی.با اضافاتاتی از رسول جعفریان.پژوهشگاه حوزه دانشگاه.چ چهارم. 87.قم.
کتاب321صفحه و11فصل دارد،مطالب تفصیلی بیشتری در حکومت عباسی وحوداث جانبی پیش آمده؛ در بر داردوتاثیرابومسلم خراسانی در به قدرت رسیدن عباسیان وحکومت های ایرانی وقیام های ایرانیان در برخورد با اعراب را بررسی می نماید.
کاری از مریم ابراهیم زاده
مقالات :
1. عباسیان و به کارگیری ذمیان: موانع نظری و نیاز عملی نویسنده: علی ناظمیان فرد
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۲
2. ساختار نهاد قضاء در دو سده ی پایانی خلافت عباسیان نویسنده: مجتبی گراوند مهرداد فلاحی فرد
منبع: پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)
3. عوامل رونق و شکوفایی موسیقی در عصر عباسی از آغاز تا تسلط آل بویه بر بغداد نویسنده: سید احمدرضا خضری حلیمه جعفرپور نصیرمحله
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۵ (پیاپی ۱۱۵)
4. بررسی تطبیقی اهداف و اصول سازمان دعوت عباسیان و اسماعیلیان نویسنده: جعفر شریفی محمدعلی چلونگر علیرضا ابطحی
منبع: تاریخ اسلام سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶۲)
5. حاکمیت خلافت عباسی بر مبنای نظریه اقتدار سنتی ماکس وبر نویسنده: محبوبه فرحنده زاده
منبع: مطالعات تاریخ فرهنگی سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره 25
6. تأثیر شرایط اقلیمی و سیاست گذاری های اقتصادی بر انحطاط اقتصادی شهر بغداد در عصر خلافت عباسی نویسنده: منصوره کریمی قهی
منبع: پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶)
7. بازکاوی تأثیر ساختار قدرت سیاسی خلافت عباسیان بر فراز تمدن اسلامی از 132 تا 247ق نویسنده: علی الهامی و فاطمه جان احمدی
منبع: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره 6
8. زندگی اجتماعی در عصر عباسی بر اساس آثار جاحظ (گزارش یک کتاب) پدیدآور: نسیمه فلاحی نژاد
پی نوشت:
[1] -پاریس1982/مشهد1371.
1- «اسلام در ایران،شعوبیه؛نهضت مقاومت ملی ایران علیه امویان وعباسیان»مولفان:دکترره ناث وپرفسور گلدزیهر،ترجمه:محمودافتخارزاده –حسین عضدانلو ناشر:مولف،چ اول؛1371
نویسندگان ضمن احترام وتجلیل از اسلام وعقاید اسلامی به مخالفت با پان عربیسم وتعصب جاهلانه ای که اعراب دارند؛می پردازند،سیمای خلافت این دو سلسله را بیان می دارندوسعی دارند بگویند:اسلام واقعی در زمان خلافت امویان وعباسیان،نه ان اسلامی بوده که پیامبر (ص)آورده بوده وخلیفه تنها یکی وبرمدار آ« که رسول اله (ص)در غدیر مشخص نمود؛باید باشد.وستمی که که در طی دوران خلافت این دو سلسله بر فرهنگ وتمدن بالای ایرانی رفته است؛نمایان می سازد.کتاب گزارش وار وتحقیقی است وتاریخ حوادث رخ داده ذکر شده است پایه اصلی کتاب فعالییت ها واقدامات ایرانیان در برخورد با اعراب می باشدوبحث تحقیقی،مفصلی در باره شهربانو همسر امام حسین (ع) داردواز اقدامات شعوبی ایرانیان بر علیه امویان وعباسیان،روی آوردن به شعر پارسی برای مقابله با اعراب می نویسد واز فردوسی طوسی به عنوان نویسنده مسلمان وشیعی یاد می کند وشاهنامه را پاسخی دندان شکن به پان عربیسم اموی وعباسی می داند.کتاب 495صفحه دارد.این کتاب مکمل،کتاب«دو قرن سکوت»می باشد.
2- حکومت عباسیان در پیشگاه تاریخ»-پژوهشی مستند پیرامون خلافت عباسیان از ابتدا تا زمان مامون- نویسنده:معتمد خراسانی،ناشر سازمان چاپ ونشر هجرت،تهران،62.
کتاب 269 صفحه دارد..در ابتداشمه ای کوتاه از خلافت وجنایات بنی امیه بیان می دارد.. بنی عباس از تجربیات دوران حکومت اموی درس جسته،با استفاده از مخالفت ایرانیان وعلویان،باخشونت و تظاهربه فسق وجور بهره برده وبه خلافت می رسند.
کتاب برخی از اظهارات شرق شناسان را از جمله براون وگوبینو را در مورد حس سلطنت طلبی ایرانیان وعشق به اهل البیت (ع)را بازتاب می دهد.کتاب ،داستان وار وحکایتی است وخواندن آن حوصله ی چندانی نمی خواهد؛مطالب زاِید وحاشیه ای هم نداردواز منابع معتبری استفاده نموده است.
3- «تاریخ ایران پس از اسلام» نویسنده:عبدالحسین زرین کوب ،امیر کبیر،تهران،80،سپهر،چ نهم.
این کتاب،یک مقدمه ی 150 صفحه ای داردکه درآن نویسنده به مهم ترین واساسی ترین کتب تاریخی اسلام می پردازدوآن ها را نقد می نماید.زرین کوب عقیده داردبرای شناخت تاریخ ایران ما باید تاریخ اسلام وخلافت اسلامی را بشناسیم،چون پاره ای از خلافت اسلامی،بخصوص خلافت عباسیان مربوط به تاریخ ایران می شود. مثلااو کتاب الامامه والسیاسه…ابن قتیبه دینوری را دایره المعارف تاریخی برمی شمارد،که متضمن اخبار روایات بسیار مختلف استت ووو.
4- «تاریخ خلافت عباسی:از آغاز تا پایان آل بویه» نویسنده:احمدرضا خضری ناشر،سمت،تهران،78.
موضوعات کتاب:1- عباسیان132-656هجری.2-کشورهای اسلامی،132-656هجری 3-ایران،تاریخ دیلمیان.320-447هجری قمری.
کتاب 174صفحه دارداز منابع معتدد ومعتبری استفاده نموده ومشتمل بر5فصل است یک کتاب درسی،دانشگاهی است ودسته بندی جامعی در هرفصل دارد.
فصل اول:به معرفی عباسیان و چگونگی روی کارامدن انها می پردازدکه همان قصه تکراری است.
فصل دوم:خلافت در دوره ی سلطه ی ایرانیان نام گرفته وجزییات بیشتری از انتقام جویی عباسیان از امویان وکشتار آنان بیان می داردواقداماتی که برای انحصار قدرت عباسیان در برابر علویان راشرح می دهدوبه توصیف قیام های ایرانیان علیه عباسیان می پردازدوعملکرد ایرانیان را در مقابل خیانت به ابو مسلم بیان می داردوتک تک خلفای عباسی با اتفاقات مهم وشورش هایی که در زمان آنها روی می دهد نوشته است.وو.این کتاب به توصیه ستاد انقلاب فرهنگی نگاشته شدهوبه عنوان کتاب درسی برای دانشجویان رشته ی الهیات،گرایش تاریخ وتمدن ملل اسلامی،در مقطع کارشناسی بوده است وبه نظر می آید بهتر از کتاب دولت عباسیان سهیل طقوش باشد.
5-«محاضرات تاریخ الام الاسلامیه-الدوله العباسه-» نوشته ی:محمدخضری بک(مفتش وزرات معارف،مدرس تاریخ اسلامی در دانشگاه مصر)چ مصر،مکتبه التجار الکبری.
کتاب عربی و511صفحه دارد. واز ابتدای زندگی عباس(عموی پیامبر)آغاز می شودواورا از سادات وعقلای بنی هاشم والبته از دوستان ابوسفیان و…وبه معرفی فرزندان ونوادگان عباس می پردازدوچگونگی شکل گیری خلافت بنی عباس راشرح می دهد.
درص 9 می نویسد:«پس از 6سال که از خلافت عثمان می گذشت بعضی می خواهندحکومت رااز عثمان به علی انتقال دهند؛لذا این فکر را القاءمی کنندکه عثمان خلاف کاراست ودر بلاد اسلامی این امر را انتشار می دهند وامور غیر صحیح رابه عثمان نسبت می دهندو عاقبتت او را به ستم می کشند وباب فتنه وانقسام را باز می کننداز مدت خلافت علی (ع)فقط جنگ هایی که کرده است متذکر می شود وبعد ازشهادت یا ترور به طور گذرا از معاویه وبرتری بنی امیه می نویسد.
بحث اصلی کتاب،حکومت بنی عباس می باشدکه از تشکیل جمعیت سری(مخفی)که عباسیان برای به دست آوردن خلافت در دوران خلافت بنی امیه آغازکردند،می باشد،فعالیت دعاه را با اسامی انان ذکر می نمایدوفعالیت ابو مسلم را درخراسان تشریح می نماید.
6- «تحول مبانی مشروعیت خلافت از آغاز تا فروپاشی عباسیان»-با رویکردی به آرا اهل سنت-نویسنده:دکتر حاتم قادری،انتشارات بنیان،چ اول،75.
این کتاب 9فصل داردریالدر مقدمه ی آن نویسنده انگیزه وفرضیات خود را درنگارش کتاب که نخست پایان نامه ی دکتری او بوده،شرح می دهد؛روش خودرا در ابتدای هر فصل در نگارش آن توضیح می دهدومنابعی را استفاده نموده؛ذکر می کند.
درفصل نخست می نویسد:«درباب کتابنامه منابع مربوط به تاریخ اسلام جنبه های مختلف آن،هیچ پژوهش گری بی نیاز از اثر«کلود کاهن»به نام«درامدی برتاریخ اسلام درقرون وسطی»[1]نیست.در این فصل پاره ای ازمهم ترین منابع اسلامی ونویسندگان آن را معرفی می نماید-(نه به شیوه ی دکتر زرین کوب در مقدمه ی تاریخ ایران)-
فصل دوم،ضروت ومشروعیت حکومت در اسلام را مطرح می نماید.فصل ششم،عباسیان،نحوه ی استقرار وانتقال قدرت به آنها را شرح می دهد،نویسنده تفاوت امویان وعباسیان را در این می داند که امویان مشخصا از خواست الهی به صورت تقدیرتاریخی در توجیه مشروعیت خود بهره می گرفتند،ولی عباسیان به وراثت برحق از پیامبر اکرم(ص)استنادمی نمودند.وضعیت نصب وعزل یا قتل بعضی از خلفای عباسی را شرح می دهدالی اخر.
7- «دول الاسلام»نویسنده ابن العبری.ترجمه:عبدالحمید آیتی.تهران.شرکت علمی وفرهنگی.
کتاب 10 دولت را مطرح می سازد که از اولین آنها دولت آدم (ع)می باشددومین دولت،دولت داوران پس از اولیا می باشدونهمین دولت،دولتی که از پادشاهان مسیحی،یونانی به پادشاهان مسلمان(عباسیان)می رسد؛می باشد.حجم بیشتر کتاب،همین دولت دهم می باشدوبه شرح وقایع ونام امرای این دولت می پردازدو543 صفحه دارد.
8- «تاریخ امم والملوک»نویسنده:محمدبن جریرالطبری،تصحیح1879م،موسسه الاعلمی للمطبوعات،بیروت لبنان،8جلد.
ج ششم کتاب درباره ی خلافت عباسیان است.از خلافت ابی العباس عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس شروع وسبب خلافت وی را شرح می دهد.خلافت را ارثی از جانب پیامبر(ص)که به فرزند عباس می رسدتلقی می کندوهمواره فرزندان عباس انتظار چنین روزی را می کشیدند.حوادث را با ذکر سنه ی آن می نویسد و به قتل ابومسلم خراسانی نیز می پردازد.
9- «التنبیه والاشراف»نویسنده:المسعودی،وفات345،ناشردارصعب،بیروت،لبنان،یک جلد،
کتاب مبدا دعوت بنی عباس را از سنه ی 100هجری می داندوخلاصه وار خلفای بنی عباس را نام می برد.
10- «اخبار الدوله عباسیه»مولف:ناشناس، قرن سوم،تحقیق:دکتر عبدالعزیز الدوریریالعبدالجبارالمطلبی،دارالطلیعه للطباعه والنشر،بیروت،1871م،یک جلدی.
کتاب به شیوه ی روایی می باشدودارای مقدمه واز زندگی عباس عموی پیامبر(ص)شروع می شودوبه نظر می اید بسیاری از کتاب های تاریخ عباسیان از روی این کتاب نوشته ویا استفاده شده باشد.
11-«شیعه و زمانداران خودسر»مولف:محمد جواد مغنیه.مترجم:مصطفی زمانی.تحقیق،تحصیح:محمدباقر مقدسیان،کاظم ملایی.ناشرانتشارات برگ شقایق.چ اول.81
کتاب 405ص دارد وشامل 6بخش وچندین مقدمه وخاتمه ای در اخراست.بخش جهارم به بنی عباس تعلق داردبنی عباس از نارضایتی مردم علیه بنی امیه بهره جسته به قدرت می رسندکتاب با استفاده از حکایت های تاریخی زمانداران عباسی واعمال خشونت بار وناعادلانه انان به تحلیل قضایا وشرایط پیش رو می پردازدوچگونگی اسوءاستفاده عباسیان از وجود شعراءرا بیان می دارد.نویسنده لبنانی است ومتولد1904م بوده ودر ابتدای کتاب زندگی نامه او امده است.
12- «دولت عباسیان»مولف:محمد سهیل طقوش.ترجمه:حجت اله جودکی.با اضافاتاتی از رسول جعفریان.پژوهشگاه حوزه دانشگاه.چ چهارم. 87.قم.
کتاب321صفحه و11فصل دارد،مطالب تفصیلی بیشتری در حکومت عباسی وحوداث جانبی پیش آمده؛ در بر داردوتاثیرابومسلم خراسانی در به قدرت رسیدن عباسیان وحکومت های ایرانی وقیام های ایرانیان در برخورد با اعراب را بررسی می نماید.
کاری از مریم ابراهیم زاده
مقالات :
1. عباسیان و به کارگیری ذمیان: موانع نظری و نیاز عملی نویسنده: علی ناظمیان فرد
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۲
2. ساختار نهاد قضاء در دو سده ی پایانی خلافت عباسیان نویسنده: مجتبی گراوند مهرداد فلاحی فرد
منبع: پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)
3. عوامل رونق و شکوفایی موسیقی در عصر عباسی از آغاز تا تسلط آل بویه بر بغداد نویسنده: سید احمدرضا خضری حلیمه جعفرپور نصیرمحله
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۵ (پیاپی ۱۱۵)
4. بررسی تطبیقی اهداف و اصول سازمان دعوت عباسیان و اسماعیلیان نویسنده: جعفر شریفی محمدعلی چلونگر علیرضا ابطحی
منبع: تاریخ اسلام سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶۲)
5. حاکمیت خلافت عباسی بر مبنای نظریه اقتدار سنتی ماکس وبر نویسنده: محبوبه فرحنده زاده
منبع: مطالعات تاریخ فرهنگی سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره 25
6. تأثیر شرایط اقلیمی و سیاست گذاری های اقتصادی بر انحطاط اقتصادی شهر بغداد در عصر خلافت عباسی نویسنده: منصوره کریمی قهی
منبع: پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶)
7. بازکاوی تأثیر ساختار قدرت سیاسی خلافت عباسیان بر فراز تمدن اسلامی از 132 تا 247ق نویسنده: علی الهامی و فاطمه جان احمدی
منبع: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره 6
8. زندگی اجتماعی در عصر عباسی بر اساس آثار جاحظ (گزارش یک کتاب) پدیدآور: نسیمه فلاحی نژاد
پی نوشت:
[1] -پاریس1982/مشهد1371.
