بیماری بیماری آنفولانزا به کودکان آسیب بیشتری وارد می‌کند و آنها بیشتر در معرض خطر هستند. البته پیشگیری‌های ساده‌ای برای این بیماری وجود دارد.

بیماری آنفولانزا یک بیماری ویروسی است که در اثر ورود ویروسی به همین نام، یعنی ویروس آنفولانزا به وجود می آید. از نظر طیف گروه سنی درگیر، کودکان زیر ۲ سال بیشترین احتمال درگیری با این ویروس را دارند. متاسفانه به دلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی‌شان، ضعیف‌ترین طیف سنی نیز کودکان هستند به همین دلیل این بیماری برای آنها بسیار خطرناک است.
 

چگونه متوجه شویم که کودک مبتلا به بیماری آنفولانزا است

به طور کلی آنفلونزا در رده سنی علایم افتراق‌دهنده‌ی واضحی با سایر بیماری‌های ویروسی ندارد. به همین دلیل تشخیص ابتلای کودک به بیماری آنفولانزا، همیشه کار آسانی نیست. کودک بیمار ممکن است سست، بی حال و کم اشتها باشد و شاید نشانه‌هایی همچون سرماخوردگی یا دیگر بیماری های ویروسی مانند تب، سرفه، آبریزش بینی، اشک‌ریزش و .. را داشته باشد.

آنفلونزا در کودکان را جدی بگیرید

اوایل فصل پاییز و فصل زمستان محتمل‌ترین فصل‌ها برای ابتلا به این بیماری است. به همین دلیل هم ذکر می‌شود که بهترین زمان تزریق واکسن آنفلونزا اواخر شهریور ماه و اوایل پاییز است. اگر کودک نشانه‌هایی همچون تب ناگهانی (38.3 درجه سیلسیوس یا بالاتر)، خستگی، بی حالی به همراه نشانه‌هایی همچون سرفه‌های خشک و گرفتگی یا احتقان بینی داشت، احتمال اینکه ابتلا به آنفلونزا بیشتر است: ولی اگر نشانه هایی همچون گرفتگی بینی یا سرفه قبل از تب پدیدار شدند، به احتمال زیاد این بیماری آنفلونزا نبوده و کودک سرما خورده است.

از دیگر نشانه های بیماری آنفولانزا می توان به زودرنج شدن، بی میلی و کم اشتهایی، گلودرد و ورم گلو در کودک اشاره کرد. بیماری آنفولانزا همچنین در برخی کودکان سبب ایجاد درد در ناحیه شکم و اسهال و استفراغ می‌شود.
 

تفاوت بین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا

آنچه به نظر می رسد علائم آنفولانزا در کودکان باشد می تواند علائم بیماری های دیگر مانند سرماخوردگی نیز باشد. دانستن اینکه چه عاملی باعث ایجاد بیماری کودک می شود ، به بزرگسالان کمک می کند تا مراقبت بهتری داشته باشند، بهبودی بهتر حاصل شود و خطر عوارض کاهش یابد.

منابع اصلی تفاوت بین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا در کودکان:

سرعت شروع: اگر علائم خیلی سریع بروز کنند، احتمال ابتلا به آنفولانزا بیشتر است.

تب و لرز: تب و لرز زیاد احتمالاً علائم آنفولانزا است.

درد عضلانی: در کودکان مبتلا به آنفولانزا درد در ماهیچه های مچ پا شایع تر است.

سردرد: سردردها بیشتر از سرماخوردگی همراه با آنفولانزا هستند.

انرژی کم و بی اشتهایی: کودکان به طور معمول بیش از سرماخوردگی نسبت به سرماخوردگی دچار بی اشتهایی هستند.

کودکان معمولاً طی یک هفته بهبود می یابند، اما ممکن است تقریباً ۳-۴ هفته احساس خستگی کنند. عناصر اصلی درمان خانگی موفق عبارتند از: استراحت زیاد، نوشیدن مایعات زیاد، استفاده از ایبوپروفن یا استامینوفن در دوزهای توصیه شده توسط پزشک متخصص اطفال.

معمول است که کودکان زیر ۵ سال نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند. اگر کسی نگران علائم کودک است، باید وی را به پزشک ببرد. 

در صورت بروز هر یک از علائم زیر، باید بدون تأخیر به دنبال مراقبت پزشکی بود:

مشکلات تنفسی، درد قفسه سینه، کم آبی شدید، گیجی، تشنج، تب بسیار بالا، تغییر رنگ لب ها  و صورت و عدم بهبود در مراقبت از منزل.

حتی اگر بیشتر کودکان به سرعت و بدون عوارض بهبود پیدا کنند، آنفولانزا می تواند برای برخی از کودکان خردسال خطرناک باشد.
 

چگونگی ابتلا به بیماری آنفولانزا

ویروس آنفلونزا شامل دو دسته ویروس‌های نوع A و نوع B است که هر دو نوع به سرعت در محیط  انتشار پیدا می‌کنند و از طریق دستگاه تنفسی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. دقت کنید که یک فرد، یک روز قبل از تظاهر علایم و ۵ روز بعد از اتمام بیماری، همچنان ناقل بیماری است و می‌تواند بیماری را به کودکتان منتقل کند.

از این نظر محل‌هایی که جمعیت زیادی از کودکان به سر می‌برند مثل مهدکودک‌ها و مدارس شایع‌ترین محل‌ها برای انتقال بیماری هستند. لذا در صورت ابتلا شدن فرزندتان به این بیماری از فرستادن وی به این محل‌ها حداقل تا یک هفته خودداری کنید تا از انتقال بیماری به سایر اطفال جلوگیری شود.

متاسفانه مقاومت افراد مختلف به این بیماری متفاوت است. بنابراین ممکن است فرد حامل این بیماری باشد ولی به دلیل بزرگسال بودن یا قوی بودن سیستم ایمنی علایم شاخص بیماری آنفولانزا در وی تظاهر پیدا نکرده باشد؛ ولی همین ویروس از بدن او به کودک شما منتقل شده و سبب بیماری وی می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌کنیم که همیشه نکات بهداشتی در مورد کودکان به طور کامل رعایت شود.

در صورت مبتلا شدن کودک به بیماری آنفولانزا چگونه می‌توان به بهبود سریع‌تر او کمک کرد

بهترین درمان بیماری آنفولانزا، استراحت کافی و نوشیدن مایعات است. خوردن سوپ یا آبگوشت نیز در این افراد بسیار کمک کننده است و توسط متخصصان بسیار توصیه می‌شود چرا که باعث از بین رفتن گرفتگی‌ها می شود.

در صورت درد شدید در کودکتان می‌توانید با نظر پزشک از  داروهای مسکن همچون استامینوفن کودکان استفاده کنید. توصیه اکید ما به شما این است که هیچ‌گاه بدون مشورت پزشک به فرزندان خود آسپیرین ندهید زیرا ممکن است منجر به بیماری و سندروم‌های بسیار خطرناکی در کودکان شود. هر چند گزارشات این عارضه آسپرین مخصوصا در سال‌های اخیر بسیار نادر بوده ولی هر احتمالی ممکن است.

کودک شما تقریبا در عرض 3 تا 5 روز بهبودی نسبی پیدا خواهد کرد. به این صورت که ابتدا تب کودک قطع می‌شود و به تدریج اشتهایش باز می‌گردد. البته این نکته به صورت کاملا قطعی نیست و تا حد زیادی به سیستم ایمنی کودک مرتبط است برخی از کودکان و حتی برخی از بزرگسالان به مدت دو هفته یا حتی بیشتر، سرفه و بدن درد خواهند داشت. 
 

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است

پیشگیری از این بیماری راحت‌ترین راه برای کودک و والدین است تا درد و استرس کمتری را تحمل کنند و عوارض احتمالی بیماری آنفولانزا دامن‌گیر کودک نشود. از جمله بهتربن روش‌های پیشگیری، تزریق واکسن بیماری آنفولانزا برای همه اعضای خانواده (از ۶ ماهه گرفته تا بزرگسالان) و همچنین رعایت اصول بهداشتی است. دقت کنید که حتی والدین و خواهر و برادر بزرگتر کودک نیز باید واکسینه شوند؛ زیرا ممکن است ویروس را از بیرون از محل زندگی وارد خانواده کرده و به کودک منتقل کنند.

تزریق واکسن برای کودکانی که بیماری‌های خاصی همچون دیابت، ضعف سیستم دفاعی، کم خونی شدید یا بیماری‌های قلب، ریه و کلیه دارند، بسیار حیاتی‌تر و ضروری‌تر است.

برای محافظت بهتر و بیشتر از فرزند خود باید اصول بهداشتی را کاملا رعایت کنید و نیز رعایت آن را به کودکتان آموزش دهید. مثلا دست های او را با صابون و آب گرم بشویید و از دیگر اعضای خانواده نیز بخواهید دست‌های خود را چند بار در روز بشویند تا به طور کلی سطح بهداشت را در بین اعضای خانواده ارتقا دهید.

سعی کنی کودکتان را از تماس با فرد آلوده دور نگه دارید و در صورتی که می توانید در منزل از کودکتان نگهداری کنید از فرستادن کودک به مهدکودک در سنین بسیار پایین خودداری کنید.
 

شیر مادر بهترین تقویت کننده

بدیهی است که کودکان شیرمادر خوار از غذای ایمن تری استفاده می کنند که حاوی میکروب های کمتری است، اما دلیل عمده کاهش بروز انواع عفونت ها از جمله آنفلوانزا در کودکان تغذیه شده با شیر مادر، تأثیر مثبتی است که شیرمادر بر سیستم ایمنی دارد. لاکتوفرین موجود در شیرمادر از طرق مختلفی سیستم ایمنی کودک را تقویت می کند. به علاوه، کودک معمولاً با میکروب هایی مواجه است که مادر با آن ها تماس داشته و فاکتورهای دفاعی آن در شیر مادر ترشح شده است. روشن است که اگر مادر مواد غذایی تقویت کننده سیستم ایمنی را در رژیم خود بگنجاند، تأثیر شیر مادر در تقویت سیستم ایمنی کودک بیشتر خواهد شد.توجه داشته باشید که در صورت ابتلای شیرخوار به آنفلوانزا هم بهترین غذا برای او شیر مادر است. همچنین در صورتی که مادر به آنفلوانزا مبتلا شد، شیردهی باید ادامه پیدا کند تا هم مواد مغذی مورد نیاز به کودک برسد و هم فاکتورهای ایمنی ترشح شده در شیر مادر از کودک در مقابل ویروس آنفلوانزا محافظت کنند.
 

جلوگیری از آنفولانزا

جلوگیری از شیوع آنفلوانزا در کشورهای پیشرفته بسیار جدی گرفته می شود، زیرا علاوه بر تهدید سلامت، موجب کاهش کارایی و افزایش تعداد روزهای غیبت از محل کار می شود که مزید بر خسارت های مالی درمان می شود. پیشگیری از شیوع با آموزش های ساده ای مثل شستشوی مکرر دست و نیز ارتقاء سلامت عمومی به ویژه تغذیه مناسب امکان پذیر است. تغذیه مناسب با بهبود سطح ایمنی از بروز آنفلوانزا جلوگیری می کند. همچنین استفاده از راهکارهای تغذیه ای می تواند به کاهش دوره و شدت علائم آنفلوانزا کمک کند.

میوه ها و سبزی های تازه

مصرف میوه ها و سبزی های تازه را فراموش نکنید. تأثیر ویتامین های A و C در تقویت سیستم ایمنی ثابت شده است. میوه ها و سبزی های تازه بهترین راه تامین این مواد مغذی هستند. گفته می شود که مصرف مکمل ویتامین C بعد از بروز اولین علامت سرماخوردگی، طول دوره و شدت بروز علائم را کاهش می دهد. مصرف گریپ فروت تازه نیز همین اثر را دارد که علاوه بر تامین ویتامین C سرشار از مواد مغذی دیگری است که به سلامت ما کمک می کند.
 

آیا مصرف مکمل ضروری است؟

شرکت های سازنده مکمل ادعا می کنند که بسیاری از مکمل ها به ویژه مکمل های ویتامین های A، C، E، D و ویتامین های گروه B به ویژه اسیدفولیک و پانتوتنیک اسید و همچنین مواد معدنی مثل روی، مس و سلنیوم موجب کاهش بروز آنفلوانزا می شوند. اما حقیقت این است که اثر قابل توجه تنها در مورد ویتامین C و روی مشاهده شده است. به هر حال مصرف مکمل باید تنها با توصیه تیم درمان باشد. در مورد هر یک از این مواد مغذی می توان از منابع غذایی آن ها استفاده کرد.
 

لبنیات

برخی مطالعات ادعا می کنند که مصرف لبنیات موجب ازدیاد هیستامین شده و علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا را تشدید می کند، اما برخی بیماران اظهار می کنند که مصرف شیر گرم به خصوص همراه با کمی عسل باعث تسکین علائم می شود. نوشیدنی هایی که باید از آن ها دوری کرد، نوشابه های کافئینه، نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های حاوی شکر هستند.
 

برخی از مواد خوراکی مفید و مؤثر در بهبود علائم آنفولانزا

1-شربت آب‌لیمو که دارویی شگفت‌انگیز برای درمان گلودرد، پاک‌سازی خون و همچنین نرم کردن بافت‌های مخاطی است.

2- سوپ مرغ که از قرن بیستم تا کنون به‌عنوان یک خوردنی برای درمان آنفولانزا و سرماخوردگی شناخته شده و واقعاً تأثیرگذار است.

3- خردل که موجب کاهش تب، از بین رفتن مواد سمی و کمک به بهبود غشاء مخاطی در ریه‌ها می‌شود.

4- زنجبیل که اگر به‌صورت چای زنجبیل مصرف شود، می‌تواند به‌عنوان یک ترکیب ضدویروسی مؤثر میکروب‌ها را نابود سازد و برای درمان اختلال و آشفتگی معده نیز بسیار مفید است.

5- سیر که یک گیاه فوق‌العاده مفید هم به لحاظ پیشگیری و هم به جهت درمان علائم آنفولانزا و سرماخوردگی به شمار می‌آید. سیر خام خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی و همچنین دارای خواص ضدویروسی فوق‌العاده‌ای است. متخصصان انگلیسی نیز در چندین آزمایش دریافته‌اند که سیر می‌تواند سرعت درمان آنفولانزا را افزایش دهد.

6- نعناع که اگر به‌صورت چای نعناع مصرف شود، می‌تواند موجب تشدید تعریق در هنگام تب شود. پس از نوشیدن چای نعناع، بلافاصله به رختخواب رفته و خود را گرم کنید تا در اثر تعریق زیاد، تب شما کاهش پیدا کند.

7- روغن کرچک که اگر به شکل موضعی مصرف‌شده و روی قفسه سینه مالیده شود به باز شدن مجاری هوایی و بهبود گردش خون در ریه‌ها کمک می‌کند. برای این منظور قفسه سینه را با روغن کرچک ماساژ دهید. سپس با یک تکه پارچه وال و نازک، روی سینه را بپوشانید و با یک بطری حاوی آب داغ روی سینه را گرم نگه دارید.

8- پرتقال و مرکبات که به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی ویتامین C اگر به‌صورت روزانه مصرف شوند، طول دوره بیماری را کاهش می‌دهند.

9- ماست که مشکلات روده‌ای ناشی از آنفولانزا را تسکین می‌دهد.

10- عسل که خواص شفابخش فوق‌العاده‌ای دارد و برای درمان سرفه و افزایش توان سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است. مصرف آن به همراه آب لیموی تازه و آب ولرم به‌صورت شربت ضد سرفه، توصیه می‌شود.

11- نمک و محلول آب‌نمک که می‌تواند گلودرد را تسکین دهد و خاصیت ضدالتهابی دارد. همچنین شست و شوی مجاری بینی با محلول آب‌نمک به پاک شدن سینوس‌ها و جلوگیری و یا درمان احتقان بینی کمک می‌کند. تمیز کردن مجاری بینی نیز سرعت بهبود عفونت‌های سینوسی را افزایش می‌دهد.

12- آب‌درمانی که روشی مفید برای افزایش گردش خون است و حمام آب داغ نیز در پایین آوردن تب مؤثر است.

13- مریم‌گلی نیز به‌عنوان یک دهان‌شویه مناسب می‌تواند در درمان گلودرد مؤثر باشد.

منبع: سایت دکتر دکتر
سایت عصر ایران2
سایت شفقنا
سایت رشد