سینوزیت چیست؟

سینوس ها فضاهای خالی هستند که در استخوان های پشت صورت قرار گرفته اند. سینوس ها در حالت عادی با هوا پر می‌شوند اما در صورتی که این فضا با مایع پر شود، میکروب ها در آن رشد می‌کنند و عفونت را به وجود می‌آورند. سینوزیت التهاب و یا عفونتی ست که در سینوس ها به وجود می‌آید و سالانه در هر هزار نفر، پانزده تا چهل نفر را مبتلا می‌کند.

افراد مبتلا به آلرژی و آسم بیش تر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند. همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و یا سابقه‌ی شکستگی بینی داشته اند، احتمال بیش‌تری دارد که به عفونت سینوس‌ها مبتلا شوند.1
 

انواع سینوزیت

سینوزیت دو نوع حاد و مزمن دارد که تفاوت آنها در شدت و مدت علائم و همچنین تعداد تکرار آن در طول یک سال است.
 

سینوزیت حاد چیست؟

سینوزیت حاد به حالتی گفته می‌شود که علائم سینوزیت حداکثر تا ۴ هفته وجود دارند؛ بیش از سه بار در سال اتفاق نمی‌افتد و هر بار بیشتر از ۱۰ روز طول نمی‌کشد. اغلب این نوع سینوزیت‌ها به گفته متخصصان گوش، حلق و بینی به علت رشد بیش از حد باکتر‌ی‌ها در محل سینوس‌ها بروز پیدا می‌کند.
 

سینوزیت مزمن چیست؟

سینوزیت مزمن زمانی بروز پیدا می‌کند که علائم سینوزیت بیش از ۳ ماه فرد را درگیر کند؛ بیش از چهار بار در سال رخ می‌دهد و در مورد علائم هم معمولا بیش از ۲۰ روز طول می‌کشد. اغلب قارچ‌ها و باکتر‌ی‌ها سبب سینوزیت مزمن هستند.2
 

دلایل ایجاد سینوزیت

عدم تخلیه سینوس‌ها

ایجاد انسداد باعث می‌شود تا سینوس ها نتوانند به خوبی تخلیه شوند. انسداد می‌تواند به دلیل آسیب های بینی و صورت، پولیپ بینی، عفونت و یا تومور باشد. همچنین در افرادی که دچار انحراف در تیغه ی بینی هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سینوزیت مزمن وجود دارد.
 

عفونت غیر معمول

عفونت های سینوسی معمولا با آنتی بیتویک ها و درمان های ساده از بین می‌روند. اما برخی عفونت ها مانند عفونت های قارچی و یا عفونت های مقاوم به آنتی بیوتیک به راحتی درمان نمی‌شوند. چنین عفونت‌های غیر معمولی در ابتلا به سینوزیت مزمن نقش دارند.
 

برخورد با مواد آسیب‌زا

سینوزیت مزمن در مبتلایان به آسم و آلرژی بیشتر رخ می‌دهد. چرا که آلرژی و آسم از آن دست بیماری‌هایی هستند که باعث افزایش فشار در بینی و سینوس ها می‌شوند. واکنش های آلرژی و آسم در هنگام مواجه با مواد حساسیت زا همچون دود سیگار، گرد و خاک و آلودگی هوا شدیدتر شده و خطر ابتلا به بیماری را بالا می‌برد.
 

ضعف سیستم ایمنی

ضعف در سیستم ایمنی و بیماری‌های مربوط به آن باعث می‌شود تا بدن نتواند عفونت های مربوط به سینوس‌ها را به سرعت از بین ببرد. افراد مبتلا به بیماری سیستیک فیبروزیس احتمال زیادی دارد که به سینوزیت مزمن مبتلا شوند.1
 

علایم سینوزیت کدامند؟

علایم سینوزیت حاد شامل این موارد است:

ترشحات غلیظ زرد یا سبز رنگ از بینی یا پشت حلق.
 
احتقان یا انسداد بینی که موجب مشکل در تنفس از طریق بینی می شود.
 
درد ،حساسیت به لمس،تورم یا احساس فشار در اطراف چشمها،گونه ها،بینی یا پیشانی.

درد در فک فوقانی و دندانها.
 
کاهش حس بویایی و چشایی.
 
سرفه که ممکن است شبها بدتر شود .

برخی علایم دیگر ممکن است شامل این موارد باشند:

درد گوش، گلو درد، بوی بد دهان، خستگی، تحریک پذیری، تب، تهوع.3
 

عوارض سینوزیت حاد کدامند؟

حمله ی آسم

سینوزیت می تواند به عنوان آغازگر حمله ی آسم عمل کند.
 

 سینوزیت مزمن

سینوزیت حاد می تواند به سینوزیت مزمن تبدیل شود.اگر علائم سینوزیت بیش از 8 هفته به طول بیانجامد سینوزیت مزمن روی داده است.
 

 مننژیت

ممکن است عفونت به مغز نیز گسترش یابد و موجب بروز مننژیت شود.
 

 مشکلات بینایی

اگر عفونت به حفره ی چشم گسترش پیدا کند ممکن است به کاهش بینایی و حتی در مواردی به نابینایی منجر شود.این حالت یک اورژانس پزشکی است و برای پیشگیری از آسیب دائمی چشم نیاز به درمان فوری دارد.
 

 آسیب عروقی

عفونت می تواند به سیاهرگهایی که اطراف سینوسها قرار دارند انتشار پیدا کند و موجب ایجاد تداخل در جریان خون مغز شود و فرد را در معرض خطر سکته ی مغزی قرار دهد.
 

 عفونت گوش

عفونت حاد سینوسها می تواند همراه با عفونت گوش ایجاد شود.3
 

چگونه بیماری سینوزیت تشخیص داده می‌شود؟

اولین اقدام پزشک متخصص برای تشخیص سینوزیت، بررسی وجود یا عدم وجود پولیپ بینی است. سپس مرحله بعدی در معاینه دق کردن است. در این حالت پزشک در محل سینوس‌ها در جمجمه بیمار دق می‌کند در صورتی که سینوس‌ها خالی باشند صدای رزونانس و در صورت پر بودن سینوس‌ها از چرک و عفونت و ترشحات، صدای دال می‌دهد.

گام بعدی استفاده از پاراکلینیک در معاینه است. پزشکان از اندوسکوپی بینی یا رینوسکوپی برای تشخیص سینوزیت استفاده می‌کنند. البته در بعضی شرایط پزشک از سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی برای تشخیص قطعی سینوزیت یا تشخیص تومور در سینوس‌ها استفاده می‌کند.

در صورتی که این معاینات نتوانند پزشک را به طور قطعی از وجود سینوزیت مطمئن سازند برخی آزمایش‌های حساسیت، آزمایش‌های مربوط به کنترل سطح ایمنی بدن، تست سنجش عملکرد درست اجسام مژگانی و سیتولوژی بینی انجام می‌شود.2
 

انواع درمان سینوزیت

درمان این بیماری با توجه به نوع آن انتخاب می‌شود. جهت شناسایی نوع عفونت سینوسی و درمان آن حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. برخی از ساده‌ترین و کلی‌ترین روش‌های درمان را در ادامه ذکر کرده‌ایم:
 

دارو درمانی

به طور معمول پزشکان با مصرف داروهایی همچون آنتی بیوتیک برای درمان سینوزیت مخالف هستند با این حال مصرف داروهایی همچون آموکسی سیلین باعث بهبود یافتن برخی از علائم در بیماران مبتلا می‌شود. به همین دلیل ممکن است از داروها به عنوان مکمل و کمک کننده در درمان سینوزیت استفاده شود.
 

قطره بینی

استفاده از قطره های بینی مؤثرترین راه برای کاهش التهاب و علائم ناشی از سینوزیت هستند. لازم به ذکر است که مصرف این قطره ها ممکن است در برخی از افراد با حساسیت همراه باشند. بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

شستشوی بینی

شتشوی بینی از دیگر روش‌های ساده در درمان سینوزیت هستند. روش کار به صورتی است که بینی و سینوس ها با محلول سرم یا آب نمک شستشو داده می‌شود تا عفونت ها از بین بروند. این روش درمانی نیازی به تجویز پزشک ندارد و استفادع از آن ضرری به بدن وارد نمی‌کند. می‌توانید این‌کار را به صورت روزانه انجام دهید.
 

جراحی

در صورتی که سینوزیت مزمن باشد و سایر روش‌های درمانی موثر واقع نشده‌باشند، برای تخلیه عفونت سینوس ها از جراحی استفاده می‌شود.1

پیشگیری

با انجام این اقدامات می توانید از خطر بروز سینوزیت بکاهید:

خطر بروز عفونتهای تنفسی فوقانی را کاهش دهید.تماس خود را با افرادی که دچار سرماخوردگی هستند کاهش دهید.دستهای خود را متناوبا با آب و صابون بشویید، این کار به خصوص قبل از خوردن اهمیت زیادی دارد.
 
حساسیت و آلرژی خود را کنترل کنید.اگر دچا ر حساسیت هستید به پزشک مراجعه کنید تا علائم شما کنترل شود.
 
از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در هوای آلوده جتناب کنید.همه ی دخانیات می توانند موجب تحریک و التهاب راههای هوایی فوقانی،بینی و ریه ها شوند.

از مرطوب کننده های هوا و بخور مرطوب استفاده کنید.اگر هوایی که تنفس می کنید خشک باشد برای پیشگیری از التهاب سینوسها هوا را مرطوب کنید.دستگاههای مرطوب کننده را مرتبا تمیز کنید و از عاری بودن آنها از گرد و غبار اطمینان حاصل کنید.3

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.drdr.ir
3.www.beytoote.com