افدرا گیاهی است که قدمتی طولانی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و کاهش وزن دارد، اما اخیراً تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که این ماده اثرات خطرناکی بر سیستم عصبی و قلب و عروق دارد.

این روزها که تب لاغری بالا گرفته است و افراد برای چند کیلو لاغرتر شدن به هر دری می‌زنند، بازار بسیاری از عطاری‌ها و استفاده از گیاهان دارویی برای کاهش وزن حسابی داغ شده است و گیاهان متعددی برای این منظور پیشنهاد می‌شوند. یکی از گیاهانی که در زمینه لاغری قدمت طولانی دارد و در بسیاری از نقاط جهان به منظور کاهش وزن استفاده می‌شود، گیاه افدرا می‌باشد؛ اما این که افدرا تنها بر بافت چربی موثر است یا اینکه سایر ارگان‌های بدن را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ بحثی است که مفصلاً در این مقاله در باره آن صحبت خواهیم کرد.

افدرا چیست؟

افدرا ماده‌ای است که از گیاهی با نام افدرا سینیکا گرفته می‌شود که یک گیاه دارویی چینی می‌باشد و به طور سنتی در داروهای چینی استفاده می‌شود. نام چینی آن MA HUANG (ماهوانگ) است و ماده موثر موجود در این گیاه افدرین می‌باشد. افدرین ترکیب شبه آمفتامینی بسیار قوی است که هم سیستم عصبی و هم سیستم قلبی عروقی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بیش از 40 گونه از این گیاه در سرتاسر جهان شناسایی شده‌اند. گیاه افدرا از مواد شیمیایی متعددی تشکیل شده است که از جمله آن: افدرین، پسودوافدرین، نورپسودوافدرین، نورافدرین، متیل افدرین، تانن، هیدروکسی کینورنیک اسید، کوئینولین و … را می‌توان نام برد. در حقیقت افدرین و پسودوافدرین با افدرا متفاوت می‌باشند و گیاه کامل افدرا اثرات ملایم‌تری به نسبت افدرین و سودوافدرین استخراج‌شده از این گیاه دارند. این اختلاف همانند تفاوت گیاه قهوه و کافئین خالص می‌باشد.

 اثرات درمانی افدرا

گیاه افدرا برای مدت بیش از 2 هزار سال در سرزمین‌های شرقی آسیا برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده شده است. گیاه افدرا دارای اثرات ضد التهابی و ضد آرتریت می‌باشد و برای درمان برونشیت، آسم، سرماخوردگی، آنفلوانزا، سردرد، سرفه، تب بالا، ادم، بیماری‌های مفصلی و استخوانی و … به فراوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر افدرین این گیاه سرشار از تانین می‌باشد که اثرات محافظت‌کننده در نارسایی کلیوی دارد.

افدرا و لاغری موضعی

امروزه افدرا در مکمل‌های لاغری به طور گسترده استفاده می‌شود. اگر روزانه 500 کالری کمتر از حالت عادی مصرف کنید و از گیاه افدرا هم استفاده کنید، افدرین موجود در گیاه افدرا کمک می‌کند تا هفته‌ای نیم کیلوگرم وزن کم کنید. مطالعات نشان می‌دهد که این گیاه کمک می‌کند تا چربی‌های ناحیه شکم راحت‌تر سوزانده شود.

کاهش اشتها با کمک افدرا

ماده شیمیایی افدرین که در گیاه افدرا موجود می‌باشد بر سیستم اعصاب مرکزی موثر است و مراکز سرکوبگر اشتها را در مغز فعال می‌کند. در نتیجه با مصرف این گیاه، اشتهای شما محدود می‌شود و به شما کمک می‌کند تا احساس گرسنگی کمتری داشته باشید. ممکن است شما در فاصله ناهار تا شام نیازی به مصرف میان‌وعده نکنید و در این مدت گرسنه نشوید و نهایتاً کنترل بیشتری بر زمان‌های صرف غذایتان خواهید داشت.

افدرا یک چربی سوز طبیعی

افدرین و سودوافدرین موجود در برگ‌های این گیاه، منجر به افزایش متابولیسم بدن و فعالیت قلب و مغز می‌شوند. در نتیجه سطح انرژی بدن افزایش می‌یابد. همه این‌ها به علت اثرات گرمازایی ناشی از افدرین می‌باشد. این گرمازایی منجر به افزایش تجزیه چربی‌های ذخیره‌شده و افزایش مصرف انرژی در بدن می‌شود.

افدرین و نور افدرین موجود در گیاه افدرا وقتی در جریان خون آزاد می‌شود انتقال خون و اکسیژن را به سلول‌ها تسریع می‌کند و گلوکز و لیپید بیشتری را برای تبدیل شدن به انرژی جابه‌جا می‌کند. در نتیجه افدرا به عنوان یک چربی سوز طبیعی معرفی می‌شود.1

اثرات ضد ویروس

بر اساس بررسی های صورت گرفته مشخص شده است که این گیاه علیه ویروس Polio اثرات خوبی دارد.

اثر روی فشار خون

معمولا مصرف این گیاه موجب افزایش فشار خون می شود. بر اساس بررسی های صورت گرفته، مشخص شده است که مصرف نوعی عصاره متانولی موجب مهار اثر آنزیم مبدل آنژیوتنسین (ACE) کلیه تا ۹۸ درصد شده است. به نظر می رسد که تاتن ها، ترکیبات اصلی مسئول بروز این اثر باشند.

اثر بر نوروپاتی دیابتی

بر اساس بررسی های صورت گرفته مشخص شده است که استفاده از اقدرین در درمان چند مورد نوروپاتی دیابتی از جمله پا درد ناشی از نوروپاتی دیابتی موثر می باشد.

اثرات مهار کننده آنزیم

نتایج حاصل از بررسی های صورت گرفته، حاکی از مهار اثر آنزیم دوپااکسیداز تیروژناز موجود در گیاه می باشد. این مهار ممکن است منجر به کاهش تیرگی پوست شود.

اثر روی دستگاه تنفس

از افدرین به همراه سایر داروها برای درمان علامتی سرفه ناشی از بیماری های تنفسی از قبیل سرماخوردگی معمولی، آسم برونشی یا برونشیت مزمن یا حاد استفاده می شود.

اثرات محرک

اثرات فارماکولوژیک افدرین شامل افزایش فشار سیستولیک و دیاستولیک خون و همچنین افزایش سرعت ضربان قلب است که ناشی از انقباض عروق و تحریک قلب می باشد. همچنین موجب افزایش بازده قلب و نیروی انقباض آن می شود.

اثر روی احتباس ادراری

افدرین موجب تحریک گیرنده های شبه آدرنالین آلفا و بتا گردیده، که موجب شل کردن ماهیچه های مثانه می شود.

اثر بر فشار خون و تعداد ضربان قلب

در بررسی های انجام گرفته مشخص شد که مصرف مکمل رژیمی چند جزیی حاوی افدرا و کافئین (DSEC)، موجب افزایش فشار خون سیستولیک می شود.

این مکمل روی سرعت سوخت و ساز، کاهش وزن، ترکیب بدن و پارامترهای مرتبط با سلامت تاثیر می گذارد.2

چگونه از افدرا استفاده کنیم؟

اگر از گیاه افدرا استفاده می کنید، از یکی از منابع حاوی کافئین مانند قهوه در کنار آن استفاده نمایید و همچنین در صورت مصرف افدرا از آب زیادی استفاده کنید تا مواد خطرزای موجود در گیاه هرچه زودتر از بدن خارج شود. لازم به ذکر است، 88 درصد آن بعد از 4 ساعت و 97 درصد آن بعد از 48 ساعت از طریق ادرار از بدن خارج می شوند. در ضمن از افدرا در هنگام شب استفاده نکنید، زیرا این گیاه به خواب رفتن را مشکل می سازد و ممکن است مشکلات خواب یا بی خوابی برایتان به همراه داشته باشد.

اثرات جانبی افدرا

تا قبل از سال 2005 افدرا یک ماده قانونی و مجاز به حساب می آمد؛ اما بعد از تحقیقات متعدد و گزارشات مختلف مبنی بر عوارض خطرناک این گیاه، دو ماده افدرا و افدرین به عنوان مواد خطرناک شناسایی شدند و توسط سازمان غذا و داروی آمریکا ممنوع گردیدند؛ و اکنون بسیاری از شرکت های خارجی در ترکیب مکمل های لاغری خود از این گیاه استفاده نمی کنند.

چند مورد از عوارض این گیاه در زیر آمده است

عوارض ناشی از افزایش سطح انرژی در بدن مانند اضطراب، افزایش تعریق، گرگرفتگی، اختلالات خواب و بی خوابی.

اختلالات عصبی مانند جنون، رعشه، برافروختگی، خارشک، خستگی و سردرد.

اختلال در سیستم گردش خون مانند افزایش فشارخون و احتمال سکته از دیگر عوارض این گیاه است.

اختلال در ژن ها: تحقیقات آزمایشگاهی نشان می دهد افدرا ممکن است فعالیت تیروزیناز و ملانین را کاهش دهد. چون افدرا بر بیان ژن تیروزیناز موثر است.

سایر عوارض مانند اسهال، آلرژی، افزایش دفع ادرار و …

پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.safiresalamat.com
3.www.saednews.com