آیا برای رفتن به حج می توان از کسی قرض گرفت؟

این سؤال در دو قسمت قابل پاسخ گویی است:

الف. حج یکی از بزرگ ترین عباداتی است که قرض گرفتن برای انجام آن، جایز است و روایاتی از امامان معصوم (ع) در جواز قرض گرفتن برای انجام آن در کتاب های حدیثی وجود دارد.[1]

ب. موضوع دیگری که در این جا مطرح می شود؛ این است که با توجه به این که استطاعت مالی، یکی از شرایط وجوب حج است، آیا حجی که با قرض گرفتن هزینه های مالی باشد، می تواند همان حج واجبی باشد که یک بار انجام آن در طول عمر، برای هر شخص واجب است؟ به عبارت دیگر؛ آیا انجام چنین حجی، کفایت از حج واجب می کند؟

نظر بسیاری از مراجع تقلید به سؤال بالا به شرح زیر است:

اگر غیر مستطیع، مصارف حج را قرض کند، مستطیع نمى‏شود، هر چند بتواند بعداً به سهولت قرض را اداء کند.[2] و اگر با آن حج به جا آورد از حجة الاسلام ]حج واجب[کفایت نمى‏کند.[3] البته برخی از مراجع معظم تقلید؛ مانند حضرات آیات خوئی، گلپایگانی، فاضل لنکرانی، خامنه ای، صافی گلپایگانی و زنجانی می گویند: هر گاه کسى مقدارى پول قرض کند که آن پول به مقدار مخارج حج باشد، و قدرت پرداخت آن را بدون مشقت بعد از آن داشته باشد، حج بر او واجب خواهد بود.

این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.