ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
خوشحالیم که نگرانى شما در دوران شور و حال جوانى رسیدن به کمالات انسانى مى باشد و امیدواریم با مطالبى که در این نوشتار ارائه مى گردد بتوانیم راه حل مناسبى جهت دغدغه هاى ذهنیتان ارائه نمائیم . باشد که ما را نیز از دعاى خیر خود فراموش نفرمائید ؟ خوشحالیم که نگرانى شما در دوران شور و حال جوانى رسیدن به کمالات انسانى مى باشد و امیدواریم با مطالبى که در این نوشتار ارائه مى گردد بتوانیم راه حل مناسبى جهت دغدغه هاى ذهنیتان ارائه نمائیم . باشد که ما را نیز از دعاى خیر خود فراموش نفرمائید .
خواندن نماز صبح در اول وقت آن , شاید از نمازهاى دیگر مشکل تر باشد چرا که کندن از رختخواب گرم و لذت خواب در ابتداى راه سخت است ولى نماز گزار مى تواند با کمى تمرین و ممارست از منافع سحر و صبح بهره مند گردد و از فیض نماز اول وقت ( بالاخص نماز صبح ) بى نصیب نماند . پیامبر خدا ( صلى الله علیه و آله ) فرمودند : هیچ بنده اى نیست که به اوقات نماز و مواضع خورشید اهتمام ورزد , مگر اینکه آسودگى در هنگام مردن و از بین رفتن غم و اندوه ها و نجات از آتش را برایش ضمانت کنم . ( میزان الحکمه / ج ۷ / ص ۳۱۲۹ )
دانشجوى عزیز باید توجه داشته باشید که از دست دادن سحر خیزى معلول علتهاى مختلفى مى باشد . مهمترین عامل آن این است که انسان به درستى نمى داند هدف زندگى چیست و دین و عبادت چه نقشى در رسیدن به این هدف دارد . کسانى که هدفمند زندگى مى کنند و مى دانند براى چه باید دین دار بود , چه بسا انگیزه بسیار قوى اى در این زمینه دارند و این مشکل را ندارند .
زندگى از نظر اسلام که دین توحیدى است , فرصت خدایى شدن انسان است و هدف زندگى هم همین است . انسان مظهر خدا است و یک عمر فرصت دارد که این مظهریت خود را بالفعل کند و هر چه بیشتر صفات خدا را در خود جاى دهد و پر از خدا شود و خدایى گردد . مانند آهنى که چون در کنار آتش قرار میگیرد , به رنگ آتش در مى آید و صفات آتش پیدا مى کند , از زیبایى و قدرت و حرارت و…
در زندگى انسان نیز فرصت هاى فراوانى مانند اوقات نماز و روزه و حج و خدمت به خلق خدا و مانند آن وجود دارد که همه فرصت هاى خدایى شدن انسان هستند . انسان خداجو تمام سعى اش این است که فرصت ها را از دست ندهد و از آن به نحو احسن براى کمال و قرب خود به خدا استفاده نماید . در این میان نماز صبح و اول وقت بسیار اهمیت دارد .
مومنین و اولیاى خدا این مشکلات را ندارند , دلیل آن هم روشن است . چون ایمان قوى اى دارند . باید ایمان را تقویت کنیم . با معرفت توحیدى هستى و خداوند , با تسلیم . با ولایت پذیرى و رابطه با اولیاى خدا . از طریق رابطه با قرآن کریم . قرآن کتاب توحید است , وقتى به درستى با آن رابطه نداریم و وقتى حتى آن را نمى خوانیم , مشکل پیدا مى کنیم . ایمانمان ضعیف مى شود . هجوم فرهنگى دشمن هم که غوغا کرده . شیطان و نفس و دشمن هم فراوان داریم . چاره اى جز خودسازى نیست . خودسازى یعنى خود را از هر چه غیر خدایى است خالى کنى و پر از خدا شوى , مانند بطرى اى که پر از هوا است و وقتى شما آن را از آب پر مى کنید هواى آن خالى و آب جاى آن را مى گیرد . باید اندیشه و اخلاق و علم و عمل مان توحیدى و پر از خدا شود تا راحت شویم , تا انگیزه زندگى داشته باشیم و تا با اشتیاق به سوى خدا برویم و با علاقه نماز بخوانیم . ! !
پرسشگر گرامى . اگر چیزى به نام خواب وجود نداشت ، چه اتفاقى مى افتاد ! ! خواب و استراحت یکى دیگر از نعمتهاى خداوندى است که ما از آن غافل هستم . امیدواریم خداوند توفیق شکر گذارى نعمت هایش را به ما عنایت بفرماید . قرآن کریم در مورد شب و استراحت در آن مى فرماید : « وَ جَعَلْنَا نَوْمَکمُ‌ْ سُبَاتًا * وَ جَعَلْنَا الَّیْلَ لِبَاسًا و خواب شما را مایه آرامشتان قرار دادیم ، و شب را پوششى ( براى شما ) » . [
[ ۱ درمان واقعى بیدارى صبح براى نماز :
لطفا دقت کنید ! ! من از شما سوال مى کنم , آیا در مواقعى که قرار است صبح زود از خواب بلند شوید نیز نمى توانید از خواب بلند شوید ؟ مانند مواقعى که براى رفتن به کوه و گردش با دوستان خود صبح زود برنامه ریزى نموده اید ! یا مثلا امتحان دارید ! آیا تاکنون فکر کرده اید چرا وقتى با دوستتان قرار دارید , فورا بیدار مى شوید و چه بسا بدون کوک کردن ساعت و از مدتها قبل از ساعت قرار , خود به خود بیدار مى شوید و هیچ چیزى مانع بیدار شدن شما نمى شود , اما هنگامى که مى خواهید نماز بخوانید و با خدا صحبت کنید و قرار ملاقات با خدا دارید , اینطور نیست و هر کارى مى کنید بیدار نمى شوید و اگر بیدار شدید دوباره مى خوابید ؟
مى دانید مشکل ما چیست ؟ مشکل این است که ما به قرارى که با دوستمان داریم بیشتر معرفت داریم و بیشتر ایمان داریم و رابطه با دوستان را بیشتر دوست داریم تا نسبت به خداوند . مشکل در ضعف ایمان است . نمى دانیم خدا چیست و چه خاصیتى براى ما دارد . از رابطه با دوست لذت مى بریم اما از رابطه با خدا لذت نمى بریم . وقتى یاد دوست را در ذهن خود کوک مى کنیم , بدون ساعت بیدار مى شویم , ولى وقتى یاد خدا را در خود کوک مى کنیم , نمى توانیم بیدار شویم . این یک مشکل فنى ایمانى است . تمام کسانى که صبح بیدار مى شوند و کسانى که حتى قبل از صبح بیدار مى شوند و نماز شب مى خوانند , اینها با ساعت بیدار نمى شوند . ساعت کمک مى کند , ولى ساعت به انسان انگیزه نمى دهد . دستگاه انگیزشى انسان را فقط و فقط خدا تحریک مى کند . تا معرفت و محبت خدا در دل انسان کوک نشود , انسان نمى تواند بیدار شود . شما اگر مى خواهید صبح بیدار شوید , اول باید عشق خدا را در خودتان کوک کنید و بعد البته رعایت موارد زیر هم مى تواند کمک کار باشد .
رعایت نکاتى که ذکر مى شود , بعد از کوک کردن یاد و عشق خداوند در دل , مى تواند شما را در بیدار شدن به موقع براى نماز صبح یارى کند .
امام صادق – علیه السلام – ، در مورد سخنانى که میان حضرت یحیى – علیه السلام – و ابلیس گذشت ، فرمود : یحیى به شیطان گفت : این آویزها چیست ؟ شیطان گفت : اینها شهوات و امیالى است که فرزند آدم گرفتار آنها شده است . یحیى گفت : آیا چیزى از آنها براى من نیز هست ؟ شیطان گفت : گاه سیر و پر مى خورى و ما هم تو را از نماز و یاد خدا باز مى داریم . یحیى گفت : با خدا عهد مى بندم که هرگز معده خود را از غذا پر نکنم و ابلیس گفت : من هم با خدا عهد مى بندم که از این پس هرگز مسلمانى را اندرز ندهم .
[ ۳ بدن انسان به خصوص در شب به خواب کافى نیاز دارد و اگر این نیاز برطرف نشود , در کار روزانه و . . . . ایجاد خلل مى کند . شب نشینى ها و خوابیدن دیر هنگام , در بیدار نشدن براى نماز و یا کسالت در آن بسیار مؤثر است . معمولا کسانى که تا دیر وقت بیدارند ، نمى توانند نماز صبح را بجا آورند . اگر هم بیدار شوند , طبیعى است که نمازى با کسالت و خواب آلودگى بخوانند .
حضرت على – علیه السلام – درباره ى آیه ى یا ایها الذین امنوا لا تقربوا الصلاه و انتم سکارى حتى تعلموا ما تقولون اى کسانى که ایمان آورده اید در حال مستى به نماز نزدیک نشوید , تا بدانید چه مى گویید پرسیدم , فرموده : شما را از خواب آلودگى و چرتى است که نمى گذارد بدانید در رکوع و سجود و تکبیرتان چه مى گویید . [ [ ۴ بنابر این دیر خوابیدن در شب ما را از درک لذتهاى معنوى در سحر و نماز , محروم مى کند .
. ۳ رعایت آداب خواب , از جمله : وضو گرفتن , خواندن سوره هاى توحید ، ذکر صلوات ، تسبیحات اربعه ، تسبیح حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) , آیه الکرسى , بخصوص خواندن آیه ى آخر سوره ى کهف و نیز توسل به امام زمان براى محروم نماندن از فیض نماز اول وقت و . . . از جمله امورى است که خواب مؤمن را همراه با هدف و انگیزه مى کند و این توجه و هدفمندى در بیدارى صبح تأثیرگذار خواهد بود . البته اگر بجا آوردن همه ى آداب خواب برایتان سخت است , به هر میزان که مقدورتان مى باشد انجام دهید .
۵ انجام هر کارى در ابتدا ممکن است کمى سخت باشد ، ولى با تمرین و ممارست و استقامت و پایدارى آن عمل , آسان خواهد شد . خیلى از جوانان تلاش کرده اند و به نتیجه نیز رسیده اند . شما هم مى توانید یکى دیگر از آن جوانان باشید . همین مطرح کردن سوال تان نشان مى دهد که مى خواهید و مى شود ، ان شاءالله .
. ۶ جهت پایبندى به تصمیم براى خود برنامه تنبیه بگذارید . به عنوان مثال با خود عهد ببندید که هرگاه سر ساعت مورد نظر از خواب بلند نشدید ، برنامه ى مورد علاقه تان را که هر روز دنبال مى کردید ترک نمایید .
. ۷ یکى از کارهاى شیطان قبل از انجام هرعبادتى این مى باشد که ، آن را براى ما سخت جلوه مى دهد . مانند ذره بین که اجسام کوچک را بزرگ نشان مى دهد و در این صورت است که با بزرگ نشان دادن چیزى فرد در خود احساس ناتوانى مى کند .
. ۸ نمازهاى روزانه ى خود را سعى کنید در مساجد به جاى آورید و از این طریق روحیه یى معنویتان را بالا ببرید . هر مقدار که ایمان تان افرایش یابد ، انجام اعمال عبادى برایتان آسان تر خواهد شد .
10[ ۵ در مورد آثار و پیامدهاى نماز تأمل کنید ، البته اگر قبل از نمازهاى روزانه و شب به هنگام خواب باشد ، موثر تر است . این مطلب را به عنوان اصل کلى در ذهن داشته باشید ، هر مقدارى آگاهى ما در مورد مسئله اى افزایش یابد احتمال انجام آن کار ( در صورت مثبت بودنش ) نیز افزایش مى یابد . از این رو به این مطالب دقت کنید . « و الذین هم على صلواتهم یحافظون اولئک هم الوارثون و کسانى که بر نمازهایشان مواظبت مى کنند . آنان همان وارثانند ( وارثان بهشت ) » . [[ ۶
بر این اساس مى توان با برنامه ریزى صحیح از این لحظات ملکوتى بهره برد و خود را محروم نکرد و آن را مقدمه اى براى سحر خیزى قرار داد . علامه حسن زاده ى آملى ( حفظه الله تعالى ) مى فرمایند : کسى که سحر ندارد از خود خبر ندارد !
در مورد نماز همین بس که امام صادق ج علیه السلام – در لحظات عمر شریف شان فرمودند : کسى که نماز را سبک بشمارد به شفاعت ما نمى رسد . تفکر در این روایات نیز سود مند است :
امام باقر – علیه السلام – مى فرماید : خداوند دوست دارد کسى را که با مردم مزاح کند ، اما سخن زشت به زبان نیاورد و نیز کسى را که اندیشه اى یکتا پرست داشته باشد و کسى را که آراسته به خصلت شکیبایى باشد و کسى را که به نماز خواندن افتخار کند . [[ ۱۱
پیامبر خدا صلى الله علیه وآله : اى ابوذر ! پروردگارت عزّ وجلّ ، به وجود سه نفر ، بر فرشتگانش مى بالد : مردى که در جایى تنها باشد و [ به وقت اذان ] اذان بگوید ونماز بخواند . پروردگارت به فرشتگان مى فرماید : ببینید بنده من نماز مى خواند وهیچ کس جز من او را نمى بیند . پس هفتاد هزار فرشته به زمین فرود آیند وپشت سر او به نماز ایستند وتا فرداى آن روز برایش آمرزش مى طلبند .
پیامبر خدا – صلى الله علیه و آله – مى فرماید : هیچ بنده اى نیست که به اوقات نماز و مواضع خورشید اهتمام ورزد , مگر اینکه آسودگى در هنگام مردن و از بین رفتن غم و اندوه ها و نجات از آتش را برایش ضمانت کنم . [[ ۱۳
معرفى منابع جهت مطالعه ى بیشتر
. ۱ صلوه الخاشعین ، شهید دستغیب .
. ۲ اسرار نماز ، محسن قرائتى .
۲ . میزان الحکمه / ج / ۱ ص ۱۸۶ .
۴ . همان / ج ۷ / ص. ۳۱۲۹
۵ . همان / ج. ۱۱۴ / ۳
۶ . مؤمنون / ۹ و. ۱۰
۷ . میزان الحکمه / ج ۷ / ص. ۳۱۲۹
۸ . مدثر /. ۳۴
۹ . تکویر /. ۱۸
۱۰ . میزان الحکمه / ج / ۲ ص. ۲۷۶
۱۱ . همان / ج / ۲ ص. ۴۲۴
۱۲ . همان / ج / ۲ ص . ۵۵۷
۱۳ . همان .
