در دوران مدرسه رشد کودکان به صورت یکنواختی ادامه دارد و در سالهای آخر دبستان و با شروع جهش رشد به ویژه در دختران این موضوع اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند. از آنجایی که میزان انرژی مورد نیاز کودکان مدرسه ای به دلیل تفاوت در اندازه بدن، میزان تحرک و سرعت رشد آنها متفاوت خواهد بود بنابراین هرچه میزان فعالیت بدنی دانش آموز بیشتر باشد طبعا به انرژی بیشتری نیاز دارد که این انرژی توسط کربوهیدرات ها که عمدتا در نان و غلات وجود دارند تامین خواهد شد البته چربی ها نیز منابع تامین کننده انرژی هستند.
 
در صورتی که انرژی مورد نیاز فرد از این منابع تامین نشود پروتئین مصرفی که باید صرف رشد و ترمیم بافت های بدن شود صرف تولید انرژی می شود. بهتر است برای تامین انرژی مورد نیاز کودکان سنین مدرسه گروه نان و غلاتی مثل برنج، ماکارونی را در برنامه غذایی آنان بگنجانیم چون تغذیه صحیح در قدرت یادگیری کودکان موثر است، از این رو توجه به ایمن بودن خوراک (مخصوصا غذاهایی که در خارج از منزل تهیه می شود) بسیار حایز اهمیت است…
 

تغذیه مناسب دانش آموزان

1- حتما وعده صبحانه را مصرف کنند زیرا عدم مصرف صبحانه اثرات منفی بر یادگیری آنان خواهد داشت به خصوص آنکه کارایی آنان در انجام تکالیف ریاضی کاهش پیدا می کند.
 
۲- حتی المقدور شبها شام را زودتر میل کنند و در ساعت معینی به رختخواب بروند تا صبحها زودتر از خواب بلند شوند و وقت کافی برای مصرف صبحانه را داشته باشند.
 
۳- در وعده صبحانه استفاده از غذاهایی از قبیل نان و پنیر و گردو، نان و کره و مربا، نان و تخم مرغ همراه با یک لیوان شیر و… توصیه می شود.
 
۴- حتما استفاده از میان وعده فراموش نشود البته میان وعده هایی مثل میوه های تازه و خشکباری مانند کشمش، خرما، انجیر، پسته، بادام، گردو، توت خشک، نان و پنیر و گردو، نان و تخم مرغ و شیر و کیک، شیر و کلوچه، ساندویچ مرغ و عدسی و… توصیه می شود.
 
۵- سعی کنند مصرف شکلات، شیرینی، نوشابه های گازدار، ساندویچ سوسیس و کالباس، پفک، چیپس، لواشک، آلوچه، یخمک، پاستیل و… را محدود کنند زیرا استفاده بی رویه از این مواد علاوه بر اینکه باعث مستعد شدن کودک به ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، چاقی و… می شود به دلیل آنکه سیری کاذب و کم اشتهایی به دنبال دارد جایگزین یک وعده اصلی غذا شده و در نتیجه دانش آموز دچار کمبودهای تغذیه ای و افت یادگیری خواهد شد.
 
۶- سعی کنند از هله هوله هایی مثل کیک و بیسکوییت و شکلات کمتر استفاده کنند زیرا باقی ماندن این مواد روی دندان ها باعث پوسیدگی آنها می شود لذا پس از مصرف چنین موادی حتما دندانها را خوب بشویند و یا لااقل کمی آب بنوشند.
 
۷- از خرید مواد غذایی که توسط دوره گردها به فروش می رسد جدا خودداری نمایند زیرا موادی که اغلب به وسیله این افراد عرضه و توزیع می شوند بسیار آلوده است و اصول بهداشتی در تهیه آن رعایت نشده و گرد و غبار و دود محیط هم اغلب با این مواد غذایی آمیخته می شود که برای سلامت مضر است.
 
۸- هیچ گاه از افراد غریبه مواد غذایی قبول نکنند زیرا ممکن است آلوده و خطرناک باشند.
 
۹- سعی کنند موادغذایی را به اندازه نیاز خود مصرف نمایند و از افراط و تفریط دوری کنند.
 
10 – قبل از خوردن مواد غذایی حتما دستهای خود را با آب و صابون بشویند.
 
11- در هنگام خرید موادغذایی به تاریخ تولید و تاریخ انقضای آن توجه کنند.
 

نگهداری غذای کودک

هنگامی که مادری خوراندن غذاهای جامد را به فرزندش شروع می کند، در تمام طول روز تب و تاب این را دارد که کدام خوراکی ها برای دلبندش دلچسب ترند و در رشد و سلامت او نقش مهم تری دارند. از سویی بازار تبلیغات موادغذایی انواع و اقسام خوراکی های صنعتی را به خانواده ها نشان می دهند که در حقیقت مجموعه ای کهنه از بافت غذایی، طعم دهنده، نگهدارنده و رنگ هستند. تهیه مواد غذایی خوشمزه و اشتها آور در خانه شاید کمی وقت گیر باشد اما حاصل این زحمت یک خوراکی سالم، ارزان، مقوی و مغذی خواهد بود. از آنجا که کودک در هر وعده مقدار اندکی غذا می خورد تصمیم گرفتیم نحوه تهیه و نگهداری خوراکی های کودکان ۶ ماه تا یک سال را برایتان شرح دهیم، تا غذایی که آماده کرده اید هدر نرود و دچار فساد میکروبی نشود.
 
کودک ۶ ماه به بالا یا هنوز دندان ندارد یا اگر داشته باشد نمی تواند مانند آدم بزرگها غذا را خوب بجود. به همین دلیل شما باید غذای فرزندتان را آنقدر ریز و نرم کنید که نیازی به جویدن نداشته باشد. به همین منظور یک وسیله برقی می خواهید که مواد غذایی را خوب خرد یا پورهای کند. این وسایل بسیار متنوعند و می توانید با نیم ساعت صرف وقت یک نوع خویش را برای خودتان پیدا کنید. اگر هم از قبل وسایلی مانند مخلوط کن، غذا ساز یا گوشت کوب برقی را دارید دیگر لازم نیست هزینه زیادی بپردازید.
 
آشپزخانه را تمیز نگه دارید، قطرات چکیده از غذا را بلافاصله پاک کنید، وسایلی را که کف فروشگاه یا خیابان یا خودرو گذاشته اید روی کابینت یا میز یا هر جایی که با غذا در تماس است، قرار ندهید. قبل و بعد از آشپزی میز یا سطح کابینتی را که بر آن آشپزی می کنید با آب و صابون بشویید. تمامی ظروف مورد استفاده تان را در صورت امکان در ماشین ظرفشویی بشویید.
 
تخته گوشت و سبزی را در ماشین ظرفشویی با دمای بالا بشویید. برای خرد کردن میوه، سبزی و گوشت از تخته های مجزا استفاده کنید. برای تهیه غذای سالم، مواد اولیه بهداشتی و تازه تهیه کنید. به میزان کافی مواد اولیه تهیه کنید تا در یخچال کیفیت غذایی خود را از دست ندهند. قبل از شروع به آشپزی دستها و زیر ناخن هایتان را با صابون بشویید. هر غذایی که بیش از ۲ ساعت در دمای اتاق مانده را باید دور بریزید.
 
منبع: آشپزی و تغذیه کودکان، فاطمه تقدسی‌نیا، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396