تفسیر معاصرانه قرآن

عصراسلام: هر کسی که با این نام مواجه می‌شود گمان می‌کند همه نیازهای عصر کنونی انسان از دین الهیِ اسلام ، در این کتاب آمده است. درحالیکه برخی از دوستان که از محققین قرآنی حوزه علمیه قم هستند نظر دیگری ابراز نموده‌اند که خلاصه آن چنین است. “این تفسیر در عین اینکه متوجه “درد بشر امروز” نشده، با نقل آرای مختلف تفسیری و توجه مفسران سنت گرا و بعضا نقل های غیر قابل اعتماد، انسجام تفسیری را نداشته و از آیات قرآن بخوبی تفسیر دلنشینی ارائه نشده!”

اما آنچه به نظر این قلم می‌رسد این است که طبق فرموده حضرت امام رضا (ع): “قرآن به مانند خورشید است که هر روز، روز نوئی را رقم می‌زند.” یعنی؛ قرآن برای هر روز و هر اتفاقی، “حرف” دارد. اگر تفسیری بخواهد “معاصرانه” و به روز باشد، باید به “امروز” نگاه جدی داشته باشد.

امروز؛ در دنیا چه روزی است؟

امروز؛ روزی است که از اسلام؛ همان چیزی نشان داده می‌شود که “طالبان و داعش” به جهان معرفی می‌کنند! 

امروز؛ روزی است که دین، منحصر در برخی مناسک تعبدی شده که پشتوانه اش خبر واحد است!

امروز؛ روزی است که برخی با مشی و مرام تفسیری “سلفی و سنت گرا”، اهل کتاب یعنی یهودیان و مسیحیان و دیگر ادیان الهی را با ظالمین و مشرکین معاند یکی دانسته و در نتیجه هم ارتباطات انسانی را محدود کرده‌اند و هم زندگی را بر مسلمانانی که در غرب زندگی می‌کنند، سخت نموده اند!

امروز؛ روزی است که نگاه برخی دینداران به غیر مسلمان، از سویی؛ عدم طهارت و حرمت طعام‌شان است! و از سوی دیگر؛ کوبیدن بر طبلِ بطلان و حرمت دانش آنان در فلسفه‌های سیاسی و معرفت دینی و نیز دانش‌های حسی مانند هوا و فضا و پزشکی و صنعت و کشاورزی و… شده!

امروز؛ روزی است که در کشور مابایدبرای احقاقِ حق قطعی ملت دعواکرد وتریبون رسمی دردستانِ مجموعه‌هابی است که تفسیرهایی از دین و قانون الهی ارائه می‌کنند که نه تنها مردم را فقیر کرده بلکه به حساب “دین” گذاشته شده و باعث فرارِنسل نو از دیانت شده است!

الغرض؛ امروز “تفسیر معاصر” یعنی مقابله باهمه ی این دگم اندیشی های داخلی و خارجی. امروز رسالت “تفسیر معاصر” تبیینِ  آیات قرآن بر اساس نهج البلاغه و بر اساس معاهده مفصل پیامبر در مدینه درباره چگونگی همزیستی با هر انسانی با هر تفکری است.

هو الودود

هادی سروش