تقیه از معتقدات کلامى- فقهى شیعه است که ریشه قرآنى دارد. در قرآن مجید در چند آیه به طور صریح (نحل، آیه 106) یا ضمنى به تقیه اشاره شده است. تقیه در لغت به معناى سپرگیرى است و در اصطلاح دینی تقیه به معناى کتمان واقع و پوشیده داشتن اعتقاد از مخالفان و ترک مبارزه با آن به خاطر ضرر دینى یا جانى یا دنیوى است و در حقیقت نوعى دستور حفاظتى و به عبارت دیگر رعایت اصل استتار حرکت در برابر دشمنان است. نه اینکه ارتکاب به حرام شرعی مسلمی نماید. حضرت امام خمینى (ره) در زمانى که خفقان همه کشور را فرا گرفته بود و عده اى به خاطر ترس از جانشان به خیال خود تقیه را در پیش گرفته بودند، متذکر مى شوند که الان جاى تقیه نیست: «حضرات آقایان توجه دارید، اصول اسلام در معرض خطر است، قرآن و مذهب در مخاطره است، با این احتمال، تقیه حرام است و اظهار حقایق واجب ولو بلغ ما بلغ» (صحیفه نور، ج 1، ص 178) توضیح این عبارت را در متن دیگرى از ایشان مى توان دید «گاهى وقت ها تقیه حرام است. آن وقتى که انسان دید که دین خدا در خطر است، نمى تواند تقیه کند، آن وقت باید هر چه بشود برود. تقیه در فروع است، در اصول نیست، تقیه براى حفظ دین است، جایى که دین در خطر بود، جاى تقیه نیست، جاى سکوت نیست» (همان، ج 8، ص 11) خلاصه سخن آن که تقیه به خاطر مصلحت یک امر دینى یا دنیوى مهم است به همین دلیل هرگاه به خاطر تقیه و کتمان واقع مصلحت هاى مهمتر از دست برود یا مفسده هاى بزرگتر به وجود آید به حکم عقل و شرع جاى تقیه نیست. اگر به خاطر اظهار واقعیت و یارى نمودن اسلام، افشاگرى و بسیج مردم براى حمایت از دین، خطرات جانى یا مالى مواجه شویم چون این اصل که «اسلام اگر افتد خطر، جان را نثارش مى کنیم» درسى است که امام حسین علیه السلام با زبان و عمل خود به ما آموخت. اگر چه مورد پرسش خلاف قطعی و مسلّم است، اما شناخت موارد اعمال تقیه باید به طور موردى و جزئى از مرجع تقلید استفتاء شود.