پرسشگر گرامی؛ در اسلام تلاش برای تحصیل، شغل، پول دارشدن و همچنین جمع آوری مال و سرمایه با رعایت موازین شرعی جایز است. داشتن مال و ثروت؛ شغل و… ناپسند نیست، بلکه دنیا پرستی و ترجیح دنیا بر آخرت شایسته نیست. باید به تحصیل و شغل و مال و ثروت به دیده ی وسیله نگاه کرد، ابزاری برای رسیدن به سعادت اخروی، که در این صورت تحصیل مال، طلب دنیا نخواهد بود، بلکه طلب آخرت است.
علاقه به چنین مالى، نه تنها دنیاپرستى نیست، بلکه دلیلى بر علاقه به آخرت است، لذا در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم:
هنگامى که حضرت ذهب و فضه (طلا و نقره) را لعن و نفرین فرمود: یکى از یاران تعجب کرد و در این باره سوال نمود، امام(علیه السلام) فرمود: « لَیْسَ حَیْثُ تَذْهَبُ اِلَیْهِ اِنَّمَا الذَّهَبُ الَّذِی ذَهَبَ بِالدِّینِ وَ الْفِضَّهُ الَّذِی اَفاضَ الْکُفْرَ»؛ (آن طور که تو فهمیده اى نیست، منظور از ذهب چیزى است که دین را از بین برد و منظور از فضه چیزى است که سرچشمه کفر و بى ایمانى مى شود).[ بحار الانوار»، جلد 73، صفحه 141، حدیث 17]بنابراین ثروت اندوزی اگر انسان را از یاد خدا غافل کند، مذموم است و در اسلام از آن نهی شده است. دل بستن به ثروت و ایثار دنیا بر آخرت صحیح نیست. ولی اگر این ثروت فراوان در راه خدا مصرف شود، بسیار پسندیده و قابل ستایش می باشد که حضرت خدیجه(سلام الله علیها) از این گونه ثروت مندان بود که ثروت خود را برای پیشرفت اسلام و گسترش آن مصرف کرد.
خلاصه کلام آنکه: هر که برای دنیا کار کند یقیناً زیان خواهد دید ؛ امّا اگر کسی کار دنیا را برای آخرت کرد او فانی را داده و باقی را گرفته است ؛ پس تجارتی کرده پرسود. باید درس خواند نه برای دنیا بلکه برای اینکه معارف را خوب فهمید. باید درس خواند تا پزشک شد ، مهندس شدد و … نه برای اینکه درآمدش خوب است ؛ بلکه برای خدمت به خلق خدا ، که عبادت است ؛ و البته از این راه روزی دنیا هم می رسد. باید کار کرد و روزی خود و اهل و عیال را کسب نمود ؛ امّا چرا؟ چون خدا امر نموده ؛ پس کار کردن به امر خدا عبادت است. پس دین نیامده که بگوید کار نکنید و درس نخوانید و … ؛ بلکه آمده تا بگوید این کارها را برای دنیا نکنید بلکه برای آخرتتان انجام دهید تا ماندگار باشد. لذا دین یعنی دفترچه راهنمای انسان و جهان که می گوید چگونه باید از دستگاه دنیا و بدن و روح و … استفاده نمود تا ثمره ی اخروی بدهد. همانگونه که هر کارخانه ای کنار دستگاه تولیدی خود یک دفترچه راهنما می گذارد خدا هم در کنار این دستگاهها دین را گذاشته تا از آنها درست استفاده کنیم ؛ و البته متخصّصینی به نام انبیاء و ائمه را ارسال نموده تا خدمات پس از آفرینش ارائه دهند و ما را در استفاده از کتاب آسمانی راهنمایی عملی کنند. پى نوشت (1) نهج البلاغة، خطبه 204، ص 234.(2) نهج البلاغة ، کلمات قصار، شماره 280، ص 128.(3) بحار الانوار، ج 44، ص 139.(4) نهج البلاغة، خطبه 203(5) نهج البلاغه، حکمت 131 (6) الکافى، ج 8، ص 11