خانه » همه » مذهبی » تمام همسران علی (ع)

تمام همسران علی (ع)


تمام همسران علی (ع)

۱۳۹۸/۰۸/۰۴


۱۰۷۷ بازدید

چرا امام علی (ع) بعد از حضرت زهرا (س) تعداد زیادی همسر اختیار کردند؟ مگر اسلام تعداد همسران را محدود نکرده بود؟؟

خیر از زنان آزاد و بردگان عقد شده در زمان شهادتشان مجموعا بیش از چهار همسر نداشتند.امیرالمؤمنین علی (علیه اسلام) در ابتدا با دختر نبی مکرّم اسلام حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها ازدواج کردند و تا زمان شهادت حضرت زهرا با هیج زن دیگری پیمان زناشویی نبستند. این دو بزرگوار با یکدیگر نه سال زندگی کردند که ثمره آن دو پسر و دو دختر بود. اما امام علی (علیه اسلام) پس از حضرت زهرا با زنان دیگری ازدواج کردند. آن چیز که مسلم است آن است که حضرت در یک زمان تنها چهار همسر دائمی داشته‌اند و سایرین یا صیغه موقت بوده‌اند یا از دنیا رفته بوده‌اند. این زنان عبارتند:
1- اُمامه دختر ابو العاص
ایشان دختر زینب، دختر پیامبر خداست. زینب، پیش از اسلام با ابو العاص ، خواهرزاده خدیجه (و پسر خاله خویش) ، ازدواج کرده بود و دو فرزند داشت : على ـ که در کودکى مُرد ـ و اُمامه ـ که پیامبر صلى الله علیه و آله به او محبّت مى ورزید و امام على علیه السلام، بنا به وصیّت زهرا علیها السلام با او ازدواج کرد. فاطمه زهرا علیها السلام به على علیه السلام گفت: «او براى فرزندانم همچون من است[۱]». برخى روایت ها حاکى از آن است که امام على علیه السلام از او فرزندى به نام محمّد داشت که «محمّد اوسط» نامیده مى شد[۲].

2- اسماء دختر عمیس
او از زنان بزرگ در تاریخ اسلام و جزو نخستین زنانى است که به پیامبر صلى الله علیه و آله ایمان آوردند. اسماء با جعفر بن ابى طالب، ازدواج کرد و با او به حبشه هجرت کرد و براى او سه فرزند آورد: عبد اللّه، عون و محمّد .
چون جعفر به شهادت رسید، به ازدواج ابوبکر درآمد و محمّد بن ابى بکر را به دنیا آورد که قهرمان پایدارى در ولایت على علیه السلام است [۳].
اسماء ، همراه و همدم فاطمه زهرا علیها السلام بود. او بود که به فاطمه علیها السلام پیشنهاد داد تا جسد مطهّرش را در «تابوت» نهند و در غسل او، امام را یارى داد. اسماء پس از فوت ابوبکر، به ازدواج امام على علیه السلام درآمد و یحیى را برایش به دنیا آورد و تا زمان شهادت امام علیه السلام با او بود. او از راویان حدیث و از کسانى است که حدیث «ردّ الشمس» را نقل کرده اند[۴].

3- فاطمه دختر حِزام (ام البنین)
وى از شخصیت هاى درخشان در تاریخ اسلام است و به خانواده اى منسوب است که در شجاعت و شهامت و پیکار، نظیر ندارند .
چون امام على علیه السلام پس از رحلت زهرا علیها السلام تصمیم به ازدواج گرفت، عقیل را فرا خواند و از او خواست که براى او زنى از میان قبیله هاى معروف به شجاعت بیابد تا براى او جنگجویانى دلیر بزاید. از آن جا که عقیل در تبارشناسى زِبَردست بود، فاطمه دختر حِزام را برگزید و گفت که پدران وى از شجاع ترین ، پایدارترین و قوى ترین عرب ها در پیکارند.
اُمّ البنین، شاعرى زبان آور و بزرگ بود. چهار پسرش را در رکاب امام حسین علیه السلام به کربلا فرستاد و در مرثیه آنان، در بقیع به گریه کردن و سرودن شعر نشست و مردم، گِرد مى آمدند و دردمندانه مى گریستند و بر زشتکارى هاى بنى امیّه و رفتارهاى پست آنان، آگاه مى شدند و بدین گونه، توانست نداى فرزندانش و هدفشان را به مردم برساند.[۵]
4- خوله حنفیه، دختر جعفر بن قیس
در اینکه «خَولَه» زنِ امام علی (علیه السّلام) بود یا کنیز آن حضرت به شمار می رفت، اختلاف است. مطابق با نقلی خوله از اسرای بنی زبید بود که هنگامی که رسول خدا، علی علیه السلام را به یمن فرستاد [ آن حضرت] خَولَه را در میان [ اسیران] بنی زبید به دست آورد. آنان به همراه عَمرو بن مَعدِی کرب، مرتد شده بودند. بنی زبید، با یورشی « خَولَه » را از بنی حنیفه اسیر گرفت و جزو سهم علی شد.[۶] و مطابق با نقلی دیگر علی هنگامِ باز آمدن از یمن، در « ذو المجاز » ( یکی از بازارهای عرب ) او را خرید و به فاطمه هدیه کرد.[۷] اما طبق نقلی خوله از اسرای جنگهای رده در زمان ابوبکر بود اما حضرت علی (علیه السّلام) از آنجا که با این جنگ ها موافق نبود او را به کنیزی نگرفت بلکه با او ازدواج کرد. داستان آن به طور مفصل در کتاب الخرائج و الجرائح آمده است.[۸] از خوله محمد بن حنفیه به دنیا آمد که به سبب مادرش که از بنی حنفیه بود به این نام مشهور شد.

5- لیلای نَهشَلی، دختر مسعود
امام علی علیه السلام پس از آنکه «خوله» (مادر محمد بن حنفیه) از دنیا رفت، با لیلای نَهشَلی ازدواج کرد. در التذکرة الحمدونیه و ربیع الأبرار (و دیگر منابع ) آمده است که: امام علی (علیه السّلام) پس از آنکه در سال 35 هجری وارد بصره شد، با لیلای نَهشَلی ازدواج کرد تا روابط آن حضرت با قبیله ی وی ریشه دارتر شود؛ از اصیل ترین قبیله ی آنها- بنو دارم- لیلای نَهشَلی را برای همسری برگزید. ثقفی (م 283 هـ) در الغارات از مغیرة ضَبی (م 136 هـ) نقل می کند که گفت: چون امام علی با لیلا (دختر مسعود نَهشَلی) ازدواج کرد، لیلا گفت: از زمانی که دریافتم آن حضرت جانشین رسول خداست، پیوسته دوست می داشتم میان من و او، سببی [ پیوند زناشویی ] رخ دهد. لیلای نَهشَلی از امام علی (علیه السّلام) دارای دو پسر شد؛ عبیدالله (ابوعلی) و عبدالله یا محمد (ابوبکر).[۹]
6- صهباء، دختر ربیعه
او مادر عمر بن علی معروف به عمر اَطرَف و خواهر دوقلویش، رقیه بنت علی همسر مسلم بن عقیل است. او «ام ولد» بود و منابع در مکان اسیر شدن وی اختلاف دارند؛ برخی گفته‌اند از اسرایی بود که خالد هنگام یورش بر قبیله‌ی بنی تغلب (که در آن زمان نصرانی بود) در ناحیه‌ی «عین التَّمر» به دست آورد. و برخی گفته‌اند وی از اسرای یمامه ( اسرای جنگی که میان مسلمانان و مُسیلمه کذاب در زمان ابوبکر- در سال 12 هجری- رخ داد ) می‌باشد. همچنین در اینکه امام علی (علیه السّلام) او را خرید یا به وی بخشیده شد، اختلاف است. [۱۰]
7- محیّاه، دختر امرء القیس
عبد الجبّار بن منظور از عوف بن خارجه چنین نقل مى کند : «من هنگام خلافت عمر در نزد او بودم که [پیر]مردى درویش از میان مردم به سمت عمر عبور مى کرد تا به جلوى او رسید . پس به تحیّت خلافت ، تحیّتش گفت . عمر پرسید: تو کیستى؟ گفت: مردى نصرانى ام . من امرء القیس پسر عدىّ کلبى ام . عمر ، وى را نشناخت . پس مردى به عمر گفت: این کسى است که در جاهلیت ، قبیله بکر بن وائل را غارت کرده است . عمر گفت: چه مى خواهى؟ گفت: مى خواهم مسلمان شوم . عمر ، اسلام را بر او عرضه کرد و او هم پذیرفت . سپس برایش نیزه اى خواست و پرچمى بر آن به نشانه فرمان روایى اش بر مسلمانان قوم قضاعه آویخت . پیرمرد بازگشت و پرچم ، بالاى سرش در اهتزاز بود . تا آن زمان ندیده بودم مردى نماز نخوانده ، بر گروهى از مسلمانان ، امیر شود . على علیه السلام و پسرانش برخاستند و رفتند تا به او رسیدند . پس [على علیه السلام] به او گفت: من على بن ابى طالب ، پسر عموى پیامبر خدایم و این دو ، پسران من از دختر پیامبر خدایند و ما دوست داریم داماد تو شویم . امرء القیس گفت: اى على! محیّاه دختر امرء القیس را به ازدواج تو درآوردم ؛ و اى حسن! سلمى دختر امرء القیس را به ازدواج تو درآوردم ؛ و اى حسین! رباب دختر امرء القیس را به ازدواج تو درآوردم[۱۱]».
همسران امام علیه السلام در هنگام شهادتش : اُمامه، اُمّ البنین ، اسماء بنت عمیس و لیلى بنت مسعود بودند[۱۲].
به نقل از پایگاه دانشنامه اسلامی

پی‌نوشت:
1. روضة الواعظین : ص ۱۶۸ ، کتاب سلیم بن قیس : ج ۲ ص ۸۷۰ ح ۴۸ وراجع علل الشرائع : ص ۱۸۸ ح ۲
2. الطبقات الکبرى : ج ۳ ص ۲۰ ، تاریخ الطبری : ج ۵ ص ۱۵۴
3. الطبقات الکبرى : ج۸ ص۲۸۲ ، تهذیب الکمال : ج۳۵ ص۱۲۷ الرقم ۷۷۸۴ ، تاریخ الطبری : ج ۳ ص ۴۲۶ ، مروج الذهب: ج ۳ ص ۷۳ ، اُسد الغابة : ج ۷ ص ۱۳ الرقم ۶۷۱۳ ، الاستیعاب : ج ۴ ص ۳۴۸ الرقم ۳۲۶۴ ، الإصابة : ج ۸ ص ۱۵ الرقم ۱۰۸۰۹
4. تاریخ موالید الأئمّة علیهم السلام : ص ۱۷۲ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۳ ص ۳۰۵ .
5. محمدی ری شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین (ع)، ج1، ص153
6. سر السلسلة العلویه: 81؛ عمدة الطالب: 353.
7. تاریخ دمشق 323:54؛ سیر اعلام النبلاء 110:4؛ المنتظم 228:6؛ عمدة القاری 187:16؛ ذخائر العقبی: 117؛ عون المعبود 59:1؛ الریاض النضرة 297:1؛ سِمط النجوم العوالی 73:3.
8. الخرائج و الجرائح، ج۲، ص۵۸۹تا۵۹۳.
9. شهرستانی، سیدعلی، نام خلفا بر فرزندان امامان (علیهم السّلام) (بن مایه ها، پیراهه ها)، 1390ش.
10 شهرستانی، سیدعلی، نام خلفا بر فرزندان امامان (علیهم السّلام) (بن مایه ها، پیراهه ها)، 1390ش.
11. الإصابة : ج ۱ ص ۳۵۵ الرقم ۴۸۷
12. تاریخ موالید الأئمّة علیهم السلام : ص ۱۷۲ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۳ ص ۳۰۵

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد