اوامر امتحانی پروردگار چون حکم کشته شدن اسماعیل علیه السلام یا اثبات کشته شدن او در مرحله اول به دست حضرت ابراهیم علیه السلام آیا هر دو عدالت است، یا یکی عدالت و دیگری ظلم؟ لابد هر دو عدالت است، و حکمت آن، بیرون آوردن نیت های درونی مکلف و شکوفاسازی استعدادهای اوست.
در مورد شفاعت نیز خواهیم گفت: ممکن است خداوند مقدر کرده باشد همه افراد با ایمان را نجات دهد، ولی در ظاهر احکامی را مقرر و بر مخالفت آنها کیفرهایی معین کرده تا کافران به وسیله کفر خود هلاک و مؤمنان به واسطه پیروی و اطاعت به درجات بالا ترفیع یافته و گنه کاران به واسطه شفاعت بر کشتی نجات سوار و از پاره ای عقاب ها رهایی یابند و بعضی دیگر از کیفر ها را چونان هول و وحشت برزخ، دلهره و دلواپسی قیامت بچشند و آن را لمس کنند. پس هم حکم اول، یعنی تشریع کیفر بر پایه عدالت بوده و هم حکم دوم یعنی برداشتن مجازات عادلانه و عاقلانه است.
شفاعت از قبیل نقض و شکستن حکم اول و همچنین از باب شکستن مجازات و عقوبت نیست، بلکه شفاعت نسبت به حکم عقوبت و مجازات جنبه سیطره و حکومت دارد؛ یعنی نافرمانی کننده را از شمول مجازات بیرون می آورد و مشمول رحمت، احسان، عفو، فضل و کرم می سازد، که در این امر قهرا به شفیع نیز احترام گذاشته شده است.
حاصل این که تبدلی در شفاعت شده پدید می آید تا به برکت آن تحول از استحقاق عذاب رها شده و به شایستگی ثواب برسد و حریم قانون جزا محفوظ بماند .
آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 5 (معاد در قرآن)