اجمالی : خواندن ترجمه قرآن هم ثواب دارد. اما برای ختم و هدیه به اموات نمی توان به ترجمه اکتفا کرد. چون ترجمه و تفسیر نمی تواند همه عظمت قران را نشان دهد. تفصیلی: خواندن قرآن به زبان فارسی به این معنا که انسان ترجمه قرآن را بخواند، نه تنها اشکال ندارد، بلکه چه بسا در مواردی نیز ترجیح دارد. اینکه انسان معنای آیات قرآن را به خوبی درک کند تا بتواند هر چه بهتر و بیش تر از آن برای بهتر زیستن بهره گیرد، بسیار شایسته و ارزشمند است. اصولا هدف اساسی نزول آیات برای همین است. اگر به قرائت قرآن نیز تاکید شده، برای رسیدن به فهم آیات قرآن و به کار گیری آن در زندگی است. قرآن برای آن نازل نشده که در کنج خانه ها گذاشته شده یا صرفا از رو خوانده شود. بلکه قرآن کتاب هدایت و برنامه زندگی سالم و خوشبخت است. این هدف زمانی محقق می شود که انسان معنا و حتی تفسیر آیات را درک نماید. بنابراین خواندن آن به لفظ عربی که نازل شده ،مانع از خواندن ترجمه آن و فهم و تدبر در آیات آن نیست.حتی برای فهم بهتر آیات بهتر است که انسان زبان عربی و یا قواعد آن را یاد گیرد. در هر حال این آیات به زبان عربی نازل شده و خداوند فرموده است برای تدبر و تعقل در آیات آن را به زبان عربی نازل کردیم. «إِنَّا أَنْزَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ (1)؛ همانا ما آن را قرآنی عربی نازل کرده ایم شاید تعقل کنید.
البته ثواب عربی خواندن قرآن بسیار بیش تر می تواند باشد و اینکه در قرآن یا روایات توصیه به قرائت قرآن شده، منظور قرائت الفاظ قرآن به صورت عربی می باشد که این امر دلائل مختلفی دارد.
اولا: به این خاطر که قرآن بر مردمی نازل شد که عرب زبان بودند و قرآن را به لفظ خود می فهمیدند.
دوم: جهت ایجاد زبانی مشترک میان همه پیروان اسلام و در واقع فراهم سازی وحدت و پیوند بین المللی دینی.
سوم: روح و محتوای هر پیام و سخنی در قالب زبان خاصی که در آن ریخته شده، عمیق تر و درک می شود تا زمانی که به زبان های دیگر برگردانده شود. قرآن که دارای مضامین بسیار بلند و عالی است، هرگز قابل ترجمه دقیق و کامل به زبان دیگر نیست. شاید بتوان گفت که اکثر ترجمه های قرآن نارسا و در موارد متعددی دارای غلط می باشد. به عنوان مثال از سوره حمد نام می بریم که هیچ ترجمه ای که بتواند تمام مفاهیم آن را به زبان دیگر بیان کند، نیست. حتی تنها کلمه الله، هیچ معادلی در زبان دیگر ندارد و مثلا کلمه خدا در زبان فارسی معادل معنای الله نمی باشد.
چهار: کلمات و الفاظ قرآن کلمات خدا و وحی است. یعنی کلماتی که به وسیله فرشته وحی بر پیامبر(ص) نازل شده، از این جهت این الفاظ و کلمات برای مسلمانان از تقدس ویژه ای برخوردار است. به همین خاطر سعی مسلمانان بر حفظ و خواندن این کتاب به زبان اصلی خود می باشد. در برخی روایات آمده قرآن را به گونه ای بخوان که گویا خدا با تو دارد سخن می گوید و بر تو نازل کرده است.
همچنین شاید یکی از علت های تاکید به قرائت قرآن به زبان عربی حفظ آن از تحریف و دستبرد انسان ها است یعنی همان کاری که در ادیان دیگر واقع شد. اما یکی از علت های محفوظ ماندن قرآن تأکیداتی است که به خواندن و حفظ قرآن به زبان عربی شده است.
پی نوشت:
1. یوسف(12)آیه2.