ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
همزمان با اقدام مثبت حذف شرط پرهزینه برای فیلمسازان فیلم اولی، فرآیند تازه‌ای طراحی و اجرا شده که اگر ابهامات و اشکالاتش رفع شود، می‌تواند مسیر فیلمسازان تازه نفس را هموار سازد اما اگر بدون رفع این اشکالات به اجرا گذاشته شود، یک تیغ دو دم است که می‌تواند چالش‌های تازه‌ای را در پی داشته باشد.
به گزارش «تابناک»؛ ورود به سینمای حرفه‌ای و ساخت فیلم بلند داستانی در ایران مسیر پیچیده‌ای دارد که نخستین گام در این مسیر دریافت پروانه ساخت نخستین فیلم سینمایی است. از گذشته دور تاکنون این سیاست در دستورکار سازمان سینمایی بود که یک کارگردان فیلم اولی می‌بایست با یک تهیه کننده باسابقه همراه شود و فیلمش را بسازد. این سیاست در این راستا بود که هم تجربه تهیه کننده به کارگردان کمک کند تا فیلم حرفه‌ای تولید شود و هم ارتباطات تهیه کننده باسابقه منجر به حذف عوامل حرفه‌ای در مقابل و پشت دوربین شود.
با این حال در سال‌های اخیر، این موضوع به سدی برای فیلمسازان جوان تبدیل شده، چرا که تهیه کنندگان لزوماً بنای همکاری با هر استعدادی ندارند و در عین حال برخی از تهیه کنندگان طلب دستمزدهای سنگین از فیلمسازان جوان می‌کردند و این برای فیلمسازان جوان که اغلب به سختی منابع مالی فیلم اولشان را تامین می‌کنند، یک سنگ بزرگ در مسیرشان بود. تهیه کننده از این فرصت استفاده می‌کرد و نزدیکانش را به عوامل فیلم به کارگردان تحمیل می‌کرد یا برای کوتاه شدن زمان پروژه‌ای که ریالی در آن سرمایه گذاری نکرده بود نیز فشار می‌آورد. از قضا آن موضوع انتقال تجربه نیز لزوماً اتفاق نمی‌افتاد و برخی تهیه کننده‌ها حضور بسیار کمرنگی در طول پروژه داشتند.
اکنون این رویه حذف شده که اقدام بسیار مثبتی از سوی سازمان سینمایی است اما در عوض رویه‌ای تحت عنوان تاییدصلاحیت کارگردانان سینما در قالب «باشگاه فیلم اولی‌ها» به راه افتاده که مسئولیت آن به بنیاد فارابی واگذار شده است. برای این منظور دستورالعملی منتشر شده و عمده ابهامات و اشکالات پیرامون این دستورالعمل است. پرسش نخست اینکه آیا سازمان سینمایی ظرفیت قانونی صدور دستورالعمل را دارد یا باید این دستورالعمل همچون دیگر دستورالعمل‌های دولتی توسط هیات وزیران به تصویب برسد؟ اگر پاسخ به این پرسش منفی باشد، این دستورالعمل با یک شکایت ساده در دیوان عدالت اداری قابلیت ابطال دارد.
همچنین بر فرض رفع مشکل فوق الاشاره، در این آیین نامه یا دستورالعمل ابهاماتی وجود دارد که می‌بایست شفاف شود. در این آیین نامه 150 امتیاز در نظر گرفته شده که 35 امتیاز برای سوابق فعالیت‌های حرفه‌ای، 30 امتیاز برای سوابق فعالیت‌های مدیریتی و فرهنگی، 25 امتیاز برای سوابق آموزشی و 60 امتیاز نمونه آثار تولیدی است که کسب 100 امتیاز از این 150 امتیاز برای دریافت مجوز ساخت فیلم اول ضروری است.
ابهام در اینجاست که مشخص نشده دقیقاً چه سوابق آموزشی چه امتیازی دارد. مثلاً برخورداری از مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد مرتبط با سینما چند امتیاز دارد یا مدرک غیرمرتبط چند امتیاز دارد و یا مدارک آموزشگاه‌های سینمایی از جمله انجمن سینمای جوان چند امتیاز دارد؟ همچنین مشخص نیست منظور از فعالیت حرفه‌ای دقیقاً چیست؟ اگر منظور حضور در میان عوامل فیلم است، دقیقاً دستیاری کارگردان، بازیگری، منشی صحنه، فیلمبرداری هرکدام چند امتیاز دارد و ترکیب آنها چند امتیاز دارد؟ مشخص نیست چه سوابق مدیریتی و فرهنگی امتیاز محسوب می‌شود و آیا مثلاً سابقه ترجمه کتاب غیرمرتبط با سینما یا مثلاً مدیرکلی دفتر موسیقی سابقه مرتبط محسوب می‌شود و چند امتیاز دارد؟ همچنین مشخص نیست تولید فیلم کوتاه یا مستند چند امتیاز دارد و چه تعداد از آنها شامل چند امتیاز می‌شود و با چند اثر و چه کیفیتی می‌توان 60 امتیاز این بخش را به دست آورد؟
این عدم شفافیت در آیین نامه و اشخاصی که مامور بررسی سوابق شده‌اند، ظرفیت بالقوه سلیقه‌گرایی را فراهم آورده، هرچند چنین نیتی وجود نداشته باشد و چنین رویه‌ای در پیش گرفته نشود. این بخش‌ها در این آیین نامه نیاز به شفاف سازی دارد تا هر متقاضی پیش از درخواست بتواند امضای تقریبی خود را محاسبه کند و اگر امتیازش حتی نزدیک به 100 امتیاز نیست، اساسا ثبت نام نکند. فراموش نکنیم بخش مهمی از شفافیت، پیش بینی پذیری است و این اقدام به پیش بینی پذیری منجر خواهد شد.
اشکال مهم این اساس نامه نیز به ماده 11 است که تاکید دارد: «صلاحیت حرفه‌ای کارگردانی سینما، 2 ساله می‌باشد و در این مدت نیاز به تمدید نخواهد داشت مگر آن که بر اساس حکم قضایی یا رای هیات داوری خانه سینما و یا کمیته اخلاق حرفه‌ای سازمان امور سینمایی و سمعی بصری لغو یا معلق اعلام گردد. همچنین تمدید مجدد آن بعد از 2 سال با درخواست متقاضی و موافقت شورا امکان پذیر است.» اینجا چنین پرسشی پیش می‌آید که صلاحیت حرفه‌ای موضوعی است که تاریخ انقضاء داشته باشد؟
کسوت هنرمندی شبیه به مناصب اداری نیست که بتوان سلب کرد و شخص یا هنرمند است یا هنرمند نیست. در قوانین جاری تنها می‌توان به فیلمساز مطابق با مقررات برای یک فیلمنامه مشخص پروانه ساخت نداد و تنها بر اساس احکام قطعی قضایی یک شخص به عنوان مجازات تکمیلی می‌توان از فعالیتی برای دوره زمانی مشخصی منع کرد. بنابراین مدت زمان تعیین شده برخلاف این ضوابط واضح است و انتظار می‌رود از این آیین نامه حذف شود.
