از تبار اسفناج است، پهن و سبز با ریشهٔ غده‌ای و سرخ. ریشه‌اش لبوی داغ روزهای زمستانی است و برگ‌های بزرگ و تیره‌‌اش در میان سبزی‌ها خواهان کمی دارد که علتش چیزی نیست جز بی‌اطلاعی از خواص آن.

اما حالا که کمبود ویتامین‌ها و نیاز بدن‌مان به تغذیهٔ سالم بیشتر شده است، زمان آن رسیده  که در سبد غذایی‌مان، جایی برای برگ چغندر باز کنیم و از خواص فوق العاده‌اش استفاده کنیم. در این یادداشت از خواص برگ چغندر بیشتر با هم می‌خوانیم.

درمان کم خونی

کمبود آهن علائمی دارد که با بسیاری از آن‌ها آشنا هستیم. از جمله: احساس خستگی، ضعف و بی‌حالی، پایین بودن دمای بدن، عدم تمرکز، رنگ پریدگی، ریزش شدید مو، احساس گیجی و منگی و سردردهای زیاد.
برگ چغندر به دلیل داشتن آهن فراوان، می‌تواند کمک مؤثری در رفع این علائم داشته باشد.

تامین کلسیم بدن

کلسیم یکی از مهم‌ترین مواد مغذی در بدن است و کمبود آن در بدن باعث پوکی استخوان می‌شود. برگ چغندر دارای ویتامین کا و کلسیم است که می‌تواند به تامین بخشی از کلسیم مورد نیاز بدن کمک کند.

جلوگیری از سرطان

برگ چغندر به دلیل سرشار بودن از آنتی اکسیدان، مانع از رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی می‌شود.

تامین ویتامین c

ویتامینc مورد نیاز بدن را بیشتر از طریق مصرف میوه‌ها و سبزیجات می‌توان تامین کرد. برگ چغندر، منبع غنی ویتامین c است که در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مؤثر است.

لاغری

فیبر بسیار این گیاه و کالری پایین آن، کمک زیادی به لاغری می‌کند. همچنین ورزشکاران و افرادی که دارای منع غذایی هستند می‌توانند به عنوان یک جایگزین غذایی ارزشمند، به راحتی از آن استفاده کنند.1

ضدپیری

از خواص برگ چغندر می‌توان به کم کالری بودن آن اشاره کرد. به گونه‌ای که هر ۱۰۰ گرم برگ چغندر معادل ۱۹ کالری است.

برگ چغندر سرشار از ویتامین C. است. به طوری که با مصرف ۱۰۰ گرم از برگ چغندر می‌توان به ۳۳ درصد ویتامین C. مورد نیاز دست یافت.

سلامت قلب

از خواص برگ چغندر باید به محافظت از قلب اشاره کرد. چون التهاب را کاهش می‌دهد. ضمن اینکه با کاهش التهاب می‌تواند احتمال سکته و بیماری قلبی- عروقی را کاهش دهد.

کمک به بیماران دیابتی

نقش مهمی در تنظیم قند خون دارد. برای درمان دیابت مقدماتی بسیار کارساز است.

فلاوانوئید‌های موجود در برگ چغندر، از فعالیت آنزیمی آلفا-گلوکوزیدار ممانعت می‌کنند.

هضم بهتر غذا

چغندر با دفع سموم بدن، التهاب دستگاه گوارش را از بین می‌برد. برای سم زدایی از بتالائین‌های موجود در برگ چغندر استفاده می‌شود. خاصیت ضدالتهاب و آنتی اکسیدانی چغندر در روده بسیار کارساز است.

کاهش فشار خون

نیترات طبیعی دارد و بعد از هضم به اسید نیتریک مبدل می‌گردد. اسید نیتریک گشادی عروق را به همراه دارد.

این موارد منجر به کاهش فشار خون می‌شود. علاوه بر چغندر، این ویژگی را می‌توان در خواص کرفس، اسفناج، کاهو، شاهی، رازیانه، ترپچه و کلم جستجو کرد.
این نیترات طبیعی در تمام گیاهان نامبرده از خاک تامین می‌گردد.

حفظ استخوان

از خواص برگ چغندر وجود کلسیم و ویتامین کا در آن است. این دو ویتامین برای حفظ و قدرت اسکلت بدن لازم هستند.

برای حفظ سلامت استخوان، جلوگیری از شکستگی و فشردگی مواد معدنی به کلسیم نیاز داریم که ۹۹ درصد آن در استخوان ذخیره می‌گردد.

سلامت مغز

مصرف سبزیجات با بتالائین بالا از بیماری‌های عصبی دژنراتیو و اختلالات اکسیداتیو مربوط به استرس پیش گیری می‌کند و آنتی اکسیدان موجود در چغندر از سلول‌های مغزی در برابر جهش جلوگیری می‌کنند.

احتمال ابتلا به اختلالات مغزی مانند آلزایمر، پارکینسون و رادیکال‌های آزاد را کم می‌کند.

سلامت چشم

کاروتنوئید‌هایی مانند زیازانتین و لوتئین منبع خوبی برای محافظت از بینایی هستند و برگ چغندر دارای این مواد است.2

آب برگ چغندر

برگ‌های چغندر سرشار از مواد مغذی می‌باشند، اگرچه ممکن است شما از خوردن آن‌ها چندان لذت نبرید! چغندر و برگ‌های آن حاوی مقادیر زیادی از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن هستند، اگرچه چغندر بیشتر به شکل پخته شده آن (لبو) مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما گرفتن آب برگ‌های سبز چغندر نیز یکی از روش‌هایی است که می‌توان حداکثر ارزش غذایی از این سبزی را به دست آورد.

آب برگ چغندر سبب سم‌زدایی و پاک‌سازی بدن از مواد زائد شده و در پیشگیری از سرطان مؤثر است. 

کربوهیدرات و فیبر

برگ چغندر حاوی کربوهیدرات می‌باشد. کربوهیدرات‌ها یکی از منابع مهم برای بدن در تأمین انرژی و سوخت می‌باشند. هم‌چنین نقش اساسی در حفظ سلامت روده‌ها و دستگاه گوارش دارند، البته اگر به صورت فیبر وارد بدن شوند. برگ چغندر حاوی فیبر نیز می‌باشد.

مواد معدنی

برگ چغندر حاوی مقداری آهن است. آهن از جمله مواد معدنی مورد نیاز بدن می‌باشد که در ساخت گلبول‌های قرمز خون مؤثر است. آهن همچنین به تنظیم رشد سلول‌ها در بدن کمک می‌کند. همچنین برگ‌های چغندر حاوی کلسیم می‌باشند.

کلسیم به سلامت و استحکام دندان‌ها و استخوان کمک می‌کند.

از طرفی کلسیم نقش مهمی در کاهش دردهای قبل از قاعدگی مانند حالت تهوع، سردرد و عصبی شدن دارد. کمبود کلسیم در بدن می‌تواند سبب بالا رفتن فشار خون شود.

برگ‌های چغندر معطر هستند، اگرچه ممکن است عطر حاصل از آن چندان خوشایند شما نباشد. یکی از سبزیجاتی که می‌توان جایگزین چغندر کرد شلغم می‌باشد، برگ‌های سبز شلغم تقریباً همان خاصیت برگ‌های چغندر را دارا می‌باشند، البته اسفناج نیز می‌تواند جایگزین خوبی برای برگ‌های چغندر باشد، با این تفاوت که پخت آن سریع‌تر انجام می‌شود.

نکاتی در مورد برگ چغندر

هرگز آب برگ چغندر را به تنهایی نخورید، بلکه آن را با سایر آب‌میوه‌ها مخلوط کرده و سپس میل کنید.

برگ‌های چغندر را که به رنگ سبز تیره هستند انتخاب کنید و از برگ‌هایی که به رنگ قهوه‌ای درآمده‌اند استفاده نکنید.

اگر می‌خواهید آب برگ چغندر را وارد رژیم غذایی خود کنید، از مقدار کم شروع کرده و سپس به تدریج مصرف آن را زیاد کنید، یعنی در هفته اول به میزان کم و در هفته‌های بعدی به تدریج مصرف آن را زیاد کنید.3

پی نوشت:
1.www.basalam.com
2.www.yjc.ir
3.www.article.tebyan.net