الف ) دعای رزق و روزی
دستورات و دعاهاى خاصى براى طلب رزق و زیاد شدن آن و رفع فقر و ادای قرض وارد شده که ما به بعضى اشاره مى کنیم و شما را به کتاب هاى مفصل که در این باره مطالب عمیق تر و جامع ترى گردآورده اند، ارجاع مى دهیم،(ر. ک: مفاتیح الجنان، حاج شیخ عباس قمى(ره)؛ مفاتیح الحاجات، سید محمد رضا حسینى غیاثى).
1- حضرت رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: « هر که هر روز صد مرتبه این ذکر را بگوید : (لا اله الاّ الله الملکُ الحقُّ المبین) از فقر و وحشت قبر امان یابد و توانگر شود و درهاى بهشت بر وى گشوده شود، (مفاتیح الجنان، ادعیه هر روز) .
2- از دعاهایی که به گفته بسیاری از بزرگان برای حل مشکل تنگی رزق و معیشت تجربه شده این است که هر روز صبح بعد از نماز 110 مرتبه بگویید: «اللهم اغننی بحلالک عن حرامک و بفضلک عمن سواک و بمغفرتک عن عذابک؛ خدایا مرا بوسیله مال حلال از حرام بی‌نیاز کن و با فضل خود از دیگران بی‌نیاز فرما و با آمرزش عفوت از عذابت معاف نما».
3- ذکر آیات 2 و 3 سوره ی مبارکه ی طلاق بعد از نمازهاى واجب : «و مَن یتّق الله یَجعل له مخرجاً، و یَرزقُه من حیثُ لایحتَسِب و من یتوکّل على الله فهو حسَبُه انَّ الله بالغ امره قد جعل الله لکلّ شى ء قدراً ». اساتید اخلاق بر ذکر این آیات بعد از نمازهاى واجب تأکید بسیار دارند و به تجربه آثار شگرفى در این کار نهفته است.
4- دعاى طلب روزى از امام صادق(ع): « اللهمّ انّه لیسَ علمٌ بِموضعِ رزقى و انّما اطلبُهُ…»، (ر. ک:مفاتیح الجنان، تعقیب نماز عشا).
5- تلاوت سوره واقعه در هر شب مخصوصاً در رکعت اول نافله نماز عشاء.
6- سلام کردن به هنگام ورود به منزل: اگر کسى در منزل نبود این گونه سلام بدهد: السّلام علینا من ربِّنا و بعد سوره توحید «قل هو الله احد» را بخواند. نقل شده با این عمل، خداوند برکات خود را بر اهل آن منزل عنایت خواهد نمود.
7- صدقه دادن گرچه به مقدار کم ولی به صورت مداوم.

ب ) دعای سلامتی
در منابع حدیثی و ادعیه دعاها و ذکرهای فراوانی وجود دارد که در آنها توصیه شده است، هر فردی می‌تواند برای سلامتی مادی و معنوی خود و اعضای خانواده‌اش و نیز حفظ اموال از بلاها به خواندن آنها اقدام کند. در این‌جا به نمونه‌هایی اشاره می‌شود و برای آگاهی از سایر دعاها و اذکار به منابع ادعیه مراجعه شود.
1. امام صادق(ع) فرمود: هر کس این دعا را بعد از هر نماز واجب بخواند خودش، خانه‌اش، مالش و فرزندانش محفوظ خواهند بود:
«اجیرُ نَفْسى وَ مالى وَ وُلْدى وَ اهْلى وَ دارى ، وَ کُلَّ ما هُوَ مِنّى ، باللهِ الْواحِدِ الْأَحَدِ الصَّمَدِ، الَّذى لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً احَدٌ، وَ اجیرُ نَفْسى وَ مالى وَ وُلْدى ، وَ کُلَّ ما هُوَ مِنّى ، بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ، وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ اذا وَقَبَ، وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِى الْعُقَدِ، وَ مِنْ شَر حاسِدٍ اذا حَسَدَ، وَ اجیرُ نَفْسى وَ مالى وَ وُلْدى ، وَ کُلَّ ما هُوَ مِنّى بِرَب النَّاسِ، مَلِکِ النَّاسِ، الهِ النَّاسِ، مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاسِ، الَّذى یُوَسْوِس فی صُدُورِ النَّاسِ، مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ، وَ اجیرُ نَفْسى وَ مالى وَ وُلْدى ، وَ کُلَّ ما هُوَ مِنّى ، باللهِ لا الهَ الَّا هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ، لا تَاْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لانَوْمٌ، لَهُ ما فِى السَّمَواتِ وَ ما فِى الْارْضِ، مَنْ ذَا الَّذى یَشْفَعُ عِنْدَهُ الَّا بِاذْنِهِ، یَعْلَمُ ما بَیْنَ ایْدیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ، وَ لایُحیطُونَ بِشَىْ ءٍ مِنْ عِلْمِهِ الَّا بِماشاءَ،
وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَواتِ وَ الْأرْضَ، وَ لایَؤُودُهُ حِفْظُهُما وَ هُوَ الْعَلِىُّ الْعَظیم ».[1]ترجمه: خود، مال، فرزند، خانواده، خانه‌ام و هر آنچه را که از من است به خداى یگانه یکتاى بی‌نیاز می‌سپارم، که نزاده و زاده نشده و براى او هیچ‌گاه شبیه و مانندى نبوده است. خود، مال، فرزندم و هر آنچه از آن من است به پروردگار سپیده‌دم می‌سپارم، از شرّ تمام آنچه آفریده و از شرّ هر موجود شرور، هنگامى که شبانه وارد می‌شود، و از شرّ آنها که با افسون در گره‌ها می‌دمند [و هر تصمیمى را سست می‌کنند] و از شرّ هر حسود هنگامى که حسد می‌ورزد. خود، مال، فرزندم و هر آنچه از آن من است به پروردگار مردم، به مالک و حاکم مردم، به [خدا و] معبود مردم می‌سپارم، از شرّ وسوسه‌گر پنهان کار که درون سینه انسان‌ها وسوسه می‌کند خواه از جنّ باشد یا انسان. خود، مال، فرزند و هر آنچه از من است به خدا می‌سپارم که هیچ معبودى نیست جز خداوند یگانه جاودان، هیچ‌گاه خواب سبک و سنگینى او را فرا نمی‌گیرد، آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن او است، کیست که در نزد او جز به فرمان او شفاعت کند؟! آنچه در پیش روى آنها (بندگان) و پشت سرشان است می‌داند، و کسى از علم او آگاه نمی‌گردد جز به مقدارى که او بخواهد، تخت (حکومت) او آسمان‌ها و زمین را در برگرفته و نگاه‌دارى آن‌دو، او را خسته نمی‌کند و بلندى مقام و عظمت از آن او است.
2. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «هر کس از شما پس از نماز سى مرتبه بگوید: “سُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ للهِ وَ لا الهَ الَّا اللهُ وَ اللهُ اکْبَرُ”، از وى دفع می‌شود: سوختن، غرق شدن، فرود آمدن خانه، افتادن در چاه، حمله درندگان، مرگ‌هاى فجیع و هر بلاى دیگرى که در آن روز از آسمان فرود آید».[2]3. امام صادق(ع) فرمودند: «کسى که به بستر خواب رود و یازده بار سوره توحید را بخواند، خداوند او را در خانه‌اش و خانه‌هاى اطرافش حفظ می‌نماید».[3]4. در «صحیفه سجادیه» نیز درباره موضوع مطرح شده آمده است: دعای بیستم و چهارم برای پدر و مادر، دعای بیست و پنجم برای فرزندان.
5. همچنین خواندن دعاهایی که در قرآن آمده، و از جهت محتوایی با اعضای خانواده مرتبط است، پسندیده است؛ مانند: «رَبِّ نَجِّنی وَ أَهْلی مِمَّا یَعْمَلُون»؛[4] پروردگارا! مرا و اهل مرا از آنچه انجام می‌دهند رهایى بخش.
گفتنی است؛ خواندن دعا براى سلامتی و رفع بیماری‌ها و خطرات و بلاها هرگاه از روى خلوص نیّت و ایمان انجام شود به یقین مؤثّر است؛ ولى این به آن معنا نیست که از مراجعه به طبیب و مصرف دارو و برنامه‌ریزی و محکم‌کاری در امور زندگی خوددارى کنیم، بلکه علاوه بر راه‌هاى معمول در میان عقلا، از دعا نیز کمک بگیریم. [1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 2، ص 549، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. طوسی، محمد بن حسن ، تهذیب الاحکام، ج 2، ص 107، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[3]. شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 128، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق.
[4]. شعراء، 169.

ج ) دعای برای حفظ ایمان و تقوی
دعا در تقویت ایمان اثر دارد اما کافی نیست. ایمان محصول علم و عمل انسان است و عوامل فروانی در آن تاثیر گذار است. امادر پاسخ به دعاهای زیر توجه کنید .
1. ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هدیتنا و هب لنا من لدنا رحمه انک انت الوهاب .
2.اللهم انی اسالک ایمانا تباشر به قلب و یقینا حتی اعلم انه لن یصیبنی الا ما کتب لی و رضنی من العیش بما قسمت لی . ( مناجات ابو حمزه ثمالی )
3. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَلِّغْ بِإِیمَانِی أَکْمَلَ الْإِیمَانِ ، وَ اجْعَلْ یَقِینِی أَفْضَلَ الْیَقِینِ، وَ انْتَهِ بِنِیَّتِی إِلَى أَحْسَنِ النِّیَّاتِ، وَ بِعَمَلِی إِلَى أَحْسَنِ الْأَعْمَالِ. ( دعای مکارم الاخلاق )
4. رب زدنی علما و عملا و الحقنی بالصالحین .
5. رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ ( آل عمران / 193 )
6. رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ تَوَفَّنا مُسْلِمین ( اعراف / 126 )
7. رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرینَ ( بقره / 250 )
7. رَبَّنَا اغْفِرْ لی وَ لِوالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسابُ ( ابراهیم / 41 )
« دعای مخصوص حفظ ایمان در آخرالزمان »
روزی امام صادق علیه السلام فرمود:
« به زودی شبهه‌ها شما را احاطه می‌کند و شما بدون پیشوای هدایت می‌مانید. از آن شبهات کسی نجات نمی یابد(بر دین پابرجا نمی‌ماند) مگر کسی که دعا کند و دعای غریق را بخواند.»
عبدالله بن سنان سئوال کرد: « دعای غریق چگونه است؟ »
امام فرمود: « یا الله یا رحمن یا رحیم، یا مقلّب القلوب، ثبت قلبی علی دینک»
(ای تغییردهنده‌ی قلب‌ها، قلب مرا بر دین خودت تثبیت کن.)
عبدالله بن سنان چنین خواند:« یا مقلب القلوب و الابصار ثبّت قلبی علی دینک.»
امام فرمود:« خداوند مقلّب القلوب و الابصار هست، ولی دقیقا آنچه را من می‌گویم بگو:
یا مقلب القلوب
و چیزی بیش از آن نگو… ( بحارالانوار، 52 / 148،حدیث 73 )

د ) دعای برای عاقبت به خیری
در زمینه عاقبت به خیری گفتنی است بدون شک هیچ عملی مانند انجام واجبات الهی و عمل به تکالیف خدایی در حسن عاقبت موثر نمی باشد همان طوری که مهمترین عامل در بد عاقبتی ارتکاب محرمات الهی و انجام گناهان است. عاقبت به خیرى همان تامین سعادت آخرت است و هر کارى که انسان خالصانه براى سعادت آخرت انجام دهد تامین کننده آن است. هر اندازه انسان در برابر پروردگار خاضع تر باشد محبوب تر است و در تأمین سعادت اخروی و تضمین عاقبت بخیری او مؤثرتر است .
دعاهای ذیل برای عاقبت بخیری و جلوگیری از بد عاقبتی مفید و موثر است :
1- ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الآخره حسنه و قنا عذاب النار
2- ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هدیتنا و هب لنا من لدنک رحمه انک انت الوهاب
3- اللهم اجعل عواقب امورنا خیرا
4- اللهم اختم لنا بالخیر و السعاده و ارزقنا خیر الدنیا و الآخره
5- الهی لا تکلنی الی نفسی طرفه عینا ابدا