راهکارهای پیشنهادی برای کنترل و کاهش افت تحصیلی

مجموعه راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت مدرسه جهت کاهش افت تحصیلی دانش آموزان

ـ مدیر یک مجموعه ، مهم ترین فرد در شکل گیری هر نوع برنامه ی آموزشی در حوزه ی مدیریت خویش است . تحقیقات گذشته نشان می دهد که حمایت مدیر بیشترین نقش را در ایجاد و پیشرفت برنامه های مدرسه دارد . مدیر می تواند نقش خود را با رهبری ، مشورت و سامان دهی فعالیت ها در پیش برد برنامه های مدرسه ایفا نماید .

این نقش در سه حیطه ی خانواده ، معلمان و دانش آموزان قابل پیگیری است که ذیلاً به آن اشاره می شود .

 

حیطه ی خانواده

پیش بینی برنامه ی آموزشی ویژه ی والدین با استفاده از افراد متخصص شامل :

1- آشنایی با ویژگی های دوران نوجوانی

2- تصحیح مهارت های ارتباطی در منزل

3- آموزش شیوه های نظارتی والدین در اجرای برنامه های درسی ارائه شده از طرف والدین

4- آسیب شناسی مشکلات تحصیلی دانش آموزان از دیدگاه والدین

5- آموزش مهارت های حل مسئله

 

 

حیطه ی معلّمان

جلب مشارکت معلّمان در اجرا برناه های پیش گیری از افت تحصیلی به شوه های زیر :

1- آسیب شناسی مشکلات تحصیلی از دیدگاه معلّمان (کلاس به کلاس)

2- دریافت راهکارهای پیشنهادی همکاران و نقد و بررسی آن ها

3- فعال و هدف مند کردن گروه های درسی مدرسه در راستای ارائه ی شیوه های نوین تدریس

4- آشنا نمودن معلمان با شیوه های صحیح ارتباطی در کلاس درس

5- برگزاری کارگاه های آموزشی فنون تدریس ، کنترل کلاس و شیوه های ارزش یابی در جلسات شورای دبیران

6- تعامل و همکاری با معلمان در اجرای برنامه های آموزشی

7- تشویق و تقدیر از دبیرانی که شرایط پیشرفت دانش آموزان ضعیف را فراهم می آورند .

 

 

حیطه ی دانش آموزان

1- تشکیل دوره های آموزشی مهارت های تحصیلی (مدیریت زمان ، روش های مطالعه ، روش های ایجاد انگیزه ، اضطراب امتحان)

2- نظرخواهی از دانش آموزان جهت ارائه راهکارهای پیشگیری از افت تحصیلی

3- جلب همکاری دانش آموزان و ایجاد شور و نشاط در محیط مدرسه

4- تشکیل کمیته های علمی مختلف در مدرسه متشکّل از دانش آموزان ضعیف و مستعد

5- تأمین آرامش روانی دانش آموزان قبل و هنگام برگزاری امتحان

6- تشکیل کلاس های فوق برنامه و جبرانی برای دانش آموزانی که پایه تحصیلی قبلی شان ضعیف است . (قبل از شروع رسمی مدارس)

7- تشویق دانش آموزانی که پیشرفت تحصیلی داشته اند در حضور والدین ، هم کلاسی ها و دبیران

8- مشارکت دادن دانش آموزان در طراحی و تدوین برنامه های آموزشی

 

 

راهکارهای پیشنهادی به معاونان مدارس

معاون یک مجموعه ، مهم ترین عضو مدرسه پس از مدیر است . او به عنوان مجری و هدایت کننده ی برنامه های آموزشی و انضباطی مدرسه ، در ارتباط مستقیم با دانش آموزان ، خانواده ها و دبیران می باشد که می تواند در نظارت بر اجرای برنامه ها و جلب مشارکت اعضای مدرسه ، نقش میانی و مهمی را ایفا نماید .

در همین راستا راهکارهای پیشنهادی جهت جلب مشارکت عوامل مدرسه ، خانواده و دانش آموز ارائه گردیده است .

1- حضور فعال در جلسات انجمن اولیا و مربیان ، شورای معلمان و تشکّل های دانش آموزی

2- ارائه اطلاعات به موقع در مورد آیین نامه های مهم آموزشی و انضباطی به دانش آموزان و خانواده ها و نصب موارد مهم در تابلوی ویژه ی دانش آموزان

3- جلب مشارکت دانش آموزان درا یجاد نظم و انضباط مدرسه

4- آسیب شناسی غیبت ها و تأخیرهای متوالی دانش آموزان با همکاری مشاور مدرسه

5- شناسایی مشکلات خانوادگی دانش آموزان و ارجاع موارد به مشاور مدرسه

6- برگزاری جلسات گروهی آموزشی و مشاوره ای با همکاری مشاور مدرسه

7- ارزیابی عملکرد معلمان و شناسایی نقاط قوّت و ضعف آن ها و پیگیری مشکلات مربوط در جهت ارتقا و بهبود عملکرد آنان

8- حضور در جلسات منطقه ای معاونان مدارس و تبادل تجارب مفید و سازنده

9- شرکت در دوره های آموزشی ارتباط موثر و پیشگیری از افت تحصیلی

10-  ایجاد هماهنگی بین دانش آموز ، معلم و والدین در جهت بهبودی وضعیت تحصیلی

11- نظارت بر کمیته های علمی دانش آموزان در مدارس

12- ارائه طرح های ابتکاری به مدیریت مدرسه جهت پیشگیری از افت تحصیلی

13- همکاری با انجمن اولیا و مربیان و کارشناسی بهداشت و تغذیه و جلب مشارکت آنان در راستای سلامت جسمانی و بهبود تغذیه ی دانش آموزانی که نیاز به توجه ویژه دارند .

 

 

راهکارهای پیشنهادی به معلمان

مدرسه ی بدون معلم نه تنها مدرسه نیست بلکه به یک محل تجمع دانش آموزی یا سرپناه موقت تبدیل می شود و وقوع هرگونه یادگیری در آن اتفاقی و تصادفی خواهد بود . بنابراین ، بدیهی است از همان شروع به کار مدارس ، معلم نقش کلیدی در مدرسه دارد . پشتیبانی و مشارکت معلم در هر نوع برنامه ی مربوط به دانش آموز حیاتی است . برنامه های پیشگیری از افت تحصیلی نیز این قاعده مستثنی نیست . معلم می تواند با همکاری سایر عوامل مدرسه نقش تسهیل گری بسیار مهمی را به عهده گیرد و موفقیت برنامه های تحصیلی منوط به همکاری مستقیم معلم می باشد . بدین منظور راهکارهای اجرایی ذیل جهت استفاده ی همکاران محترم پیشنهاد می گردد :

1- تهیه ی هدف های کلی و رفتاری هر درس (طرح درس) و ارائه بهدانش آموز قبل از حضور در کلاس و تدریس ، جهت آمادگی دانش آموزان

2- تشکیل کارگروه علمی کلاسی متشکّل از دانش آزموان مستعد و ضعیف و نظارت بر فعالیت آنان

3- آشنایی با فنون مختلف تدریس

4-  استفاده از اصول روان شناسی و مشاوره قبل از شروع تدریس جهت ایجاد انگیزه در دانش آموزان

5- استفاده از وسایل کمک آموزشی جهت ملموس و عینی کردن مطالب درسی

6- نقد و بررسی و دریافت پیشنهادها از دانش آموزان در رابطه با نحوه تدریس

7- نوآوری در امر تدریس با مشارکت دانش آموزان و استفاده از روش های فعال تدریس

8- پرهیز از ارائه تکالیف زیاد

9- تشویق دانش آموزانی که پیشرفت تحصیلی داشته اند

10 – ارزشیابی مستمر فردی و گروهی در کلاس درس

 

 

راهکارهای پیشنهادی به مشاور مدرسه

آن چه که مسلّم است ، افت تحصیلی زاییده ی عوامل فردی ، اجتماعی و خانوادگی می باشد . اگر در بررسی علل و عوامل افت تحصیلی ، مشکلات و ناسازگاری دانش آموزان را در نظر نگیریم ، موفقیت چندانی حاصل نمی شود . مشاور مدرسه نقش بسیار حساسی در آسیب شناسی و ارائه ی خدمات تحصیلی ، اجتماعی و عاطفی دانش آموزان دارد . مشاور از طریق حمایت عاطفی از دانش آموز می تواند زمینه ی ارتقای تعاملات بین فردی را بین دانش آموز ، معلم و خانواده ایجاد نماید . در بُعد تحصیلی مشاوران با ارائه ی خدمات مشورتی در زمینه ی برنامه ریزی تحصیلی ، مدیریت زمان ، ایجاد انگیزه ، مهارت های یادگیری به دانش آموزان ، معلمان و والدین می توانند در پیشگیری یا کاهش افت تحصیلی تاثیرگذار باشند . بدین منظور راهکارهای زیر جهت استفاده ی مشاوران پیشنهاد می گردد :

1- آسیب شناسی مشکلات تحصیلی دانش آموزان از طریق نظرخواهی از مدیر ، معاون ، دبیران ، پرونده ی مشاوره ای ، والدین ، اقدام پژوهی و انجام مشاوره ی فردی و گروهی

2- برگزاری کارگاه های تخصصی مهارت های تحصیلی ویژه ی دانش آموزان و معلمان

3- تعامل با معلمان جهت ارائه ی خدمات مشورتی به آنان

4- همکاری با مدیر در تدوین برنامه ی درسی مدرسه

5- تعامل با معاونان و مربیان مدرسه جهت حل مشکلات رفتاری دانش آموزان

6- برگزاری جلسات راهنمایی برای والدین و ارائه ی خدمات تخصصی به آنان

7- انجام مشاوره ی فردی و گروهی با دانش آموزان دارای مشکلات تحصیلی ، خانوادگی و …

8- ارجاع دانش آموزان دارای مشکلات خاص به مراکز مشاوره و افراد ذی صلاح

9- برگزاری جلسات مشترک با دانش آموزان و والدین و بررسی پیشرفت تحصیلی آنان

10 – بحث و تبادل نظر و استفاده از تجارب سایر مشاوران در زمینه ی کنترل و کاهش مشکلات تحصیلی در جلسات ماهانه ی مشاوران

 

 

منبع : کتاب روش های پیش گیری از افت تحصیلی ـ محمد مصطفوی

برچسب‌ها: افت تحصیلی