ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
سبک های یادگیری (Learning Styles) از جمله عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی است که توجه بدان ها می تواند زمینه ای را برای رشد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان فراهم آورد که نتیجه آن ، پیشرفت در مراحل بعدی زندگی از جمله موفقیت در دنیای کار باشد . بر خلاف هوش و استعداد که از جنس توانایی هستند ، سبک یادگیری ، توانایی نیست . در واقع سبک یادگیری به اینکه یادگیرنده چگونه یاد می گیرد اشاره می کند ، نه این که به چه خوبی از عهده یادگیری بر می آید . لذاست که که افراد متناسب با تفاوت های فردی خود در سبک یادگیری ، از سبک های متفاوت جهت یادگیری استفاده می نمایند .
در رابطه با چگونگی مواجهه معلمان با دانش آموزان دارای سبک های یادگیری و تفکر گوناگون ؛ گفته شده که لازم است با هر یک از آنان مطابق با سبک خاص خودش برخورد شود . از آنجا که سبک های یادگیری و تفکر بخشی از شخصیت افراد هستند ، بنابراین به جای سعی در تغییر سبک ها یا نادیده گرفتن آن ها بهتر است معلم بکوشد تا آنجا که امکان دارد شرایط و روش های متنوع مناسب با سبک های مختلف را در آموزش و کلاس داری خود به کار ببندد .
انواع سبک های یادگیری ؛ سبک شناختی ، عاطفی و فیزیولوژی هستند که به صورت نسبتاً ثابت ، نمایانگر چگونگی درک ، کنش و پاسخ به محیط یادگیری است .
سبک های یادگیری شناختی بر پایه روشی که شخص ، موضوع ها را درک می کند ، داده ها را به خاطر می سپارد ، درباره مطالب می اندیشد و مسائل را حل می کند تعریف می شوند . سبک های یادگیری عاطفی دربرگیرنده ویژگی های شخصیتی و هیجانی یادگیرنده مانند پشتکار ، تنها یا با دیگران کار کردن و پذیرش یا رد تقویت کننده های بیرونی است . سبک های یادگیری فیزیولوژی جنبه زیست شناختی دارند و دربرگیرنده واکنش فرد به محیط فیزیکی مؤثر بر یادگیری او هستند ؛ مانند ترجیح دادن مطالعه در شب یا روز .
برای تشخیص سبک یادگیری هر فرد ، ابزارهای متفاوتی وجود دارد . یکی از این ابزارها ، پرسشنامه های خودسنجی هستند که در این نوع پرسشنامه ها ، هر فرد پس از پاسخ دادن به گویه های پرسشنامه می تواند از سبک یادگیری خود ، آگاه شود .
چون سبک های یادگیری شناختی تظاهر شناختی افراد هستند ، در مقایسه با سایر سبک ها کاربرد گسترده تری دارند . سبک های یادگیری شناختی ، دسته بندی مختلفی دارند که البته معروف ترین آن ها سبک یادگیری کلب است . از طرف دیگر یکی از مهم ترین و تأثیرگذار ترین مطالعات در حوزه یادگیری تجربه ای نیز تحقیقات کلب است که پژوهش های بسیاری را در برداشته است .
کلب معتقد است یادگیری در یک چرخه چهار مرحله ای (چرخه یادگیری تجربه ای (Experiential learning cycle)) صورت می گیرد که هر مرحله معرف یک شیوه یادگیری است . این چهار مرحله عبارت اند از :
تجربه عینی و فوری (شیوه یادگیری تجربه عینی (Concrete Experiential)) : افراد در مرحله تجربه عینی شدیداً بر قضاوت های مبتنی بر احساسات خود متکی هستند تا بر یک رویکرد نظام دار نسبت به مسئله یا موقعیت ها . این افراد از طریق مثال های خاصی که در بحث هایی گروهی مطرح می شود ، بهتر یاد می گیرند .
مشاهده و تفکر در مورد آن تجربه (شیوه یادگیری مشاهده تعاملی (Reflective Observition)) : افراد در این مرحله قبل از هر کاری شدیداً بر مشاهده و بررسی دقیق موقعیت ها ، عقاید و مفاهیم از جنبه های مختلف متکی هستند . این افراد روش های سخنرانی و مواد تشریحی و نظری را در فرآیند یادگیری خود ترجیح می دهند .
تدوین فرضیه یا نظریه در مورد آن (شیوه یادگیری مفهوم سازی انتزاعی (Abstract Conceptualization)) : افراد در مرحله مفهوم سازی انتزاعی برای درک مسائل و موقعیت ها بر تفکر منطقی و ارزشیابی خردمندانه تکیه کرده و برای حل مسائل نظریه ارائه می دهند .
آزمون فرضیه در موقعیت عملی (شیوه یادگیری آزمایشگری فعال (Active Experiential)) : افراد در این مرحله با تکیه بر آزمایش و تجربه ، به صورت فعال یاد می گیرند .
رهنمودهای آموزشی برای سبک های یادگیری
در ادامه با توجه به سبک های یادگیری خاص هر فرد ، رهنمودهای آموزشی زیر پیشنهاد می شود :
سبک آزمایشگری فعال
افرادی که در سبک آزمایشگری فعال هستند در شرایط زیر بهترین نتیجه آموزشی را به دست می آورند :
آن ها در فعالیت هایی که تجربیات و فرصت های جدیدی برای یادگیری در آن ها موجود باشد ، موفق هستند .
آن ها خودشان را درگیر کارهایی که اصطلاحاً فعالیت های موقتی زمان حال نامیده می شوند (مثل بازی های تجارتی ، فعالیت های گروهی ، فعالیت های رقابتی و ایفای نقش) می کنند .
این افراد ، افرادی مشهور هستند و در جاهایی که شهرت بیشتری پیدا کنند یا یک مبحث را رهبری نمایند و یا سخنرانی کنند ، بهتر هم می آموزند .
آن ها ایده هایشان را بدون هیچ سیاست و محدودیت رفتاری طراحی و بیان می نمایند و در چنین شرایطی مسلماً بهتر هم یاد می گیرند .
آن ها در کارهایی که خیلی غیر عملی به نظرشان برسد و در عین حال شدیداً آن ها را در عمق و بطن فعالیت درگیر کند ، بهترین کارایی را نشان می دهند .
سبک تفکر تأملی
افراد با سبک تفکر تأملی در شرایط زیر بهترین نتیجه آموزشی را به دست می آورند :
آن ها در فعالیت هایی که به آن ها اجازه مشاهده ، تفکر و هضم اجزای فعالیت داده شود بازدهی بالایی دارند .
آن ها به دلیل اینکه علاقه مند به نگرش اجمالی به فعالیت های پیشین هستند ، به عنوان ناظر کارگروه ، کارایی خوبی نشان می دهند .
آن ها از مشاهده فیلم های ویدیویی برای آموزش ، بهره بالایی می برند
آن ها در فعالیت هایی که زمان کافی برای آماده شدن و تفکر قبل از هر عملیاتی داشته باشند ، بیشترین بازدهی آموزشی را دارند .
آن ها در فعالیت های وابسته به سعی و تلاش زیاد ، خوب وارسی کردن ، آزمایش ها و تحقیق های نیازمند به تلاش زیاد ، موفق هستند و در آن ها بیشتر پیشرفت می کنند .
آن ها در جاهایی که وقت داشته باشند در زمینه آنچه اتفاق افتاده و آنچه قبلا آموخته اند فکر کنند ، بهترین بهره وری و بازدهی را دارند .
آن ها برای تحلیل ها و گزارش های تحلیلی بسیار مناسب اند . همچنین می توانند بدون اعمال فشار و زور ، در وقت تعیین شده به تصمیم گیری نهایی برای خودشان یا دیگران دست یابند .
آن ها برای تغییر دیدگاه های دیگران در یک تجربه آموزنده و ساختاربندی شده منظم ، بسیار مناسب هستند .
سبک مفهوم سازی انتزاعی
مواقعی که افراد با سبک مفهوم سازی انتزاعی از آموزش سود زیادی می برند عبارتند از :
وقتی که آموزش مطالب بر پایه فرضیه ها و الگوها بوده و به طور منظم و خوب دسته بندی شده باشند .
وقتی که آن ها زمان کافی برای ایجاد ارتباط بین ایده های فعلی و وقایع و موقعیت های گذشته داشته باشند .
وقتی آن ها فرصت پرسیدن سوال ، یافتن روش اصلی کار و استدلال های مرتبط با هر اقدامی را داشته باشند .
در جاهایی که هدف مشخص و سازمان یافته موجود باشد .
زمانی که مطالب در چارچوب منطقی و مستدل باشد .
زمانی که بتوانند تحلیل کنند و سپس مشکل را تعمیم دهند .
زمانی که به آن ها ایده های جذاب ازائه شود ؛ حتی اگر این ایده ها مناسب نباشد .
سبک تجربه عینی
مواقعی که افراد با سبک تجربه عینی از آموزش سود زیادی می برند عبارتند از :
جاهایی که ارتباط واضحی بین موضوع و راه حل عملی اش موجود باشد .
جاهایی که به آن ها فنونی تعلیم شود که فایدۀ عملی داشته باشد .
جاهایی که شانس تجربه ، تلاش و امتحان یک تکنیک موجود باشد و آن ها بتوانند بازخورد آموزشی لازم را دریافت کنند .
جاهایی که به آن ها یک مدل قابل تقلید ارائه شود (مثل یک انسان موفق و یا یک فیلم که نشان دهد چگونه یک کار انجام می شود) .
مکان هایی که بلافاصله به آن ها فرصت تجربه کردن بدهد .
مکان هایی که به آن ها مسائل واقعی برای حل آن ارائه شود (مثل کلاس های آموزش بر مبنای حل مسئله)
جاهایی که بتوانند روی موقعیت های عملی متمرکز شوند .
راهبردهای یادگیری با توجه به سبک یادگیری
سعی کنید سبک یادگیری غالب خود را بشناسید و تجربیات یادگیری خود را بیشتر با سبک یادگیری غالبتان متناسب کنید .
سعی کنید در هر چهار حوزه سبک های یادگیری کلب رشد کنید ا هرگاه نتوانستید تجربه یادگیری تان را تغییر دهید بتوانید سبک یادگیری تان را بسته به موضوع و شرایط ، متعادل نمایید .
سعی کنید در هر جلسه تشخیص دهید که نحوه ارائه مطالب از جزئیات به کلیات است یا از کلیات به جزئیات . بدین منظور حین گوش دادن (یک تجربه آموزشی) نسبت به نحوه ارائه مطالب و دسته بندی آن ها در ذهنتان کاملاً آگاه و حساس باشید . به طوری که اگر استادتان در حال تدریس مطلبی به صورت جزء به کل است ، حتما به این شیوه ارائه مطلب موقع آموختن آگاه باشید .
سعی کنید تشخیص دهید برای آموختن هر مطلبی از کدام سبک یادگیری باید بهره ببرید (این مطلب کاملاً به فرد یادگیرنده بستگی دارد) .
هم زمان با کسب این دانش ، (شناسایی سبک یادگیری غالب) شما باید نسبت به روش های استاندارد شرکت و حضور فعال در کلاس ، روش های یادداشت برداری در کلاس و سبک های استاندارد مطالعه یک مطلب ، آگاهی کافی کسب نمایید و این فنون را باهم مقایسه نمایید .
منبع : کتاب مهارت های مطالعه در محیط های آموزشی ویژه مشاورین (انتشارات مؤسسه هدایت فرهیختگان جوان)
برای بازگشت به صفحه قبل « اینجا » کلیک کنید .
برچسب‌ها: مهارت مطالعه
