ترندنیوز مطالب مذهبی+آموزشی+سرگرمی+خبری
در برخی کتب روایی و منابع تاریخی شیعه(1) و اهل سنت(2) پیرامون فروریختن طاق کسری، خاموش شدن آتشکده فارس و برخی حوادث خارق العاده دیگر در شب تولد پیامبر (صل الله علیه و آله) مطالبی نقل شده است.(3)این روایت اگر چه سند ضعیفی دارد ولی جزو روایات متواتری است که در منابع تاریخی و روایی نقل شده و موضوع آن از قطعیات و مسلمات تاریخی است. اما برخی از علماء و بزرگان اسلام از جمله حضرت امام خمینی (قدّس الله نفسه الزکیه) تأویل ها و تفسیرهای عرفانی از این روایت نموده اند. و با توجه به شناختی که ما از مقامات علمی و عرفانی حضرت امام داریم مطالبی را که بیان کرده اند مورد توجه و اعتماد محققین قرار گرفته است.همچنین نزول جبرائیل امین (علیه السلام) بر حضرت زهرا (علیهاالسلام) در مدتی که بعد از رسول خدا(صل الله علیه وآله) زنده بودند و نزول اخبار حوادث آینده به ایشان، از مسلمات تاریخی و حدیثی است اما آنچه از اخبار انقلاب اسلامی به حضرت گفته می شد در منابع روایی و تاریخی صریح بیان نشده است، و حضرت امام هم آن را با قیود «احتمال دارد و شاید» بیان می کنند و تطبیقش با انقلاب اسلامی اشکال جدی هم ندارد و این نوع نگاه در برداشت و تأویل عرفانی و تفسیری حضرت امام خمینی (رحمت الله علیه) دیده می شود.
آنچه لازم است دانسته شود ، این است که مبنای این تأویل و تفسیرها بر اساس فهم بالای مفسّر و مؤوّل از آیات و روایات و با نگاه به سنت ها و قواعد حتمی الهی، و … صورت می گیرد، مانند: سنت یاری و کمک (امداد و نصر ) خدای متعال برای انبیاء، اولیاء، مؤمنین و متقین، و تأیید و تکمیل حرکت و قیام آنها در راه توحید، عدالت، آزادی، کرامت انسان ، و… ؛ و سنت شکست طاغوتیان، مانند: نمرود، فرعون، و کسروی نشینان ایران و… .
پی نوشت:
(1) منابع شیعه: امالی شیخ صدوق ص360 باب ولادة النبی صلی الله علیه وآله وسلم، الخرائج مرحوم قطب راوندی ج2 ص510، کمال الدین و تمام النعمة , جلد۱ , صفحه۱۹۱.
(2) منابع اهل سنت: فتح الباری ج6/ص584، تاریخ مدینة دمشق ج37/ص361، القوانین الفقهیة ج1/ص270، التفسیر الکبیر فخر رازی ج25/ص70، حاشیة العطار علی جمع الجوامع ج2/ص475، الاعتقاد للبیهقی ج1/ص257، دلائل النبوة للأصبهانی ج1/ص134، دلائل النبوة ج1/ص18، تاریخ الطبری ج1/ص459.
(3) اصل روایت در منابع اهل سنت: «وأخرج البیهقی وأبو نعیم والخرائطی فی الهواتف وابن عساکر من طریق أبی أیوب یعلی بن عمران البجلی عن مخزوم بن هانی المخزومی عن ابیه وأتت له مائة وخمسون سنة قال لما کانت اللیلة التی ولد فیها رسول الله صلی الله علیه وسلم ارتجس إیوان کسری وسقطت منه أربعة عشرة شرفة وخمدت نار فارس ولم تخمد قبل ذلک ألف عام وغاضت بحیرة ساوة». الخصائص الکبری سیوطی ج1/ص87.
«شبی که رسول خدا (صل الله علیه و آله) در آن به دنیا آمدند ایوان کسری شکسته شد و چهارده کنگره آن فرو ریخت و آتش فارس خاموش شد که هزار سال قبل از آن خاموش نشده بود و دریاچه ساوه فرو رفت.»
بخشی از متن روایت در منابع شیعی که تقریبا طولانی است: «لَمَّا کَانَتِ اَللَّیْلَةُ اَلَّتِی وُلِدَ فِیهَا رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اِرْتَجَسَ إِیوَانُ کِسْرَى وَ سَقَطَتْ مِنْهُ أَرْبَعَ عَشْرَةَ شرافة [شَرَفَةً] وَ غَاضَتْ بُحَیْرَةُ سَاوَهَ وَ خَمَدَتْ نَارُ فَارِسَ وَ لَمْ تَخْمُدْ قَبْلَ ذَلِکَ أَلْفَ سَنَةٍ وَ رَأَى اَلْمُوبَذَانُ إِبِلاً صِعَاباً تَقُودُ خَیْلاً عِرَاباً قَدْ قَطَعَتِ اَلدِّجْلَةَ وَ اِنْتَشَرَتْ فِی بِلاَدِهَا فَلَمَّا أَصْبَحَ کِسْرَى هَالَهُ مَا رَأَى فَتَصَبَّرَ عَلَیْهَا تَشَجُّعاً ثُمَّ رَأَى أَنْ لاَ یُسِرَّ ذَلِکَ عَنْ وُزَرَائِهِ فَلَبِسَ تَاجَهُ وَ قَعَدَ عَلَى سَرِیرِهِ وَ جَمَعَهُمْ وَ أَخْبَرَهُمْ بِمَا رَأَى فَبَیْنَمَا هُمْ کَذَلِکَ إِذْ وَرَدَ عَلَیْهِ اَلْکِتَابُ بِخُمُودِ نَارِ فَارِسَ …» (کمال الدین و تمام النعمة , جلد۱ , صفحه۱۹۱) «در شب ولادت رسول خدا(صلّى الله علیه و آله)ایوان کسرى لرزید و چهارده کنگره از او ریخت و دریاچه ساوه فرو کشید و آتشکده فارس که هزار سال بود افروخته بود خاموش شد و مؤبدان در خواب دید یک دسته شتران سرکش سواران عربى را میکشانند و از دجله گذشته‌اند و در شهرهاى او پراکنده شدند،چون کسرى شب را بصبح رسانید از آنچه دیده بود ترس داشت ولى خود را بردبار و خونسرد نشان میداد و بنظر آورد که این پیش آمد را از وزیرانش پنهان ندارد،تاج بر سر نهاد و بر تخت خود نشست و آنها را جمع کرد و آنچه را دیده بود بآنها گزارش داد در این میان نامه‌اى رسید که آتشکده فارس خاموش شده اندوه بر اندوهش افزود… .»
آنچه لازم است دانسته شود ، این است که مبنای این تأویل و تفسیرها بر اساس فهم بالای مفسّر و مؤوّل از آیات و روایات و با نگاه به سنت ها و قواعد حتمی الهی، و … صورت می گیرد، مانند: سنت یاری و کمک (امداد و نصر ) خدای متعال برای انبیاء، اولیاء، مؤمنین و متقین، و تأیید و تکمیل حرکت و قیام آنها در راه توحید، عدالت، آزادی، کرامت انسان ، و… ؛ و سنت شکست طاغوتیان، مانند: نمرود، فرعون، و کسروی نشینان ایران و… .
پی نوشت:
(1) منابع شیعه: امالی شیخ صدوق ص360 باب ولادة النبی صلی الله علیه وآله وسلم، الخرائج مرحوم قطب راوندی ج2 ص510، کمال الدین و تمام النعمة , جلد۱ , صفحه۱۹۱.
(2) منابع اهل سنت: فتح الباری ج6/ص584، تاریخ مدینة دمشق ج37/ص361، القوانین الفقهیة ج1/ص270، التفسیر الکبیر فخر رازی ج25/ص70، حاشیة العطار علی جمع الجوامع ج2/ص475، الاعتقاد للبیهقی ج1/ص257، دلائل النبوة للأصبهانی ج1/ص134، دلائل النبوة ج1/ص18، تاریخ الطبری ج1/ص459.
(3) اصل روایت در منابع اهل سنت: «وأخرج البیهقی وأبو نعیم والخرائطی فی الهواتف وابن عساکر من طریق أبی أیوب یعلی بن عمران البجلی عن مخزوم بن هانی المخزومی عن ابیه وأتت له مائة وخمسون سنة قال لما کانت اللیلة التی ولد فیها رسول الله صلی الله علیه وسلم ارتجس إیوان کسری وسقطت منه أربعة عشرة شرفة وخمدت نار فارس ولم تخمد قبل ذلک ألف عام وغاضت بحیرة ساوة». الخصائص الکبری سیوطی ج1/ص87.
«شبی که رسول خدا (صل الله علیه و آله) در آن به دنیا آمدند ایوان کسری شکسته شد و چهارده کنگره آن فرو ریخت و آتش فارس خاموش شد که هزار سال قبل از آن خاموش نشده بود و دریاچه ساوه فرو رفت.»
بخشی از متن روایت در منابع شیعی که تقریبا طولانی است: «لَمَّا کَانَتِ اَللَّیْلَةُ اَلَّتِی وُلِدَ فِیهَا رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اِرْتَجَسَ إِیوَانُ کِسْرَى وَ سَقَطَتْ مِنْهُ أَرْبَعَ عَشْرَةَ شرافة [شَرَفَةً] وَ غَاضَتْ بُحَیْرَةُ سَاوَهَ وَ خَمَدَتْ نَارُ فَارِسَ وَ لَمْ تَخْمُدْ قَبْلَ ذَلِکَ أَلْفَ سَنَةٍ وَ رَأَى اَلْمُوبَذَانُ إِبِلاً صِعَاباً تَقُودُ خَیْلاً عِرَاباً قَدْ قَطَعَتِ اَلدِّجْلَةَ وَ اِنْتَشَرَتْ فِی بِلاَدِهَا فَلَمَّا أَصْبَحَ کِسْرَى هَالَهُ مَا رَأَى فَتَصَبَّرَ عَلَیْهَا تَشَجُّعاً ثُمَّ رَأَى أَنْ لاَ یُسِرَّ ذَلِکَ عَنْ وُزَرَائِهِ فَلَبِسَ تَاجَهُ وَ قَعَدَ عَلَى سَرِیرِهِ وَ جَمَعَهُمْ وَ أَخْبَرَهُمْ بِمَا رَأَى فَبَیْنَمَا هُمْ کَذَلِکَ إِذْ وَرَدَ عَلَیْهِ اَلْکِتَابُ بِخُمُودِ نَارِ فَارِسَ …» (کمال الدین و تمام النعمة , جلد۱ , صفحه۱۹۱) «در شب ولادت رسول خدا(صلّى الله علیه و آله)ایوان کسرى لرزید و چهارده کنگره از او ریخت و دریاچه ساوه فرو کشید و آتشکده فارس که هزار سال بود افروخته بود خاموش شد و مؤبدان در خواب دید یک دسته شتران سرکش سواران عربى را میکشانند و از دجله گذشته‌اند و در شهرهاى او پراکنده شدند،چون کسرى شب را بصبح رسانید از آنچه دیده بود ترس داشت ولى خود را بردبار و خونسرد نشان میداد و بنظر آورد که این پیش آمد را از وزیرانش پنهان ندارد،تاج بر سر نهاد و بر تخت خود نشست و آنها را جمع کرد و آنچه را دیده بود بآنها گزارش داد در این میان نامه‌اى رسید که آتشکده فارس خاموش شده اندوه بر اندوهش افزود… .»
