آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نام دارد از زمان های قدیم مورد استفاده قرار گرفته شده است و از آن برای رفع بیماری های مختلف مصرف می گردد. توانایی شفا دهندگی آقطی سیاه را به زمان بقراط بر می گردد.

آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نام دیگر آن می باشد درختچه ای است با شاخ های خاکستری متمایل به قهوه ای که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد این گیاه در نواحی مرطوب مثل کنار جاده ها یا جنگل ها می روید.برگ های آن سبز رنگ است اگر برگ را بشکنید و مالش دهید بوی بدی می دهد.گل های آن سفید است و در اواخر بهار رشد می کند.میوه آقطی گوشتی و ریز مانند انگور به رنگ سیاه و براق است. قسمت مورد مصرف این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن می باشد. آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان رشد می کند. در گلهای این گیاه آلدرین و مقدار کمی اسانس موجود است. میوه آقطی سیاه دارای کریزان تمین ، مواد قندی ، اسانس، صمغ ، اسید والریانیک و اسید استیک می باشد.

در بیشتر قسمتهای اروپا این گیاه را به خاطرخواص فراوانی که دارد، به عنوان یک گیاه مقدس شناخته می شود.

ترکیبات شیمیایی

پوست این درختچه و برگ آن درای موادی مانند ساو بوسین Sambucine سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می باشد . د گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد . میوه آقطی سیاه درای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والزیانیک و اسید استیک می باشد.

گیاه شناسی آقطی

گیاه آقطی، از تیره هفت کولان است و در شرایط مساعد آب و هوایی، به صورت درختچه ای تا ارتفاع ۱۰ متر رشد می کند و غالبا در کنار جاده ها، حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه دار استان های آذربایجان و همدان می روید. برگ های گیاه آقطی، به شکل بیضی و دندانه دار است. چنان چه برگ های گیاه را بشکنید و مالش دهید، بوی بدی از آن متصاعد خواهد شد. همه قسمت های سبز گیاه، سمی است و گل های آن به رنگ سفید و خوشه ای هستند که در اواخر بهار ظاهر می شوند. میوه آقطی سیاه مانند انگور است و به شکل گوشتی، ریز و به رنگ آبی سیر است. از گیاه آقطی به شکل جوشانده، دم کرده، شربت، شیره یا سرکه استفاده می شود.1

در این مقاله به بررسی خواص آقطی پرداخته ایم.

خواص بی نظیر آقطی برای پوست

التیام زخم های اگزما . از کمپرس جوشانده گل های خشک شده آقطی سیاه برای التیام زخم های اگزما استفاده کنید.

از بین بردن خارش بدن

پوست ساقه آقطی سیاه را در روغن حرارت دهید سپس آن را صاف کنید و بگذارید خنک شود. سپس از این روغن برای از بین بردن خارش بدن استفاده کنید.

برای مو

مصرف میوه آقطی سیاه و مالیدن شیره این میوه برای رفع سفید مو و تقویت و افزایش رشد موها مفید است.

درمان روماتیسم

آقطی سیاه برای درمان روماتیسم و تسکین درد مفاصل مفید است.

برای رفع یبوست

آقطی سیاه خاصیت ملینی دارد و برای رفع یبوست در سالخوردگان و افرادی که انقباضات روده بزرگ در آن ها ضعیف است بسیار مفید می باشد.

درمان بواسیر

دَم کرده برگ های خشک شده آقطی سیاه برای برطرف کردن درد بواسیر ورفع اسهال ضروری است.

برای جوش خوردن استخوان

برای جوش خوردن استخوان مصرف دَم کرده ریشه آقطی سیاه بسیار مفید است.

برای درمان سرماخوردگی

دَم کرده گل های خشک شده آقطی سیاه سرماخوردگی، بیماری های تنفسی و نقرس را درمان می کند و برای معالجه برونشیت مفید است. عصاره آقطی سیاه یک درمان ایمن، کارآمد و مقرون به صرفه برای علائم سرماخوردگی است. اگر عصاره آقطی سیاه در طی 48 ساعت اول شروع علائم سرماخوردگی استفاده شود، می تواند مدت زمان علائم سرماخوردگی را به طور متوسط 4 روز کاهش دهد.

برای بهبود سل

از بخور گل های آقطی سیاه برای بهبود سل استفاده کنید.

کاهش علائم عفونت سینوسی

آقطی سیاه خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی داردو به درمان عفونت سینوسی کمک می کند.

دفع سنگ کلیه

آقطی سیاه سنگ کلیه را دفع و برای درمان بیماری های کلیه و مجاری ادراری مفید است.

افزایش شیر مادران

مادران شیرده بهتر است برای افزایش شیر خود آقطی سیاه مصرف کنند.

درمان بیماری صرع

آقطی سیاه برای درمان بیماری صرع مفید است.

کاهش قند خون

عصاره گل آقطی سیاه باعث تحریک متابولیسم گلوکز و ترشح انسولین می شود و موجب حذف شکر اضافی از جریان شده و به عضلات و کبد شما کمک می کند تا قند خون طبیعی خود را حفظ کند.

کاهش آلرژی

گیاه آقطی یک روش موثر برای درمان آلرژی نیز محسوب می شود زیرا گیاه آقطی، برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی و تسکین التهاب، می تواند کمک کننده باشد.

مبارزه با سرطان

وجود آنتوسیانین ها در آقطی سیاه سبب خواص درمانی این گیاه شده و می تواند از بروز سرطان جلوگیری کند.

سلامت قلب

گیاه آقطی تاثیرات مثبتی بر سلامتی روی قلب و عروق دارد زیرا آب آقطی می تواند سطوح چربی در خون را کاهش داده و کلسترول را به شدت کم کنند. مقادیر زیاد فلاونوئید مانند آنتوسیانین ها می تواند باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی باشد.

حمایت از سیستم ایمنی بدن

گیاه آقطی تعداد گلبول های سفید را افزایش داده و به سیستم دفاعی و ایمنی بدن کمک می کند.2

روش‌های استفاده از آقطی سیاه

جوشانده

مقدار 60 گرم پوست ساقه، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد.

سرکه آقطی سیاه

20-10 گرم برگ‌های خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آن را به هم بزنید. پس از این مدت آن را صاف کرده و در شیشه در بسته نگهداری کنید. مقدار مصرف آن مانند شراب آن یک قاشق سوپخوری سه بار در روز است.

دم کرده آقطی سیاه

مقدار 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. از این دم کرده می‌توانید برای شستشوی زخم‌ها استفاده کنید.

شیره یا آب میوه

میوه‌های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود. مقدار مصرف این شیره یک قاشق چایخوری در یک لیوان آب می‌باشد.

شربت آقطی سیاه

آب میوه را گرفته و با هم وزن آن قند مخلوط کنید. سپس این مخلوط را بجوشانید تا شربت غلیظی بدست آید. مقدار مصرف این شربت یک قاشق غذاخوری قبل از هر غذا است.

مضرات آقطی سیاه

استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث حال تهوع و همچنین ورم روده‌ها شود. آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آن را با عسل بخورند.3

پی نوشت:
1.www.saednews.com
2.www.namnak.com
3.www.zoomlife.ir