مرگ آسان

۱- با استفاده از آیات قرآن و روایات به طور خلاصه و اجمال می توان گفت که ایمان و یاد خدا و ذکر صلوات و عمل صالح و حسن خلق و بر ذمه نداشتن حق مردم و حق الناس موجب اسان جان دادن و مرگ راحت است .
2- اگر انسان، مؤمن و با تقوا باشد و ره توشه آخرت را برگیرد، نه جان دادن هولى دارد و نه شب اول قبر هراسى و نه قیامت نگرانى دارد؛ از امام حسن مجتبی علیه السلام پرسیدند: مرگ چیست که نسبت بدان نادانند؟ فرمودند : «اعظم سرور یرد على المؤمنین»؛ «بزرگترین شادمانى که بر مومنان وارد مى شود… (بحارالانوار، ج 6، ص 153).
خرم آن روز کزین منزل ویران بروم
راحت جان طلبم از پى جانان بروم
بر هواى لب او ذره صفت رقص کنان
تا لب چشمه خورشید درخشان بروم
همچنین امام صادق علیه السلام فرمودند:
«اذا مات المومن، شیعه سبعون الف ملک الى قبره فاذا ادخل قبره، اتاه منکر و نکر، فیقعدانه و یقولان له: من ربک؟ و ما دینک؟ و من نبیک؟ فیقول: ربى الله و محمد نبى و الاسلام دینى. فیفسحان له فى قبره مدبصره و یاتیانه بالطعام من الجنة، و یدخلان علیه الروح والریحان و ذلک قوله عزوجل: «فاما ان کان من المقربین فروح و ریحان» یعنى، فى قبره «و جنة نعیم» یعنى فى الاخره»؛ «هرگاه مؤمن بمیرد، هفتادهزار فرشته؛ او را تا قبرش تشییع مى کنند؛ سپس وقتى در قبر داخل مى شود، نکیر و منکر به سراغش آمده، در کنارش نشسته و از او میپرسند:
پروردگارت کیست؟ و دینت چیست؟ و پیغمبرت کیست؟ جواب مى دهد: پروردگارم خدا و محمد صلی الله علیه و آله و سلم پیغمبرم و اسلام دینم است. [پس آن گاه ]قبرش را برایش به وسعت شعاع بصرش مى گشایند و به سویش از بهشت طعام مى آورند و روح و ریحان بر او وارد مى سازند و آن همان قول خداوند عزوجل است که در قرآن کریم فرمود: «اما اگر از مقربان باشد روح و ریحان برایش مى باشد»، یعنى، در قبرش چنین چیزى است. اما در آخرت او داخل در «بهشت همیشه پرنعمت» است». (همان، ج 6، ص 222، روایت 22.)
بنابراین، کسى که قبرش روح و ریحان و آخرتش رضوان پر نعمت فراوان است، نه هولى دارد و نه هراسى. آرى اگر نگرانى و ترس از لحظه جان دادن و بعد از آن باعث تلاش و جدیت در جهاد با نفس و ترک گناه و تحصیل ایمان و تقوا و تقرب شود و انسان را تحریک به عمل صالح کند، بسیار ترس خوبى است. همان گونه که در جبهه و مقابله با دشمن غّدار، رزمنده واقعى، آمادگى رزمى کافى فراهم مى سازد؛ مومن واقعى نیز براى قبر و قیامت خود، توشه فراهم مى کند.
3- ناگفته نماند که منظور از «مرگ» رهایی از دنیاست و پیوستن به نظام پس از مرگ است که تمامی دوران برزخ و قیامت را شامل می شود که در مجموع مؤمن با ارواح مؤمنان هم نشین می شود و به بهشت جاویدان راه می یابد. اما منافات ندارد که در آستانه مرگ و در مدتی پس از مرگ جهت تسویه و پاکی از برخی لغزش ها، مکافات عمل را نبیند. علاوه بر این که گذر از یک مرحله به مرحله جدید برای همگان دارای سختی است هر چند هیچ گونه گناهی هم نداشته باشد چنان که خارج شدن بچه از جنین و پا گذاشتن به دنیا همراه با فشار و سختی می باشد.

در این مورد به توضیح بیشتری توجه کنید : مرگ یک رخداد طبیعى در زندگى انسان است و از جهاتى قابل بحث و تقسیم است و با توجه به آیات وارد در این باره، اقسام ذیل را دارد :
1. مرگ دشوار
ر 2 . مرگ آسان
1. مرگ دشوار
مرگ دشوار که غالبا مربوط به ظالمان و گناهکاران است. قرآن در این باره مى فرماید: «و جاءت سکرة الموت بالحق، ذلک ما کنت منه تحید» . (ق/19) . آمد سختیهاى مرگ (که تقدیر به) حق است، (به او گفته مى شود) این همان چیزى است که از آن گریزان بودى. و در آیه دیگر مى فرماید: «فکیف اذا توفتهم الملائکة یضربون وجوههم و ادبارهم» (محمد/27) چگونه است آنگاه که فرشتگان جانشان را مى گیرند در حالى که به صورت و پشت آنان (تازیانه) مى زنند. (به همین مضمون است آیه هاى 97/نساء، 28/انفال، 93/انعام و 75/قیامت.)
امام مجتبى علیه السلام در این باره مى فرماید: «مرگ براى کافران بزرگترین هلاکت است زیرا از بهشت خود (دنیا) به دوزخ و آتش همیشگى وارد مى شوند» . (بحار الانوار، ج 6، ص 154)
امام سجاد علیه السلام مرگ کافر را چنین توصیف کرده اند: «مرگ براى کافران بسان تعویض لباسهاى قیمتى و پوشیدن کثیف ترین و خشن ترین لباسها است و یا انتقال از خانه هاى مأنوس و سکنى گزیدن در وحشت آورترین منازل و در کنار بزرگترین عذابها مى باشد» .
2 . مرگ آسان
2ـ مرگ آسان که غالبا از آن صالحان مى باشد. قرآن در این باره مى فرماید: «الذین تتوفاهم الملائکة طیبین یقولون سلام علیکم» (نحل آیه 32) . پرهیزکاران کسانى اند که فرشتگان جان آنان را در حالى که پاک و پاکیزه اند مى گیرند و به آنان مى گویند درود بر شما باد. و در آیه دیگر مى فرماید: «یا ایتها النفس المطمئنة ارجعى الى ربک راضیة مرضیة» (فجر/28) . اى انسان صاحب نفس مطمئن، برگرد به سوى پروردگارت، در حالى که خشنود به پاداش، و برگزیده در نزد خدا مى باشى.
امام مجتبى (ع) مرگ مؤمن را چنین توصیف مى کند: «مرگ بزرگترین مژده و نویدى است که بر مؤمن وارد مى شود، زیرا از یک خانه پر مشقت به نعمتهاى جاودان منتقل مى شود. (بحار الانوار، ج 6، ص 154)
امام سجاد مى فرماید: «مرگ براى مؤمن بسان کندن لباس و باز کردن زنجیر از پا است و مانند پوشیدن فاخرترین لباسها و خوشبوترین آنها است، مرگ براى مؤمن هموارترین مرکب و مأنوس ترین خانه ها است» . (بحار الانوار، ج 6، ص 155)
امام صادق علیه السلام مى فرماید: «مرگ براى مؤمن بسان بوئیدن بوى خوش است که به خاطر خوشى آن، به خواب سبک مى رود و همه دردها، از او رخت بر مى بندد» .
بدین خاطر در روایتى از امام رضا علیه السلام سه مرحله به عنوان وحشتناکترین مراحل زندگى انسان معرفى شده است.
1ـ مرحله تولد.
2ـ مرحله مرگ.
3ـ مرحله برانگیخته شدن.
آنگاه فرمودند خداوند یحیى علیه السلام را در این مراحل خوف آور، در پناه امنیت و آرامش خود قرار داده است، چنانکه مى فرماید: «و سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و یوم یبعث حیا» (مریم آیه 15) . (بحار الانوار، ج 6، ص 158)