منظور از عبارت “و عنفهم اخوانهم من المسلمین” چیست؟

این عبارت در قسمتی از روایتی که در شأن نزول آیه “یَسْئَلُونَکَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِیه”[1] آمده، ذکر شده است.

“رسول خدا (ص) عده ای از مسلمانان را در ماه حرام به سوی نخله فرستاد و به آنان دستور داد تا آنجا بمانند و اخبار قریش را به اطلاع حضرت برسانند و به آنان دستور جنگیدن نداده بود … مسئله ای سبب شد که درگیری بین سپاه قریش و مسلمانان رخ داد و مسلمانان به گمان این که هنوز ماه حرام داخل نشده است، یک نفر از آنان را کشتند و عده ای اسیر گشتند، پیامبر (ص) آنها را (مسلمانان) مورد عتاب قرار داد که من دستور جنگ نداده بودم… در این هنگام بود که جنگ جویانی که در ماه حرام اقدام به جنگ کرده بودند از ناحیه کسانی که در جنگ حضور نداشتند مورد توبیخ قرار گرفتند”.[2]

شایان ذکر است که این جمله “و عنفهم اخوانهم من المسلمین” جزو متن حدیث نیست و بیان واقعه به نقل مورخان است و معنای آن چنین است که جنگ جویان، از ناحیه برادران مسلمان خود (کسانی که در جنگ شرکت نکرده بودند) مورد سرزنش قرار گرفتند.