اصل رجعت از مسلمات دینی ما است ؛ اما چگونگی و کیفیت آن ، معلوم نیست و در روایات اشارات خاصی به نحوه رجعت افراد نشده است. «رجعت» در اصطلاح خاص، به زنده شدن مؤمنان محض و کافران محض به اذن خداوند در زمان ظهور امام زمان(عج) «رجعت» گویند. «رجعت» به معنای خاص آن جزء عقاید شیعه است و ما معتقدیم گروهی بعد از ظهور حضرت به دنیا برمی گردند. آیات و روایات فراوانی بر این مطلب دلالت دارد، مانند آیه 83 سوره نمل و 11 سوره غافر و روایاتی که علامه مجلسی در جلد 53 بحارالانوار گرد آورده است.
یکی از بحث‌ها درباره رجعت آن است که کسانی که رجعت می‌کنند با همان بدن سابق رجعت می‌کنند یا با یک بدن جدید هستند و این بدن جدید مادی است یا غیرمادی. که در این رابطه اختلاف است. شهید مطهری با نقل قول از فیض کاشانی معتقد است رجعت بازگشت شبح و یک جسم خاص رقیقی است که با این جسم‌ها فرق داشته، نظیر جسم‌هایی که اهل مکاشفه ادعای رؤیت می‌کنند. مرحوم شاه‌آبادی و شاگردش امام خمینی معتقدند: رجعت با بدن مثالی است و مانند معاد با این بدن خاکی عنصری دنیوی نخواهد بود. رجعت به نحو تمثّل مثالی است. اگرچه در عالم ملک صورت بگیرد، و رجعت امام حسین هم ممکن است به این نحو باشد؛ زیرا بر اصل رجعت دلیل وجود دارد اما کیفیت آن مشخص نیست. و کیفیت آن ضروری مذهب نیست. البته نظریات دیگری نیز وجو دارد.مثلا شیخیه به رجعت آن‌گونه که شیعیان دیگر اعتقاد دارند معتقد نیستند و رجعت را با جسم هورقلیایی می‌دانند. به همین جهت نظر روشنی درباره رجعت افراد و کیفیت آن وجود ندارد!
در هر حال رجعت خاص که در دوران ظهور اتفاق می افتد، در مرحله زمانی دارد مرحله اول مقارن با ظهور و قیام امام زمان(عج) اتفاق می افتد و افرادی که در گذشته زندگی می کرده اند مانند برخی از اصحاب پیامبر(ص) وائمه(ع) به دنیا باز می گردند واز اصحاب امام زمان(عج) می شوند و حضرت را در قیامش یاری می کنند.مرحله دوم رجعت که زمان بازگشتن ائمه(ع) به دنیاست، هنگام رحلت امام زمان(عج) اتفاق می افتد. اولین امامی که با رجعت ایشان رجعت ائمه(ع) آغاز می شود، امام حسین(ع) است. بنابر روایات، هنگام رحلت امام زمان(عج) امام حسین(ع) زنده می شود و مراسم به خاک سپاری امام زمان(عج) را عهده دار می شود و سپس حکومت را رهبری می نماید و مدت طولانی نیز حکومت می فرماید.(مختصر بصائر الدرجات، ص48) ائمه(ع) حکومت جهانی را که امام مهدی(عج) ایجاد می کند، به مدت طولانی اداره و ادامه فرمایند.امام صادق(ع) می فرماید: « ما من امام الا و یکرّ فی قرنه»؛ امامی نیست مگر آنکه در زمان خود رجعت می کند.»(الایقاظ من الهجعه، ص 361، ح112)در حدیث دیگری امام صادق(ع) می فرماید: « لیس منا من لم یؤمن بکرتنا؛ از من نیست کسی که به رجعت ما ایمان نداشته باشد.»لذا ما در زیارت «آل یاسین» که ویژه امام عصر(عج) است، بعد از نام بردن اسامی ائمه(ع) شهادت می دهیم: « ان رجعتکم حق لاشک فیها؛ رجعت شما بدون شک واقع خواهد شد.»(شیخ صدوق، الفقیه، ج3، ص458)و ما نیز آرزو می کنیم که در آن زمان باشیم، چنان که در زیارت جامعه می خوانیم: « و یکر فی رجعتکم؛ خدا یا ما را از کسانی قرار ده که در رجعت ائمه(ع) باز می گردند» و در وداع زیارت جامعه آمده « و أحیانی فی رجعتکم؛ و خدا مرا در رجعت شما ائمه زنده گرداند.»