رانیتیدین چیست؟

مادرانی که بچه های تان هر چی شیر می خورند و بالا میاورند یا زیاد سکسکه دارند و می دانید علتش رفلاکس اسید معده بچه ها است. برای درمان این مشکل در نوزادان, شربت رانیتیدین تجویز می شود. بعضی نوزادان تا یک و نیم سالگی دچار رفلاکس اسید معده می باشند که به این علت ممکن است علایمی همانند نفخ کردن, استفراغ, نخوردن غذا, تف کردن, سکسکه و گریه ناگهانی از خود بروز بدهند.

در مراجعه با متخصص اطفال بعد از معاینه برای کاهش ترشح اسید معده و کم کردن سوزش و درد معده, شربت رانیتیدین تجویز می شود.1
 

زنتاک چیست؟

زنتاک، نام تجاری ترکیب آنتی اسید عمومی به نام رانیتیدین است. رانیتیدین، نوعی مسدودکننده هیستامین -2 (H2) است که به منظور جلوگیری از تولید اسیدهای اضافی توسط سلول‌های معده، در نتیجه برای درمان سوزش سر دل نوزادان مورد استفاده قرار می‌گیرد.2
 

رانیتیدین یک داروی ضد استفراغ نیست!

همانطور که گفته شد، رانیتیدین در صورت وجود رفلاکس معده تجویز می‌شود. اسید معده گلوی نوزاد را می‌سوزاند. از طرفی ممکن است این اسید به مری آسیب برساند. کاری که رانیتیدین می‌کند اینست که میزان اسید موجود در معده را کاهش داده و از این طریق علایم رفلاکس را بهبود می‌بخشد. اما زمانی که کودک در اثر دلایل دیگری بالا می‌آورد، مثلا مسمومیت یا ابتلا به ویروس، رانیتیدین نمی‌تواند چندان موثر باشد.3
 

بهترین زمان مصرف شربت رانیتیدین برای نوزاد

بهترین زمان مصرف شربت رانیتیدین برای نوزادان رفلاکسی، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پیش از شیر خوردن است. نگهداری از شربت رانیتیدین برای نوزاد خیلی سخت نیست خوشبختانه شربت رانیتیدین از آن دسته شربت‌هایی نیست که باید حتما در یخچال نگهداریشان کرد.

فقط باید مواظب باشید آن را به دور از گرما و تابش نور خورشید قرار دهید. بهترین کار اینست که آن را درون جعبه خودش بگذارید تا از نور دور باشد؛ و همانند همه دارو‌ های دیگر این شربت هم باید از دسترس کودکان دور بماند.1
 

سن مناسب نوزادان برای مصرف رانیتیدین

جالب است بدانید که این دارو معمولاً برای درمان سوزش سر دل نوزادان یک ماهه نیز تجویز می‌شود؛ اما در صورتی که کودک کمتر از یک ماه سن داشته باشد، پزشک متخصص اطفال به جای استفاده از درمان دارویی، تغییر در رژیم غذایی مادر و سایر گزینه‌های پزشکی ایمن‌تر را جهت بهبود وضعیت بیمار مورد بررسی قرار می‌دهد.2
 

دوز مناسب رانیتیدین برای نوزادان

معمولاً، پزشک متخصص اطفال در حدود 1 تا 2 میلی‌گرم رانیتیدین را به ازای هر کیلوگرم از وزن کودک تجویز می‌کند. همچنین، پزشک معالج توصیه می‌کند که این دارو نباید بیش از دو یا سه بار در روز مورد استفاده قرار گیرد.

به عنوان مثال، اگر کودک شما حدود 10 کیلوگرم وزن داشته باشد، در هر بار مصرف باید 20 میلی‌گرم از این دارو را دریافت کند؛ در صورت استفاده از رانیتیدین برای سه وعده در روز، فرزند شما حدود 60 میلی‌گرم از این دارو را در طی یک شبانه‌روز دریافت می‌کند.

به خاطر بسپارید که حداکثر دوز مصرفی رانیتیدین برای نوزادان تقریباً 100 میلی‌گرم در روز طبق تجویز پزشک متخصص اطفال است. همچنین، این دارو اغلب به مدت دو هفته برای بهبود وضعیت دستگاه گوارشی نوزادان تجویز می‌شود.

در نهایت، توجه داشته باشید که دوز و مدت زمان استفاده از رانیتیدین به عوامل مختلفی از جمله سن کودک و شدت بیماری او بستگی دارد.

همچنین، پزشک معالج بهترین زمان مصرف دارو (معده پر یا معده خالی) را به شما اطلاع می‌دهد. علاوه بر این موارد، اگر لازم باشد، شما باید رانیتیدین را با سایر داروها (مانند قطره آنتی اسید) ترکیب کنید.2
 

توصیه های جامع درباره این دارو

-بهتر است مصرف دارو در زمان های مشخص صورت بگیرد.

-بدون نسخه و تجویز پزشک این دارو را برای نوزاد خود و دیگران استفاده نکنید.

-به اندازه مورد نیاز مصرف نوزاد دارو به همراه خود داشته باشید.

-حواستان به تاریخ مصرف دارو قبل از استفاده آن باشد.4
 

اثرات جانبی طولانی مدت تجویز رانیتیدین برای نوزادان

رانیتیدین به ندرت اثرات طولانی مدتی بر سلامتی کودک دارد؛ اما اگر به طور مرتب، به کودکی زنتاک داده شود یا اگر این دارو بیش از حد مصرف شود، کودک می‌تواند با برخی عوارض جانبی روبرو شود که مهم‌ترین این موارد به شرح زیر می‌باشند:
 

تکرار عفونت معده

رانیتیدین، اسید معده را سرکوب می‌کند که نقش مهمی در از بین بردن عوامل بیماری‌زا دارد. مصرف زیاد رانیتیدین به دلیل تولید اسید معده کمتر می‌تواند خطر عفونت معده را در بدن نوزاد مصرف‌کننده به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
 

انتروکولیت نکروزان

در صورت بروز این وضعیت، باکتری‌ها دیواره روده‌های نوزاد را تخریب کرده و سوراخ‌هایی را در دیواره‌های روده ایجاد می‌کنند. در این صورت، مدفوع و مواد غذایی نیمه هضم شده از این سوراخ‌ها به داخل حفره شکم بیمار می‌ریزند و باعث بروز عفونت شدید می‌شوند.

در حالی که علت دقیق بروز این بیماری مشخص نیست، نتایج برخی از مطالعات اخیر پزشکان متخصص اطفال نشان داده است که مصرف بیش از حد مسدود‌کننده‌های H-2 مانند رانیتیدین (زنتاک) برای درمان ریفلاکس اسید معده نوزادان می‌تواند آن‌ها را در معرض خطر انتروکولیت نکروزان قرار دهد.
 

بروز مشکلاتی در عملکرد کبد نوزادان

به یاد داشته باشید که استفاده بیش از حد از این دارو ممکن است باعث کاهش توانایی‌های کبدی فرزند شما شود؛ در نتیجه، منجر به حساسیت کبد به بیماری‌هایی مانند هپاتیت خواهد شد. با این حال، لازم است بدانید که مشکلات کبدی ناشی از مصرف رانیتیدین در بدن یکی از 1000 بیمار دیده می‌شود.
 

مشکلات عصبی – روانشناختی

عوارضی مانند بی‌قراری مزمن، سردرگمی، هذیان و توهم می‌تواند در نتیجه مصرف رانیتیدین، در بدن نوزادان دیده شود. با این وجود، این عوارض جانبی در کمتر از 1٪ مصرف‌کنندگان ای دارو، معمولاً در بین کودکانی که دچار بیماری بحرانی بوده و داروهای متعددی را مصرف می‌کنند، دیده می‌شود.
 

مشکلات قلبی و عروقی

این یک عارضه جانبی نادر رانیتیدین است که در بدن یکی از یک میلیون بیمار مبتلا به ریفلاکس اسید معده دیده می‌شود. این عارضه فقط به دلیل مصرف بیش از حد رانیتیدین در دوره زمانی خیلی کوتاه رخ می‌دهد. مشکلات قلبی شامل ضربان قلب غیر طبیعی، ضربان قلب بیش از حد یا خیلی کم‌تر از حد متوسط ​​می‌باشند.2
 

نکاتی که در رابطه با مصرف شربت رانیتیدین باید بدانید

بهترین زمان مصرف شربت رانیتیدین برای نوزادان رفلاکسی، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پیش از شیر خوردن است.

برای نوزادانی که مشکل کلیوی دارند، دوز مصرفی دارو باید ۵۰% کاهش یابد.

در صورتیکه حس کردید این دارو اثرگذاری لازم را برروی نوزادتان ندارد، از پزشک بخواهید داروی دیگری برای نوزادتان تجویز کند.

نیاز به نگهداری دارو در یخچال نیست.

اگر مصرف این دارو برای کودک شما عوارضی به دنبال دارد، بهتر است از پزشک بخواهید داروهای جانشین را برای او، تجویز کند.

در صورت مصرف هرگونه دارو یا مکمل برای کودک، قبل از مصرف شربت رانیتیدین با پزشک مشورت کنید.

بدون مشورت با پزشک، میزان مصرف دارو را افزایش ندهید.

به هیچ وجه نباید این دارو را به طور خودسرانه تهیه کرده و به نوزاد بدهید.

اگر یک دوز از دارو را به نوزاد خوراندید و بعد از گذشت کمتر از نیم ساعت تغییری در حالت او مشاهده نشد، دوباره همان مقدار دارو را به او بدهید. (بهتر است این کار را بیشتر از یک بار تکرار نکنید)

بهتر است مصرف دارو در زمان‌های مشخصی در روز صورت بگیرد.

التهابات کبدی و کم شدن سلول‌های خونی در نوزاد، از عوارض نادر مصرف داروی رانیتیدین است.1
 

نگهداری از رانیتیدین

خوشبختانه شربت رانیتیدین از آن دسته شربت‌هایی نیست که باید حتما در یخچال نگهداریشان کرد. فقط باید مواظب باشید آن را به دور از گرما و تابش نور خورشید قرار دهید. بهترین کار اینست که آن را درون جعبه خودش بگذارید تا از نور دور باشد؛ و همانند همه دارو‌های دیگر این شربت هم باید از دسترس کودکان دور بماند.3

پینوشتها
1.www.parlakmarket.ir
2.www.mamanam.com
3.www.fardanews.com
4.www.niniban.com