درباره شیر خوردن حضرت سیدالشهدا(ع) در دوران کودکی، سه احتمال وجود دارد:الف ـ آن حضرت از مادر خویش حضرت فاطمه(س) شیر خورده باشد؛ مثل دیگر کودکان که به هنگام تولد از سینه ی مادر شیر می خورند .ب ـ آن حضرت (به سبب اختلاف سنّی کمی که با برادرش امام مجتبی(ع) داشته است) از دایه شیر خورده باشد.
در تأیید این مطلب روایتی از اصول کافی از حضرت رضا(ع) نقل شده است که: ما بین امام حسن و امام حسین(ع) یک طهر و شش ماه و ده روز واقع شده است.(1)
ج ـ آن حضرت از هیچ زنی چه حضرت فاطمه(س) و چه غیر حضرت فاطمه(س) شیر ننوشیده است .
آنچه بررسی روایات به دست می دهد، احتمال اول را منتفی می سازد؛ چون حضرت فاطمه(س) در آن ایام بیمار بودند و شیر در سینه ی آن حضرت خشکیده بود و به این مطلب در روایات تصریح شده است؛ لیکن بعضی از روایات، ارتضاع آن حضرت از هر زنی، چه حضرت فاطمه(س) و چه غیر آن حضرت، را منکر شده اند . از جمله این روایات که مرحوم محدث قمی در منتهی الآمال آورده اند، این است که: هنگام ولادت امام حسین(ع)، حضرت فاطمه(س) بیمار گشت و شیر ایشان خشک شد، تا این که از شیر دادن ناتوان گشت؛ از این رو پیامبر اکرم(ص) دایه ای طلب کردند، ولی یافت نشد؛ پس خود آن حضرت به حجره ی حضرت فاطمه(س) آمدند و انگشت ابهام خویش را در دهان حضرت سیدالشهدا(ع) گذاردند و او هم می مکید و حتی بعضی نقل کرده اند که زبان مبارک را در دهان امام حسین(ع) می گذاشت و آن حضرت می مکید. نقل شده است که خداوند متعال تا چهل شبانه روز روزی امام حسین(ع) را در زبان پیغمبر اکرم(ص) قرار داده بود، پس گوشت و خون امام حسین(ع) از گوشت و خون پیامبر اکرم(ص) رویید.(2)
کلینی در اصول کافی از امام صادق(ع) نقل می کند که امام حسین(ع) از انگشت ابهام پیامبر اکرم(ص)شیر نوشیده است و او مدت آن را دو یا سه روز می داند و در ادامه می نویسد: هیچ فرزندی جز حضرت عیسی بن مریم(ع) و حسین بن علی(ع) شش ماهه متولد نشد که بماند.(3)
بحرالعلوم در این باره می گوید:لله مرتضع لم یرتضع ابداً من ثدی انثی و من طه مَراضِعهُ(4)برای خداوند شیرخورده ای است که از سینه ی هیچ زنی شیر نخورده است، در حالی که از دست پیامبر اکرم(ص) شیر نوشیده است.
در مورد احتمال دوم که آن حضرت از دایه شیر خورده باشد، روایاتی نقل کرده اند که آن حضرت دایه ای داشته است به نام ام الفضل بنت حارث ـ زن عباس بن عبدالمطلب ـ و این روایات به این مضمون است: صاحب مستدرک الصحیحین به سند خود از ام الفضل نقل می کند: همانا ام الفضل بر رسول خدا(ص) وارد شد؛ پس گفت: ای پیامبر خدا، من دیشب خوابی دیدم که بسیار سخت و دشوار بود. پیامبر اکرم(ص) فرمود : چه دیدی؟ گفت: همانا سخت و ترسناک بود. پیامبر اکرم(ص) دوباره فرمود: آن چه بود؟ گفت: دیدم مثل این که قطعه ای از بدن شما جدا شد و در دامن من افتاد .پیامبر(ص) فرمود: خوابی که دیده ای خیر است ؛ دخترم فاطمه(س) پسری به دنیا می آورد، آن گاه در دامان تو قرار می گیرد؛ سپس فاطمه(س) حسین(ع) را به دنیا آورد، و او در دامان من قرار گرفت و دایه اش شدم.(5)
در مقام پذیرش این موضوع و در تعارض بین این روایات این گونه می توان گفت که امام حسین(ع) ابتدا دو یا سه یا حتی چهل روز از انگشت پیامبر شیر خورده است و سپس بقیه مدت را در دامان ام الفضل گذرانیده، او پرورش و تربیت امام حسین(ع) را عهده دار بوده است؛ این امر در واقع یکی از معجزات پیامبر اسلام محسوب می شود و نشانگر توجه ویژه آن حضرت به امام حسین(ع) است. معنای اصلی این جمله ها این است که من و حسین از نظر معنی یکی هستیم و می توان گفت که معنای جمله « من از حسینم» این است که بقای دین من با فداکاریهای حسین(ع) است .
———————————————————————–
1- کلینی، اصول کافی، مترجم سید جواد مصطفوی، تهران، کتاب فروشی علمیة اسلامیه، ج 2، ص 364.
2. شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، تهران، کتابفروشی علمیه اسلامیه، ص 206. 3-کلینی، اصول کافی، پیشین، ج 2، ص 366.
4. شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، پیشین.
5. حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه 1406هـ. ق، کتاب معرفه الصحابه، ص 136.