چرا شاهنامه میخوانیم؟
۱- شاهنامه اقیانوسی است بی کران وخورشیدی است پرنور که میتوان از هر گوشهاش با غواصی اندیشه و گرفتن نور آگاهی به آرمانهای متعالی دست یافت.
۲- شاهنامه دنیایی را به فکر و اندیشهی خود مجذوب کرده است. دریایی است از حکمت، رادمردی.
آزادگی، خرد ورزی، با نگاهی به جبر واختیار آدمی، حماسهای که برای همه مردم جهان حرفی برای گفتن دارد.
فردوسی الهام بخش شاعران بعداز خود بوده است حتی شاعران غزل سرا و قصیده گوی هم از فردوسی الهام گرفته اند. سی سال رنج آموختن وسرودن وتحقیق در تاریخ واسطوره پشتوانه ای قوی وعلمی در فردوسی ایجاد کرده است. اندیشه و روح متعالی فردوسی است که درحماسه واسطورهی ایرانی دمیده است تا این شاهکار را آفریده است.
۳- شاهنامه شناسنامه ی ملت ایران است.
۴-شخصیتهای شاهنامه همه زندهاند:
دلاوری وخردمندی رستم
دانایی وبرد باری گودرز
خود رایی وخیره سری ونادانی وخودکامگی کاووس
پاک نهادی سیاوش
وفاداری و پختگی پیران
نام جویی وگستاخی بیژن
ناپاکی سودابه، پاک نهادی فرود
بزرگ منشی اسفندیار، ملایمت وپاک دلی گیو
درجهان امروز نمونه های عینی و واقعی دارد.
۵- چه کسی می تواند اینگونه عاشقانه تمام هستی خودرا فدای شاهنامه کند. و در راه احیای و اعتلای زبان مادریاش بکوشد و زهر فقر و تنهای و تهمت را بنوشد.
۶- در مقایسه ی قهرمانان حماسی شاهنامه با کتابهای ایلیاد و ادیسه و مها بهارات وزیگفرید، رامایانا، قهرمانان شاهنامه برای نام وننگ وآزادی و اعتلای ایران میجنگند. آن هم جوانمردانه ولی قهرمانان سایر حماسهها بجز دلاوری، پیرو امیال و هواهای نفسانی خود هم هستند.
۷- خرد در شاهنامه جایگاه ویژه ای دارد و تقدیر در شاهنامه با تقدیر تاریخ بیهقی تفاوت بسیار دارد.
تقدیر بیهقی از اندیشهی اشعری او مایه میگیرد و تقدیر فردوسی از تشیع.
۸- موسیقی کلام فردوسی ولحن حماسی آن وانتخاب وزن مناسب .وروحیه ی آزادی خواهی شاعر درشاهنامه خودرا نشان می دهد.
۹- لحن حماسی فردوسی است که درخواننده روحیه حماسی ایجاد می کنند. همین سبب شده است که ایرانیان درجنگهای مختلف علیه دشمن با خواندن شاهنامه شجاعانه به قلب لشکر دشمن می بتازند وکار دشمن را بسازند.
۱۰- شاهنامه از نظر مردم شناسی، اسطوره شناسی و روانشناسی و تاریخ یکی از بهترین منابع به شمار میرود.
۱۱- درشاهنامه عشق متعالی عشق انسانی چون رودخانه ای زلال موج میزند و تلفیق عشق با حماسه هم کاری است سترگ که از فردوسی برمیآید.
بهرامیان
علوموفنونادبی